Theo như dự luật ngân sách “TO ĐẸP” CỦA Tổng thống Trump bị tỷ phú Elon Musk đă thẳng thừng chỉ trích dự luật thuế và chi tiêu của Tổng thống Donald Trump, gọi đó là một "sự gớm ghiếc kinh tởm". Do trong đó có các khoản cắt giảm thuế hàng ngàn tỷ đô la, tăng chi tiêu quốc pḥng, đồng thời cho phép chính phủ Mỹ vay thêm tiền – đă được Hạ viện thông qua vào tháng trước.
Elon Musk và Tổng thống Trump đă có những bất đồng quan điểm về việc liệu dự luật chi tiêu của Đảng Cộng ḥa có đủ để cắt giảm chi tiêu lăng phí và kém hiệu quả hay không. (Getty Images)
Vào hôm thứ Ba 03/6, Tỷ phú Elon Musk đă tăng cường chỉ trích “dự luật khổng lồ và Đẹp”về cắt giảm thuế và ưu tiên chi tiêu của Tổng thống Trump là một “sự ghê tởm đáng khinh tởm”.
“Tôi xin lỗi, nhưng tôi không thể chịu đựng nổi nữa. Dự luật chi tiêu khổng lồ, lố bịch, đầy đặc quyền lợi phe nhóm này là một sự ghê tởm đáng khinh tởm,” Musk đăng tải hôm thứ Ba trên nền tảng mạng xă hội X của ḿnh.
“Thật đáng xấu hổ cho những ai đă bỏ phiếu thông qua nó: các người biết là ḿnh đă sai. Các người biết điều đó,” ông nói thêm.
Dự luật, có tên chính thức là OBBB “One Big Beautiful Bill” (tạm dịch: Một Dự luật Lớn Đẹp), gia hạn các khoản cắt giảm thuế từ năm 2017 dưới thời Trump, tăng chi tiêu cho an ninh biên giới và quốc pḥng, đồng thời cắt giảm các chương tŕnh an sinh xă hội như Medicaid và hỗ trợ thực phẩm cho dân nghèo. Dự luật đă được Hạ viện thông qua vào tháng trước và hiện đang được Thượng viện xem xét – dự kiến sẽ có điều chỉnh.
Những b́nh luận của Musk được đưa ra sau khi các lănh đạo đảng Cộng ḥa, bao gồm Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (R-La.), bác bỏ phát biểu trước đó của Musk trên chương tŕnh “CBS News Sunday Morning”, trong đó ông nói rằng dự luật này “phá hoại” nỗ lực của Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE), một sáng kiến mà chính Musk đứng đầu.
Ông Mike Johnson chủ tịch Hạ viện sau đó trả lời trên Fox News và NBC News rằng ông đă gửi một “tin nhắn dài” cho Musk để giải thích về các điều khoản trong dự luật – vốn không phải là một dự luật chi tiêu toàn diện thông thường, mà là một dự luật được thông qua theo quy tŕnh “ḥa giải” đặc biệt, cho phép bỏ qua sự cản trở của đảng Dân chủ tại Thượng viện.
Johnson cũng cam kết sẽ nhanh chóng thúc đẩy một gói chi tiêu trị giá 9,4 tỷ USD nhằm hợp pháp hóa các khoản cắt giảm của DOGE đối với Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ và hệ thống phát thanh truyền h́nh công cộng. Ṭa Bạch Ốc sẽ gửi gói này lên Thượng viện vào thứ Ba.
Tuy nhiên, Musk dường như vẫn không thay đổi quan điểm của ḿnh.
“Dự luật này sẽ làm tăng thâm hụt ngân sách vốn đă khổng lồ lên đến 2,5 ngh́n tỷ USD (!!!) và đẩy người dân Mỹ vào cảnh nợ nần không thể chịu đựng nổi,” Musk đăng thêm trong một bài viết tiếp theo.
OBBB của Trump bị nhiều người chế diễu gọi là “Oh Big Boobs Bursting – Ôi Vú Bự Bị Bể”.
Văn pḥng Ngân sách Quốc hội (CBO) dự kiến sẽ công bố dự báo về phiên bản mới nhất của dự luật vào thứ Tư ngày mai.
Thư kư báo chí Ṭa Bạch Ốc, Karoline Leavitt, đă phản hồi lại Musk từ bục phát biểu rằng: “Tổng thống đă biết rơ Elon Musk đứng ở đâu trong dự luật này. Quan điểm của ông ấy không thay đổi,” Leavitt nói.
Tuần trước, Musk đă rút khỏi vai tṛ là nhân viên đặc biệt của chính phủ trong sáng kiến DOGE.
