Mới đây bộ y tế đã tăng giá chi phí khám chữa bệnh. Điều đó làm cho người dân vô cùng lo lắng. Lương vẫn vậy mà khám bệnh lại tăng cao thì ai dám đi chữa bệnh nữa đây?
Chi phí y tế là nguyên nhân của nghèo đói
Hơn 4 trăm nghìn gia đình việt Nam đã rơi vào nghèo đói vì chi phí y tế. Đó là con số đưa ra trong Hội nghị Khoa học y tế công cộng toàn quốc: “Y tế công cộng Việt Nam: Thực trạng và định hướng tương lai” do Hội Y tế công cộng Việt Nam và Trường ĐH Y tế công cộng tổ chức ngày 25.5.
Theo kết quả nghiên cứu từ báo cáo "Gánh nặng chi phí cho y tế từ tiền túi và bảo vệ tài chính tại Việt Nam 1992-2014", mỗi hộ gia đình Việt Nam tốn 16 USD/tháng cho chi phí y tế. Đây là các khoản tiền mà hộ gia đình phải trả vào thời điểm họ sử dụng dịch vụ y tế, bao gồm: Tiền khám, tiền thuốc, tiên giường, tiền xét nghiệm... Chi phí này không bao gồm tiền đi lại, bồi dưỡng, chi cho mua bảo hiểm và các khoản được bảo hiểm y tế chi trả.
Những số liệu trong hội thảo đã chỉ ra rằng, tỉ lệ số hộ dân nghèo hoá do chi trả chi phí y tế vẫn còn rất cao mặc dù đã giảm nhiều so với trước. Gánh nặng do chi trả các chi phí y tế đã khiến cho các gia đình rơi vào đói nghèo.
Tại Hội nghị Y tế Công cộng toàn quốc năm nay, rất nhiều tham luận, báo cáo từ các chuyên gia, nhà nghiên cứu trong và ngoài nước đã được trình bày. Mục tiêu của Hội nghị nhằm chia sẻ kết quả trong lĩnh vực Y tế Công cộng, tăng cường kết nối hệ thống trong nghiên cứu Y tế Công cộng, là diễn đàn thảo luận và tăng cường khả năng ứng dụng kết quả nghiên cứu vào thực tiễn.
PGS.TS Hoàng Văn Minh - Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Y tế Công cộng trình bày báo cáo
Trong đó, báo cáo "Gánh nặng chi phí cho y tế từ tiền túi và bảo vệ tài chính tại Việt Nam 1992-2014", PGS.TS Hoàng Văn Minh - Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Y tế Công cộng đã công bố nhiều số liệu thống kê rất đáng chú ý.
Trong gần 20 năm qua, tổng chi cho y tế tại Việt Nam đã tăng từ 5,2% GDP lên 6,9% GDP (tương đương 190.000 tỷ đồng). Nguồn chi này được cung cấp từ 5 nguồn, bao gồm: Ngân sách nhà nước, bảo hiểm y tế, viện trợ nước ngoài, chi trực tiếp từ hộ gia đình và các nguồn kinh phí tư khác. Trong đó, tỷ lệ chi từ tiền túi của hộ gia đình chiếm tới 54,8% - Cao hơn mức trung bình của các nước có thu nhập trung bình thấp và gấp 3 lần trung bình thế giới.
Theo PGS.TS Hoàng Văn Minh, điều này dẫn đến hệ lụy gánh nặng chi phí y tế từ tiền túi của người dân rất cao. Minh chứng là có 2,3% hộ gia đình Việt (tương đương 550.000 hộ gia đình) đang gặp phải tình trạng "chi phí thảm họa" - Tức chi phí y tế chiếm bằng hoặc trên 40% khả năng chi trả.
Thực tế này khiến khoảng 400.000 hộ gia đình bị nghèo hóa sau khi chi trả chi phí y tế. Tỷ lệ nghèo hóa do chi phí y tế càng tăng cao đối với những gia đình có người già, những gia đình sống ở nông thôn, những hộ nghèo và cận nghèo.
"Có thể thấy, tác động bảo vệ tài chính của chính sách tài chính y tế trong việc bảo vệ người dân khỏi chi phí y tế 'thảm họa' và tình trạng 'nghèo hóa' vẫn chưa thực sự rõ ràng. Điều này hối thúc các nhà hoạch định chính sách cần đẩy mạnh mức độ bao phủ chăm sóc y tế toàn dân để thu hẹp cán cân nguồn chi tư và công cho y tế Việt Nam", PGS.TS Hoàng Văn Minh nhận định.
Trong báo cáo "Tầm nhìn cho y tế Việt Nam trong 20 năm tới- Việt Năm 2035" của TS Đào Lan Hương- Chuyên gia y tế cao cấp của Ngân hàng thế giới tại Việt Nam chỉ ra rằng: "49% chi tiêu y tế từ tiền túi, gây ra tình trạng chi tiêu y tế thảm họa và nghèo đói cho các hộ gia đình. Mặc dù, tổng chi tiêu cho y tế của Việt Nam chiếm 6,6% GDP- cao hơn nhiều so với các quốc gia khác nhưng hiệu quả đạt được vẫn chưa cao. Chi tiêu của Nhà nước cho y tế chiếm 2,8% GDP là ở mức trung bình, nhưng sẽ gia tăng áp lực chi tiêu cho các hộ gia đình".
Hội nghị thảo luận về các vấn đề "nóng'" của y tế công cộng
TS Hương cũng trình bày những giải pháp để giảm được chi tiêu y tế từ tiền túi, đó là mở rộng bao phủ bảo hiểm y tế. Tuy nhiên, những câu hỏi đặt ra là làm thế nào và tốc độ bao phủ ra sao? Sự lựa chọn giữa tăng chậm độ bao phủ qua đóng góp hay dùng thuế hỗ trợ cho khối lao động chính thức?
Đồng thời tăng cường trách nhiệm giải trình của bên cung ứng dịch vụ để hạn chế việc thu lợi từ chi phí của người bệnh.
Thực hiện đổi mới phương thức chi trả - dần thay thế trả theo phí dịch vụ. Tăng cường khả năng của nhà nước để trở thành bên mua chiến lược đối với các dịch vụ tế. Giảm giá thuốc và mức độ sử dụng thuốc, là những biện pháp được báo cáo này đưa ra để giảm tổng chi tiêu cho y tế tính trên GDP.
VietBF © Sưu Tầm
