Bị vi khuẩn lao tấn công tim mà không biết

[goodidea]

TP HCMBà Miên, 71 tuổi, nhiễm khuẩn lao dẫn đến viêm, xơ hóa màng tim nhưng không biết, tưởng bị viêm phổi.

Bà Miên sốt, ho, mệt mỏi, ăn uống kém cách đây hai tháng, đi khám tại một bệnh viện được chẩn đoán viêm phổi, nằm viện điều trị hai tuần. Đầu tháng 11, bà lại sốt, mệt, khó thở nặng hơn, sút cân nhiều, đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM khám.

Ngày 13/12, BS.CKI Hoàng Thị Bình, Phó khoa Nội tim mạch, Trung tâm Tim mạch, cho biết người bệnh suy hô hấp, tràn nhiều dịch màng tim, màng phổi, gan to, nghi do bệnh hô hấp. Bác sĩ hút dịch phổi nhưng 2-3 ngày sau dịch lại đầy lên, xét nghiệm tìm vi khuẩn lao kết quả âm tính.

Một tuần sau, nguyên nhân tình trạng của bà vẫn chưa được xác định, các phương pháp điều trị chỉ nhằm cải thiện triệu chứng. Kết quả chọc hút dịch phổi vài lần đều cho thấy có thể liên quan suy tim (khác với dịch tiết thường liên quan đến ung thư hoặc nhiễm trùng). Lúc này, bác sĩ cho bệnh nhân siêu âm tim, phát hiện suy tim (chỉ số EF đánh giá chức năng bơm máu của tim còn 50%, người bình thường hơn 50%).

Chụp MRI xác định màng tim dày, có chỗ gần 11 mm (màng tim bình thường chỉ khoảng 2-3 mm). Bác sĩ kết luận bà bị viêm màng ngoài tim co thắt - tình trạng xảy ra khi lớp màng ngoài tim mất tính đàn hồi, sẹo hóa, trở thành một lớp vỏ cứng bó chặt trái tim. Hệ quả tim phải cố gắng bơm đủ máu, đáp ứng nhu cầu của cơ thể, lâu ngày dẫn tới suy tim. Bên cạnh đó, máu trở về tim khó khăn, bị ứ lại khiến gan to, tràn dịch màng phổi.


Hình ảnh lớp màng ngoài tim dày, chỗ dày nhất lên đến 11 mm trên phim chụp MRI tim. Ảnh: Bệnh viện Tâm Anh

TS.BS Nguyễn Anh Dũng, Trưởng khoa Ngoại Tim mạch - Lồng ngực, Trung tâm Tim mạch cùng ê kíp phẫu thuật bóc lớp màng ngoài tim kết hợp sinh thiết màng tim. Kết quả cho thấy tác nhân gây viêm màng ngoài tim co thắt là vi khuẩn lao. Vi khuẩn lao sau khi xâm nhập vào cơ thể sẽ đến các hạch bạch huyết kế cận và vào máu đi khắp các cơ quan. Trường hợp này vi khuẩn lao tấn công tim, là nguyên nhân khiến bà Miên khó thở, mệt mỏi, tràn dịch màng phổi suốt mấy tháng qua.

Một ngày sau ca mổ, bệnh nhân giảm triệu chứng khó thở, suy tim cải thiện, không còn dịch màng phổi. Người bệnh tiếp tục được điều trị với phác đồ trị lao nhằm tiêu diệt hoàn toàn vi khuẩn gây bệnh.

Ông Trí, 83 tuổi, bị suy tim nhưng không biết, đến khi phù mặt, sưng chân, khó thở, ăn uống kém, nhập viện đã biến chứng nguy hiểm.
Sau ba tuần phẫu thuật loại bỏ lớp màng ngoài tim do vi khuẩn lao, sức khỏe bà Miên đã ổn định, hết mệt mỏi, khó thở. Bà ăn uống ngon miệng, ngủ ngon giấc và tăng 2 kg. Chỉ số EF tăng lên 56%, không còn tràn dịch màng tim hay tràn dịch màng phổi.

Bác sĩ Bình cho biết viêm màng ngoài tim co thắt khởi phát từ từ, khó phát hiện. Bác sĩ thường nghĩ đến nguyên nhân khác gây ra triệu chứng mệt mỏi, khó thở như suy tim, bệnh mạch vành, bệnh gan hoặc các bệnh về đường tiêu hóa khác. Như trường hợp của bà Miên ban đầu nghi ngờ bệnh ở phổi, sau đó mới phát hiện viêm màng ngoài tim co thắt.

Có nhiều nguyên nhân gây viêm màng ngoài tim co thắt như chấn thương vùng ngực; các bệnh lý tự miễn hoặc rối loạn viêm như lupus, viêm khớp dạng thấp, hội chứng Sjögren; biến chứng phẫu thuật tim; xạ trị ung thư; ung thư di căn... Trong đó 20-30% trường hợp viêm màng ngoài tim liên quan đến bệnh lao.

Theo bác sĩ Bình, hiện không có cách phòng ngừa bệnh viêm màng ngoài tim co thắt. Người bệnh có thể giảm nguy cơ phát triển tình trạng này bằng cách điều trị kịp thời các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn, hạn chế tổn thương màng ngoài tim do bức xạ khi xạ trị, tránh tình huống có khả năng gây chấn thương vùng ngực.

VietBF@sưu tập