Mặc dầu bị Musk chỉ trích nặng nề, nhưng Tổng thống Trump đang đẩy mạnh nỗ lực thuyết phục các thượng nghị sĩ ủng hộ “dự luật lớn, đẹp” này của ông như không từng nghe ǵ các lời chỉ trích của Elon Musk. Elon Musk nay bất ngờ vừa đưa ra lời chỉ trích gay gắt nhất đối với dự luật này của Donald Trump và cho thấy cặp bài trùng phá tan nước Mỹ này đang có sự chia rẻ trầm trọng.
“Tôi xin lỗi, nhưng tôi không thể chịu đựng nổi nữa. Dự luật chi tiêu quốc hội đồ sộ, quá đáng và đầy ‘mỡ thừa’ này là một điều ghê tởm,” Musk đăng trên mạng xă hội X vào thứ Ba hôm nay 03/6.
“Mấy người bỏ phiếu ủng hộ dự luật này nên thấy xấu hổ: các người biết ḿnh đă sai. Các người biết rơ mà,” ông nói thêm.
Trong khi đó, Trump đang gặp mặt và gọi điện cho các Thượng nghị sĩ Cộng ḥa, thúc giục họ ủng hộ dự luật bao gồm nhiều ưu tiên trong chương tŕnh nghị sự đối nội của ông.
Dự luật này đă được Hạ viện thông qua với cách biệt sít sao 125-124 trước khi các nghị sĩ rời Quốc hội để nghỉ lễ Memorial Day. Tuy nhiên, bất kỳ thay đổi nào từ phía Thượng viện có thể làm đảo lộn sự cân bằng mong manh mà Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (R–Louisiana) đă dày công đạt được trong nội bộ đa số mỏng manh của ḿnh.
Elon Musk cũng công khai chỉ trích ca sĩ Bono v́ những b́nh luận liên quan đến USAID trong một cuộc phỏng vấn trên podcast của Joe Rogan.
Bono là Ca sĩ chính của ban nhạc U2 và nhà hoạt động từ thiện toàn cầu lâu năm, Bono, đă chỉ trích chính quyền Trump v́ giải thể Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) trong một tập của podcast The Joe Rogan Experience, và đổ lỗi cho việc cắt giảm này gây ra cái chết của 300.000 người do Elon Musk chủ trương.
Ngay lập tức, tuyên bố của ông đă bị Joe Rogan và Elon Musk bác bỏ trong một cuộc tranh luận nảy lửa thu hút sự chú ư lớn trên mạng xă hội.
“Điều này sẽ khiến bạn phát điên,” Bono nói, khẳng định rằng hàng chục ngàn tấn lương thực đang “mục rữa” trong các nhà kho từ Djibouti đến Houston v́ các khoản cắt giảm của USAID, và rằng những người điều hành các kho hàng này đă bị sa thải.
“Đó là cái ǵ vậy? Đó có c̣n là nước Mỹ không?”
Phản ứng trên nền tảng X (trước đây là Twitter) khi xem đoạn clip cuộc tṛ chuyện, Elon Musk đă chỉ trích thẳng thừng:
“Hắn là một kẻ nói dối/ngu ngốc,” Musk viết.
Elon Musk chính là người đă thúc đẩy việc cắt giảm mạnh viện trợ nước ngoài mà ông cho là quá ph́nh to – đă vận động cải tổ mạnh mẽ USAID dưới Cục Hiệu quả Chính phủ (DOGE) và đă sa thải 90% nhân viên của USAID khắp nơi trước khi chính thức rời vị trí trong ngày 30/5/2025.
Tại Thượng viện, cả các đảng viên Cộng ḥa ôn ḥa và bảo thủ đều yêu cầu sửa đổi các điều khoản liên quan đến chương tŕnh Medicaid, tín dụng thuế cho năng lượng xanh, giảm thâm hụt ngân sách và trần nợ công. Những thay đổi này có thể sẽ bắt đầu được làm rơ trong ngày hôm nay.
Tại Đồi Capitol, các nhà lập pháp cũng đang chờ Ṭa Bạch Ốc gửi yêu cầu chính thức về việc cắt giảm hàng tỷ đô la trong ngân sách, động thái này sẽ hợp pháp hóa một số khoản cắt giảm ngân sách đă được cấp cho DOGE và có thể xoa dịu phe bảo thủ vốn thất vọng v́ dự luật của Trump không giảm thâm hụt nhiều như mong đợi.
Sau khi bị Elon Musk chỉ trích dự luật “To, Đẹp” của Trump, Ṭa Bạch Ốc hôm nay thứ Ba 03/6 đă chính thức yêu cầu Quốc hội thu hồi 9,4 tỷ USD trong ngân sách đă được phê duyệt nhằm tài trợ cho các chương tŕnh do Bộ Hiệu quả Chính phủ (Department of Government Efficiency – DOGE) của Elon Musk cầm đầu.
