Tổng thống Panama José Raúl Mulino đã tuyên bố vào Chủ Nhật, ngày 2 tháng 2 rằng ông đã đề nghị Hoa Kỳ sử dụng lãnh thổ Panama làm điểm trung chuyển để trục xuất người di cư đến các quốc gia khác. Đề xuất này được trình bày trong cuộc trò chuyện của ông với Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio.
Trong một cuộc họp báo, Mulino giải thích rằng ông đã dành khu vực sân bay Metetí, nằm ở tỉnh Darién, để tạo điều kiện thuận lợi cho việc di dời những người nhập cư bất hợp pháp từ lãnh thổ Hoa Kỳ đến quốc gia xuất xứ của họ.
Tổng thống cho biết chi tiết rằng ông đã có cuộc họp riêng kéo dài khoảng một giờ với Rubio, sau đó là phiên họp mở rộng hơn, trong đó các bộ trưởng và cố vấn của ông đã gặp phái đoàn Hoa Kỳ.
Theo Mulino, đường băng được đề xuất sẽ cho phép hồi hương người dân từ nhiều quốc tịch khác nhau, bao gồm người Venezuela, Colombia và Ecuador, cùng nhiều quốc tịch khác.
Ông cũng giải thích rằng lời đề nghị này sẽ là một phần của biên bản ghi nhớ mà Panama đã ký với Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ (DHS) vào tháng 7 năm ngoái.
«Chúng tôi đang mở rộng thỏa thuận đã ký với Hoa Kỳ vào ngày 1 tháng 7 năm ngoái. Chúng tôi có thể thực hiện điều này mà không có bất kỳ vấn đề nào và không cần Panama đầu tư một đô la nào, vì toàn bộ chi phí sẽ do Hoa Kỳ chi trả, » tổng thống Panama tuyên bố.
Sân bay Metetí, còn được gọi là Sân bay San Vicente, được khánh thành vào năm 2009 và tọa lạc tại cộng đồng San Vicente, thuộc huyện Metetí, tỉnh Darién.
«Đường băng Metetí đã có ở đó. Tôi đã tự xây dựng nó khi tôi còn là Bộ trưởng An ninh. "Đó là một đường băng lớn, ban đầu được thiết kế để cứu trợ thiên tai và phân phối viện trợ nhân đạo", Mulino giải thích.
Tổng thống cho biết, nếu cần thiết, có thể xây dựng thêm các cơ sở để làm nơi ở cho người di cư trong khi quá trình chuyển giao của họ được xử lý. Ông cũng thừa nhận rằng đường băng có thể cần được sửa đổi để có thể tiếp nhận máy bay quân sự.
«Có thể cần phải mở rộng thêm vài mét để có thể cho phép nhiều máy bay lớn hơn hạ cánh so với những máy bay hiện đang sử dụng. Tuy nhiên, đây đã là một đường băng đủ lớn để xử lý việc quản lý người di cư ", ông nói thêm.
Ngoài ra, Mulino còn nói rõ rằng lời đề nghị của ông không bao gồm sự hiện diện của quân nhân Hoa Kỳ trong khu vực.
Khi được hỏi về vấn đề hậu cần của việc trục xuất, đặc biệt là liên quan đến mối quan hệ với Venezuela, tổng thống tuyên bố rằng việc thiết lập các thỏa thuận này sẽ là trách nhiệm của Hoa Kỳ.
«Panama không duy trì quan hệ với Venezuela, vì vậy tôi không có thẩm quyền để thảo luận về cách thức sắp xếp một quá trình như vậy. Nếu có bất kỳ thỏa thuận nào về việc vận chuyển công dân Venezuela, tôi tin rằng chính phủ Hoa Kỳ sẽ xử lý việc đó", ông nói.
Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ thăm Panama
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio bắt đầu chuyến công du Mỹ Latinh bằng chuyến thăm Panama, nơi ông kêu gọi chính quyền địa phương thực hiện các biện pháp khẩn cấp để hạn chế ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực.
Trong một cuộc họp tại Thành phố Panama, Rubio tuyên bố rằng cựu Tổng thống Donald Trump coi sự hiện diện và kiểm soát ngày càng tăng của Đảng Cộng sản Trung Quốc tại khu vực Kênh đào Panama là một mối đe dọa chiến lược, theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Tammy Bruce.
Về phần mình, Mulino tuyên bố chính phủ của ông sẽ không gia hạn biên bản ghi nhớ với Trung Quốc để tham gia Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) do Bắc Kinh thúc đẩy.
Tổng thống lưu ý rằng thỏa thuận này sẽ được gia hạn trong hai năm tới, mặc dù chính quyền của ông đang cân nhắc chấm dứt thỏa thuận trước ngày dự kiến.
« Chúng tôi sẽ đánh giá xem có nên chấm dứt thỏa thuận sớm hơn hay không. Nhưng theo tôi hiểu, thỏa thuận sẽ được gia hạn trong một hoặc hai năm nữa ", tổng thống tuyên bố.
Một báo cáo từ Cơ quan Di trú Quốc gia Panama, được công bố vào tháng 1 năm nay, tiết lộ rằng vào năm 2024, ít nhất 302.203 công dân nước ngoài đã vượt qua khu rừng rậm Darién nguy hiểm, phần lớn là người Venezuela (209,897).
« Thống kê lịch sử về dòng người di cư bất hợp pháp cho thấy rằng vào năm 2019, có 22.102 người nước ngoài đến; vào năm 2020, con số này là 8.549; vào năm 2021, con số này tăng lên 133.653; vào năm 2022, con số này tăng lên 248.248; và vào năm 2023, con số này vượt quá 520.085,» báo cáo từ Cơ quan Di trú Quốc gia Panama, được công bố vào tháng 7 năm 2024, nêu rõ.
Kể từ khi nhậm chức vào ngày 9 tháng 5 năm 2024, Mulino đã tái khẳng định cam kết chấm dứt cái gọi là « Darién Odyssey » mà ông cho là không thể chấp nhận được.
«Tôi khẳng định lại rằng Panama và Darién của chúng ta không phải là tuyến đường quá cảnh. Không, thưa ngài. Đây là biên giới của chúng ta, và khái niệm đóng cửa mà tôi đề xuất cũng phù hợp với nguyên tắc an ninh biên giới", ông nhấn mạnh.
Vào thời điểm đó, tổng thống đã bày tỏ ý định tìm kiếm sự hỗ trợ quốc tế để tạo điều kiện cho người di cư hồi hương về nước, đảm bảo rằng quá trình hồi hương sẽ được thực hiện với sự tôn trọng đầy đủ các quyền con người.
