Số lượng sinh viên Việt Nam đến Hoa Kỳ du học ngày càng đông, và ở đây họ có những giao thiệp với người Việt đă định cư tại Mỹ. Diễn đàn bạn trẻ kỳ này đến Oklahoma City nơi có nhiều du học sinh Việt Nam học tập. Tham gia diễn đàn có anh Thanh Liêm, một người có nhiều hoạt động cộng đồng cùng hai bạn Tường Vy và Linh, sinh viên Mỹ gốc Việt, đă và đang hoạt động trong các hội sinh viên tại Oklahoma City.
Văn hóa khác nhau?
Du học sinh Việt Nam tại Oklahoma tổ chức tiệc Tết Giáp Ngọ 2014.
Courtesy sinhvienusa.org
Kính Ḥa: Đầu tiên xin đặt câu hỏi cho anh Liêm là anh đă quan tâm đến cộng đồng du học sinh lâu chưa và anh có nhận xét như thế nào?
Thanh Liêm: Trước tiên xin cảm ơn Linh, Tường Vy đă bỏ th́ giờ, và anh Kính Ḥa đă cho chúng ta cơ hội trao đổi để t́m hiểu những vấn đề của người Việt ở hải ngoại ḿnh nó như thế nào đối với người Việt từ trong nước sang. Tôi cũng là người Việt Nam yêu đất nước của ḿnh, muốn người Việt của ḿnh có thể ngồi lại với nhau, không có giận hờn, không có nghĩ về quá khứ quá nhiều, nhất là đối với những người trẻ hơn tôi. Đơn giản vậy thôi.
Tiếp xúc với những người Việt Nam là giới sinh viên sang th́ tôi thường hay lên trường để tham dự các buổi lễ phát thưởng dành cho học sinh giỏi. Tôi nhận thấy rằng các em học sinh từ Việt Nam sang rất là giỏi. Tôi cũng thường hay nói chuyện, ủng hộ các em, rất là mong các em tham gia vào các hoạt động của cộng đồng ở địa phương. Cũng lâu lắm rồi.
Kính Ḥa: Xin hỏi hai bạn Tường Vy và Linh, các bạn là sinh viên ở đây. Các bạn có nhận xét ǵ về các bạn du học sinh?
Ở bên đây người VN sanh bên Mỹ chơi với người VN khác sanh bên Mỹ th́ cứ nói tiếng Mỹ với nhau. Người Tàu, người Nhật, người Hàn Quốc đều nói tiếng mẹ đẻ của họ.
-Tường Vy |
Linh: Dạ thưa chú hồi trước con học ở trường University Of Oklahoma th́ con cũng có sinh hoạt với các bạn du học sinh. Có năm con là Chủ tịch hội sinh viên. Ḿnh lớn lên ở Mỹ th́ sinh hoạt khác với các bạn ở Việt Nam sang. Các bạn từ Việt Nam sang có học bổng để học nên học là chính chơi là phụ. Những sinh hoạt mà các bạn đó tham gia th́ mang tính chất gia đ́nh nhiều hơn như là đi ăn cùng nhau hay đến nhà nhau để nấu ăn.
Tường Vy: Con sanh bên Mỹ này thực sự con cũng biết sơ sơ vài người du học sinh. Con thấy người Việt Nam bên đây không thích chơi với du học sinh. Con thấy họ thấy mắc cỡ hay là không thích cái culture (văn hóa) của ḿnh.
Kính Ḥa: Xin lỗi cho chú cắt chỗ này. Tức là con nói rằng họ không thích chơi với người Việt bên này?
Tường Vy: Con nghĩ không phải du học sinh không thích chơi với người sinh bên Mỹ này mà là người sinh bên Mỹ này không thích chơi với du học sinh.
Kính Ḥa: À, vậy lư do là v́ sao?
Tường Vy: Th́ giống như con nghĩ rằng người sanh bên Mỹ này không có rành tiếng Việt. Tại v́ cón thấy ở bên đây người Việt Nam sanh bên Mỹ chơi với người Việt Nam khác sanh bên Mỹ th́ cứ nói tiếng Mỹ với nhau. Người Tàu, người Nhật, người Hàn Quốc đều nói tiếng mẹ đẻ của họ.
