Ăn uống không đúng giờ và làm việc đêm: Tăng cân và bị tiểu đường

[PinaColada]

Những người làm việc ca đêm hoặc giờ giấc bất thường và ăn uống không đúng giờ rất dễ bị tăng cân và mắc bệnh tiểu đường. Liệu có thể ngăn chặn những tác động xấu của việc ăn vào những thời điểm "bất thường" này hay không?

Một nghiên cứu mới từ Trường Y khoa Perelman thuộc Đại học Pennsylvania, Mỹ, trả lời "có" và làm sáng tỏ cách cơ thể biết khi nào nên ăn. Nghiên cứu này vừa được công bố trên tạp chí Science giải thích cách các nhà nghiên cứu phát hiện ra mối liên hệ giữa đồng hồ sinh học bên trong gan và các trung tâm ăn uống trong não.

Mối liên hệ giữa gan và não

Nghiên cứu của nhóm cho thấy gan gửi tín hiệu đến não thông qua dây thần kinh phế vị, cho não biết nếu việc ăn uống diễn ra vào thời điểm phù hợp với nhịp sinh học của cơ thể. Những tín hiệu này có thể bị gián đoạn do làm việc vào những giờ bất thường. Sau đó, não sẽ bù trừ quá mức, dẫn đến ăn quá nhiều vào những thời điểm không phù hợp.

"Cả chuột và người thường ăn vào những thời điểm chúng thức và tỉnh táo, và thời điểm này cung cấp phản hồi từ gan đến đồng hồ sinh học trung tâm trong não giúp hệ thống hoạt động trơn tru", tác giả chính của nghiên cứu, Tiến sĩ Mitchell Lazar, giám đốc Viện nghiên cứu bệnh tiểu đường, béo phì và chuyển hóa của Penn Medicine, và Giáo sư về bệnh tiểu đường và chuyển hóa tại Ware, cho biết.

"Phản hồi này được thực hiện thông qua kết nối thần kinh từ gan đến não."

Các nhà nghiên cứu đặc biệt nhắm vào các gien được gọi là REV-ERB trong tế bào gan của chuột. REV-ERB là các protein quan trọng giúp điều chỉnh nhịp sinh học của cơ thể. Nhịp sinh học của cơ thể là chu kỳ 24 giờ bên trong điều chỉnh nhiều hoạt động khác nhau bao gồm chu kỳ ngủ-thức , giải phóng hormone và thói quen ăn uống.

Khi các gen REV-ERB này bị vô hiệu hóa ở chuột - khiến gan hoạt động không bình thường - thói quen ăn uống thay đổi đáng kể, với việc tiêu thụ nhiều thức ăn hơn vào thời gian ít hoạt động hơn.

Tác động đảo ngược

Các tác động có thể đảo ngược được quá trình này. Việc cắt kết nối thần kinh ở chuột béo phì đã khôi phục lại chế độ ăn uống bình thường và giảm lượng thức ăn nạp vào.

Tiến sĩ Lauren N. Woodie, nhà nghiên cứu sau tiến sĩ tại phòng thí nghiệm của Lazar, cho biết : "Điều này cho thấy việc nhắm vào con đường giao tiếp giữa gan và não này có thể là một phương pháp đầy hứa hẹn để kiểm soát cân nặng ở những người có nhịp sinh học bị rối loạn ".

Nhóm nghiên cứu cho rằng việc nhắm vào các phần cụ thể của dây thần kinh phế vị có thể giúp những người làm ca đêm hoặc bị lệch múi giờ bằng cách giải quyết tình trạng ăn quá nhiều do đồng hồ sinh học bị rối loạn.

VietBF@sưu tập