Tôi không có đi di tản hồi những ngày cuối tháng tư 1975 nên không biết cảnh di tản ở Sài g̣n ra làm sao. Măi đến sau nầy, khi đă định cư ở Pháp, nhờ xem truyền h́nh mới biết !
Sau đây là vài cảnh đă làm tôi xúc động, xin kể lại để cùng chia xẻ...
Chuyện 1: Cuộc di tản kinh hoàng
Ở bến tàu, thiên hạ bồng bế nhau, tay xách nách mang, kêu réo nhau ầm ĩ, hớt hơ hớt hải chạy về phía chiếc cầu thang dẫn lên bong một chiếc tàu cao nghều nghệu. Cầu thang đầy người, xô đẩy chen lấn nhau, kêu gọi nhau, gây gổ nhau... ồn ào. Trên bong tàu cũng đầy người lố nhố, giành nhau chồm lên be tàu để gọi người nhà c̣n kẹt dưới bến, miệng la tay quơ ra dấu chỉ trỏ... cũng ồn ào như ḍng người trên cầu thang !
Giữa cầu thang, một bà già. Máy quay phim zoom ngay bà nên nh́n thấy rơ: bà mặc quần đen áo túi trắng đầu cột khăn rằn, không mang bao bị ǵ hết, bà đang ḅ nặng nhọc lên từng nấc thang. Bà không dáo
dác nh́n trước ngó sau hay có cử chi t́m kiếm ai, có nghĩa là bà già đó đi một ḿnh. Phía sau bà thiên hạ dồn lên, bị cản trởnên la ó ! Thấy vậy, một thanh niên tự động ḷn lưng dưới người bà già cơng bà lên, xóc vài cái cho thăng bằng rồi trèo tiếp.
Chuyện chỉ có vậy, nhưng sao h́nh ảnh đó cứ đeo theo tôi từ bao nhiêu năm, để tôi cứ phải thắc mắc : bà già đó sợ ǵ mà phải đi di tản ? con cháu bà đâu mà để bà đi một ḿnh ? rồi cuộc đời của bà trong chuỗi ngày c̣n lại trên xứ định cư ra sao ? c̣n cậu thanh niên đă làm môt cử chỉ đẹp – quá đẹp – bây giờ ở đâu ?... Tôi muốn gởi đến người đó lời cám ơn chân thành của tôi, bởi v́ anh ta đă cho tôi thấy cái t́nh người trên quê hương tôi nó vẫn là như vậyđó, cho dù ở trong một hoàn cảnh xô bồ hỗn loạn như những ngày cuối cùng của tháng tư 1975...
Chuyện 2 :Những bàn tay nhân ái
Cũng trên chiếc cầu thang dẫn lên tàu, một người đàn ông tay ôm bao đồ to trước ngực, cơng một bà già tóc bạc phếu lất phất bay theo từng cơn gió sông. Bà già ốm nhom, mặc quần đen áo bà ba màu cốt trầu, tay trái ôm cổ người đàn ông, tay mặt cầm cái nón lá. Bà nép má trái lên vai người đàn ông, mặt quay ra ngoài về phía máy quay phim. Nhờ máy zoom vào bà nên nh́n rơ nét mặt rất b́nh thản của bà, trái ngược hẳn với sự thất thanh sợ hăi ở chung quanh !
Lên gần đến bong tàu, bỗng bà già vuột tay làm rơi cái nón lá. Bà chồm người ra, hốt hoảng nh́n theo cái nón đang lộn qua chao lại trước khi mất hút về phía dưới. Rồi bà bật khóc thảm thiết...
Bà già đó chắc đă quyết định bỏ hết để ra đi, yên chí ra đi, v́ bà mang theo một vật mà bà xem là quí giá nhứt, bởi nó quá gần gũi với cuộc đời của bà : cái nón lá ! Đến khi mất nó, có lẽ bà mới cảm nhận được rằng bà thật sự mất tất cả. Cái nón lá đă chứa đựng cả bầu trời quê hương của bà, hỏi sao bà không xót xa đau khổ ? Nghĩ như vậy nên tôi thấy thương bà già đó vô cùng.Tôi hy vọng, về sau trên xứ sở tạm dung, bà mua được một cái nón lá để mỗi lần đội lên bà sống lại với vài ba kỷ niệm nào đó, ở một góc trời nào đó của quê hương...
Chuyện 3 :Quê hương xa rồi
Cũng trên bến tàu nầy. Trong luồng người đi như chạy, một người đàn bà c̣n trẻ mang hai cái xắc trên vai, tay bồng một đứa nhỏ. Chắc đuối sức nên cô ta quị xuống. Thiên hạ quay đầu nh́n nhưng vẫn hối hả đi qua, c̣n tránh xa cô ta như tránh một chướng ngại vật nguy hiểm ! Trong sự ồn ào hỗn tạp đó, bỗng nghe tiếng được tiếng mất của người đàn bà vừa khóc la vừa làm cử chỉ cầu cứu. Đứa nhỏ trong tay cô ta ốm nhom, đầu chờ vờ mằt sâu hơm, đang lả người về một bên, tay chân xụi lơ. Người mẹ - chắc là người mẹ, bởi v́ chỉ có người mẹ mới ôm đứa con quặt quẹo xấu xí như vậy để cùng đi di tản, và chỉ có người mẹ mới bất chấp cái nh́n bàng quan của thiên hạ mà khóc than thống thiết như vậy - người mẹ đó quưnh quáng ngước nh́n lên
luồng người, tiếp tục van lạy cầu khẩn.