Kính Ḥa: Cho chú hỏi là ngược lại những người du học sinh có muốn chơi với các bạn, những người như Linh và Tường Vy không?
Linh: Con hiểu sao Tường Vy lại nói vậy. Con sang Mỹ từ nhỏ và lớn lên ở đây. Khi con sinh hoạt với các bạn sinh viên du học th́ con thấy cần phải có một cầu nối cho hai giới trẻ cùng một gốc, nhưng có hai cái nền khác nhau ḥa thuận với nhau. Thứ nhất là tiếng nói, các bạn ở đây nói tiếng Anh nhiều hơn, c̣n các bạn từ Việt Nam sang th́ nói tiếng Việt nhiều hơn. Khi mà con sinh hoạt chung với các bạn sinh viên du học th́ con có tổ chức những chuyện như chèo thuyền chung với các bạn lớn lên ở đây để ḿnh biết nhau hơn.
Con nghĩ là cũng tùy theo cá nhân có muốn sinh hoạt hay không.
Nên mở tấm ḷng để giúp đỡ
Đội múa trường đại học trung tâm Oklahoma biểu diễn trong tiệc Tết Giáp Ngọ 2014 do du học sinh tại Oklahoma tổ chức. Courtesy sinhvienusa.org |
Kính Ḥa: Các bạn có quan sát thấy là những bạn du học sinh có thích gần gũi với cộng đồng người Việt ở Oklahoma không? Không nói những người trẻ như Linh và Tường Vy mà ḿnh hỏi là họ có quan tâm đến các hoạt động của cộng đồng người Việt ở Oklahoma không?
Tường Vy: Con nghĩ những người trẻ ở Oklahoma này không có cơ hội để giúp đỡ cộng đồng. Con thấy những người lớn tuổi hay giành mấy cái… đồ làm…
Thanh Liêm: Hoạt động.
Tường Vy: …những hoạt động của cộng đồng, không cho người trẻ làm.
Linh: Cái này cũng hơi khó nói, tại v́ lúc trước con có đi nhảy múa cho cộng đồng, rồi đi dạy tiếng anh cho mấy bác mới ở Việt Nam qua. Thành ra cũng tùy vào chuyện ḿnh phải nói ra với những người mới sang là ḿnh muốn giúp họ để làm quen với cuộc sống bên này. Thành ra phải t́m tới nhau mà giúp đỡ lẫn nhau. Nếu ḿnh không nói th́ làm sao người ta biết ḿnh muốn giúp cho người ta.
Kính Ḥa: Nhưng câu hỏi của chú hơi khác một chút là những người sinh viên từ Việt Nam qua có quan tâm đến những sinh hoạt của cộng đồng tại Oklahoma hay không?
Linh: Cái này th́ khó… (cười)
Tường Vy: Tại v́ ḿnh không thể nói hết mọi người được.
Kính Ḥa: Tức là có người quan tâm và có người không quan tâm?
Linh: Dạ cũng đúng nhưng mà có những chuyện quá khứ như là tụi con hay có những buổi gây quĩ để làm những sự kiện lớn th́ các bạn sinh viên người Bắc, đại đa số các bạn du học sinh ở Oklahoma là người Bắc th́ khi vô Oklahoma City để gây quĩ th́ có những cô chú nói những lời không hay với họ cho nên đương nhiên là họ bị tổn thương khi sinh hoạt với cộng đồng. Con cũng muốn mang hai hội lại với nhau nhưng khó. Khi tụi con đi cùng với mấy bạn sinh viên người Bắc đó đi xin tiền con cũng nghe những lời không hay. Có lần có người hỏi con là tại sao con lớn lên ở đây mà lại đi chơi với mấy người du học này. Cái đó con không hiểu.
Kính Ḥa: Một khía cạnh khác nữa là khi các bạn du học sinh qua đây th́ chắc chắn họ tiếp xúc với những hoạt động mang tính chính trị, dân chủ của xă hội Mỹ. Linh và Tường Vy thấy những hoạt động mang tính chính trị của họ như thế nào?
Ḿnh phải đặt ḿnh vào vị trí của các em, thông cảm với các em mà không đẩy các em vào vị thế khó, gây khó khăn cho các em khi về nước.