Đây là một quy tŕnh được gọi là “thu hồi ngân sách” (rescission), trong đó Tổng thống Donald Trump cần Quốc hội phê chuẩn để trả lại khoản tiền đă được phân bổ, không cấp cho Bộ Hiệu quả Chính phủ DOGE của Elon Musk nữa. Các phụ tá của Trump cho biết các khoản cắt giảm này nhằm vào những chương tŕnh bị cho là cổ vũ cho tư tưởng tự do.
Nếu được Hạ viện và Thượng viện thông qua, yêu cầu này sẽ chính thức hóa nhiều khoản cắt giảm và đóng băng ngân sách do DOGE đề xuất. Động thái diễn ra trong bối cảnh Elon Musk đang phản đối mạnh mẽ kế hoạch giảm thuế và chi tiêu đang được Quốc hội xem xét, gọi đó là một “sự ghê tởm” v́ làm tăng thâm hụt ngân sách liên bang.
Giám đốc ngân sách Ṭa Bạch Ốc Russ Vought cho biết sẽ c̣n nhiều gói thu hồi ngân sách và nỗ lực cắt giảm chi tiêu hơn nữa nếu kế hoạch hiện tại thành công.
“Chúng tôi sẵn sàng và có khả năng gửi thêm các gói thu hồi ngân sách nếu Quốc hội có ư chí thực hiện,” Vought nói với các phóng viên.
Việc thu hồi ngân sách của DOGE có giúp giảm nợ quốc gia không?
Khó có thể tạo ra ảnh hưởng đáng kể. Khoản thu hồi này chỉ chiếm 0,1% tổng chi tiêu liên bang dự kiến là khoảng 7 ngh́n tỷ USD trong năm nay. Trong khi đó, doanh thu từ thuế không đủ để chi trả cho các chương tŕnh như An sinh Xă hội, Medicare,…
Chương tŕnh nào sẽ bị cắt giảm?
– 8,3 tỷ USD từ Bộ Ngoại giao và Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID)
– NPR và PBS bị cắt tài trợ liên bang không cho hoạt động các chương tŕnh phát thanh là quyền lực mềm của Mỹ ra các nước độc tài cộng sản. Trump muốn tập trung dư luận về một mối là mạng xă hội Truth Social của Trung và X tức Twitter của Elon Musk mà thôi.
– PEPFAR (Kế hoạch Khẩn cấp của
Tổng thống Mỹ về pḥng chống AIDS) cũng bị ảnh hưởng.
Một số chương tŕnh cụ thể bị coi là lăng phí gồm:
– 750.000 USD để giảm bài ngoại ở Venezuela.
– 67.000 USD để cho trẻ em ở Madagascar ăn bột làm từ côn trùng.
– 3 triệu USD cho các chương tŕnh cắt bao quy đầu, thắt ống dẫn tinh và bao cao su ở Zambia.
Khả năng được thông qua?
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (R-La.) ca ngợi kế hoạch và cam kết sẽ đưa ra bỏ phiếu sớm. Nhóm Dân biểu Bảo thủ Hạ viện (House Freedom Caucus) cũng ủng hộ mạnh mẽ và kêu gọi thêm các gói thu hồi khác trong tương lai.
Tuy nhiên, Thượng nghị sĩ Susan Collins, Chủ tịch Ủy ban Phân bổ Ngân sách Thượng viện, tỏ ra thận trọng, nói rằng sẽ đánh giá kỹ lưỡng về các tác động đến y tế toàn cầu, an ninh quốc gia, truyền thông khẩn cấp ở vùng nông thôn và các đài phát thanh, truyền h́nh công cộng.
Tại sao cần Quốc hội phê chuẩn?
Luật Kiểm soát Giữ lại Ngân sách năm 1974 yêu cầu tổng thống phải báo cáo Quốc hội nếu muốn không sử dụng tiền đă được phân bổ. Quốc hội có 45 ngày để xem xét và phê duyệt. Tuy nhiên, Vought lập luận rằng nếu chờ đến cuối năm tài khóa (tháng 9), có thể không cần biểu quyết.
Từ năm 1974 đến 2000, các tổng thống từng yêu cầu thu hồi 76 tỷ USD, và Quốc hội phê duyệt khoảng 25 tỷ USD.
Tranh căi pháp lư:
Bobby Kogan từ Trung tâm Tiến bộ Hoa Kỳ cho rằng chính quyền Trump đang “giữ lại ngân sách một cách bất hợp pháp” v́ việc giữ tiền mà không có sự cho phép rơ ràng của Quốc hội luôn là vi phạm pháp luật.
Tuy nhiên, Vought phản bác: “Chúng tôi không vi phạm luật. Mỗi nhánh của chính phủ phải tự diễn giải Hiến pháp và duy tŕ nó – có sự căng thẳng giữa các nhánh là điều b́nh thường.” HẠNH DƯƠNG
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