Bỗng, có hai thanh niên mang ba lô đi tới, nh́n thấy. Họ dừng lại, khom xuống hỏi. Rồi họ ngồi thụp xuống, một anh rờ đầu rờ tay vạch mắt đứa nhỏ, họ nói ǵ với nhau rồi nói ǵ với người đàn bà. Thấy cô ta trao đứa bé cho một anh thanh niên. Anh nầy bồng đứa nhỏ úp vào ngực ḿnh rồi vén áo đưa lưng đứa nhỏ cho anh kia xem. Thằng nhỏ ốm đến nỗi cái xương sống lồi lên một đường dài...
Anh thứ hai đă lấy trong túi ra chai dầu từ lúc nào, bắt đầu thoa dầu rồi cạo gió bằng miếng thẻ bài của quân đội.
Thiên hạ vẫn rần rần hối hả đi qua. Hai thanh niên nh́n về hướng cái cầu thang, có vẻ hốt hoảng. Họ quay qua người đàn bà, nói ǵ đó rồi đứng lên, bồng đứa nhỏ, vừa chạy về phía cầu thang vừa cạo gió ! Người mẹ cố sức đứng lên, xiêu xiêu muốn quị xuống, vừa khóc vừa đưa tay vẫy về hướng đứa con. Một anh lính Mỹ chợt đi qua, dừng lại nh́n, rồi như hiểu ra, vội vă chạy lại đỡ người mẹ, bồng xóc lên đi nhanh nhanh theo hai chàng thanh niên, cây súng anh mang chéo trên lưng lắc la lắc lư theo từng nhịp bước....
Viết lại chuyện nầy, mặc dù đă hơn ba mươi năm, nhưng tôi vẫn cầu nguyện cho mẹ con thằng nhỏ được tai qua nạn khỏi, cầu nguyện cho hai anh thanh niên có một cuộc sống an vui tương xứng với nghĩa cử cao đẹp mà hai anh đă làm. Và dĩ nhiên, bây giờ, tôi nh́n mấy anh lính Mỹ với cái nh́n có thiện cảm !
Chuyện 4 :Những cuộc chia tay xé ḷng
– Cũng trên bến tàu. Cầu thang đă được kéo lên. Trên tàu đầy người, ồn ào. Dưới bến vẫn c̣n đầy người và cũng ồn ào. Ở dưới nói vói lên, ở trên nói vọng xuống, và v́ thấy tàu sắp rời bến nên càng quưnh quáng tranh nhau vừa ra dấu vừa la lớn, mạnh ai nấy la nên không nghe được ǵ rơ rệt hết !
Máy quay phim zoom vào một người đàn ông đứng tuổi đang hướng lên trên ra dấu nói ǵ đó. Bên cạnh ông là một thằng nhỏ cỡ chín mười tuổi, nép vào chân của ông, mặt mày ngơ ngác. Một lúc sau, người đàn ông chắp tay hướng lên trên xá xá nhiều lần như van lạy người trên tàu, gương mặt sạm nắng của ông ta có vẻ rất thành khẩn. Bỗng trên tàu tḥng xuống một sợi thừng cỡ nửa cườm tay, đầu dây đong đưa. Mấy người bên dưới tranh nhau chụp. Người đàn ông nắm được, mỉm cười sung sướng, vội vă cột ngang eo ếch thằng nhỏ. Xong, ông đưa tay ra dấu cho bên trên. Thằng nhỏ được từ từ kéo lên, ṭn ten dọc theo hông tàu. Nó không la không khóc, hai tay nắm chặt sợi dây, ráng
nghiêng người qua một bên để cúi đầu nh́n xuống. Người đàn ông ngước nh́n theo, đưa tay ra dấu như
muốn nói : « Đi, đi ! Đi, đi ! ». Rồi, mặt ông bỗng nhăn nhúm lại, ông úp mặt vào hai tay khóc ngất ! Bấy giờ, tôi đoán ông ta là cha của thằng nhỏ đang ṭn ten trên kia...Không có tiếng c̣i tàu hụ buồn thê thiết khi ĺa bến, nhưng sao tôi cũng nghe ứa nước mắt !
Không biết thằng nhỏ đó – bây giờ cũng đă trên bốn mươi tuổi -- ở đâu ? Cha con nó có gặp lại nhau không ? Nếu nó c̣n mạnh giỏi, tôi xin Ơn Trên xui khiến cho nó đọc được mấy ḍng này.
VietBF@sưu tập