-Thanh Liêm |
Linh: Các bạn du học th́ tránh những hoạt động mà có treo lá cờ tại v́ các bạn sợ nếu mà chụp h́nh rồi thấy đằng sau lưng có lá cờ ba sọc th́ các bạn sẽ về nước không được. Cái vấn đề quan tâm chính là nước Việt Nam có cho họ về lại hay không. C̣n những sinh hoạt khác như đi múa, đi kể chuyện cho những hoạt động nào đó th́ họ vẫn đi.
Tường Vy: Dạ con đồng ư.
Kính Ḥa: Các bạn sinh viên như Linh và Tường Vy sinh ra lớn lên ở đây th́ thuộc một hội c̣n các bạn du học sinh là một hội khác?
Linh: Lúc trước là một hội, rồi con không hiểu tại sao lại đổi ra thành hai hội.
Kính Ḥa: Các bạn cũng biết là bây giờ Việt Nam vẫn được cai trị bởi một đảng duy nhất mà thôi. Các bạn có nghĩ là các bạn sinh viên từ Việt Nam sang bị kiểm soát bởi ṭa đại sứ Việt Nam tại Mỹ không?
Linh: Con nghĩ là không v́ các bạn sinh hoạt rất là tự do tuy các bạn có tránh lá cờ ḿnh treo ở nước Mỹ này. Đầu năm th́ tụi con gặp nhau và đồng ư là sẽ không dính ǵ đến chính trị mà chỉ gặp nhau vui chơi.
Tường Vy: Con cũng đồng ư với Linh.
Thanh Liêm: Tôi cũng đồng ư với Linh và Tường Vy. Tất cả du học sinh tại Oklahoma này hay có thể là cả nước Mỹ nói chung có thể là họ bị kiểm soát bởi ṭa đại sứ bằng cách nào đó mà những người b́nh thường như ḿnh không thấy được, nhưng mà tôi thấy các em sinh hoạt rất là tự do. Ḿnh phải đặt ḿnh vào vị trí của các em, thông cảm với các em mà không đẩy các em vào vị thế khó, gây khó khăn cho các em khi về nước.
Với tư cách người lớn tuổi hơn tôi mong muốn là ḿnh đi cạnh các em để chỉ cho các em thấy cái xă hội tự do dân chủ là như thế nào. Tại v́ không phải tất cả các em sang đây đều thay đổi tư duy. Mà cũng có một số rất là cực đoan, nghĩ rằng chế độ cộng sản là chế độ duy nhất mà con người Việt Nam và xă hội Việt Nam phải có. Th́ cái điều đó chúng ta nên mở tấm ḷng ra để giúp các em thấy các điều hay điều tốt của bên này.
Kính Ḥa: Xin đặt câu hỏi cuối cùng cho Tường Vy và Linh. Như Linh nói lúc năy là khi các bạn sinh hoạt chung với nhau th́ đồng ư với nhau là không đề cập đến chuyện chính trị. Nhưng mà có lẽ là chúng ta không thoát khỏi chính trị. Các bạn có thấy là sinh viên Việt Nam có nên tham gia vào chính trị hay không? Sinh viên Việt Nam nói chung và sinh viên từ Việt Nam đến Mỹ.
Linh: Theo con th́ chính trị là một vấn đề rất nhạy cảm và con chọn không tham gia. Nhưng cũng có những bạn rất thích tham gia, th́ cái đó tùy cá nhân từng người. Là một hội sinh viên để học hành, học hỏi nhau th́ con nghĩ rằng không tham gia là tốt nhất v́ các bạn có những ư kiến khác nhau, để tránh bất ḥa th́ ḿnh nên…
Tường Vy: Con cũng đồng ư với lại Linh. Mỗi người có một ư khác nhau và thật sự con cũng nghĩ là người Việt Nam ḿnh muốn nhiều tự do hơn, muốn nói ư kiến ḿnh ra th́ phải tham gia vào chính trị. Nhưng đó là quan điểm của mỗi cá nhân thôi.
Kính Ḥa: Xin rất cảm ơn anh Liêm cùng hai bạn trẻ là Linh và Tường Vy đă tham gia diễn đàn bạn trẻ ngày hôm nay.
Kính Ḥa, phóng viên RFA
