|
Tác giả đă kề cận tuổi 90 và lần đầu nhận giải Danh Dự Viết Về Nước Mỹ 2019, với bài về Washington D,C. Mùa Lễ Chiến Sĩ Trận Vong và Bức Tường Đá Đen khắc tên các tử sĩ trong cuộc chiến Việt Nam. Bà tên thật Nguyễn thị Ngọc Hạnh, trước 1975 đă là giáo sư trung học đệ nhị cấp tại Saigon. Cùng gia đ́nh tới Mỹ từ 1979., hiện hưu trí tại miền Đông và vẫn tiếp tục viết. Sau đây, thêm một bài viết mới.
***
Mùa Đông lạnh lẽo đă qua, cây cỏ hồi sinh đâm chồi nảy lộc sau mấy tháng ngủ yên, trơ cành trụi lá.
Nắng sáng vàng tươi khắp đó đây phủ lên vạn vật, chim hót líu lo. Trên trời xanh vài đám mây trắng bay lửng lơ. Nhà nhà sân cỏ non xanh mướt, cắt tỉa gọn gàng xinh xắn. Hoa đỗ quyên tím, hồng, đỏ, trắng đang nở rộ, toàn là hoa, chẳng thấy lá, trông thật vui mắt…
Vân đi bộ trong xóm khá rộng và yên tịnh, ít xe, có lối đi dành riêng cho nguời đi bộ. Xóm này có vài gia đ́nh Á Đông c̣n lại là người da trắng. Cô Cindy nhà đối diện là Mỹ trắng, tuổi trung niên gầy g̣ lúc nào cũng vội vàng. Sân nhà cô rộng ngoài mấy bụi đỗ quyên lâu đời dọc theo lối đi rực rỡ màu sắc, c̣n có cây dogwood đang ra hoa trắng kín hết các cành . Ong người Nhật xéo xéo nhà Vân có khu vườn cây cảnh nho nhỏ theo cách thức người Nhật trong nhà kiếng rất xinh.
Thật là:
Mùa Đông lạnh lẽo đến ngày tàn
Đàn chim vui hót đón Xuân sang
Cỏ hoa rực rỡ khoe hương sắc
Cây lá xanh tươi dưới nắng vàng
Tháng tư vùng Hoa Thịnh Đốn cỏ hoa, khí hậu tuyệt vời, cuộc sống vật chất đầy đủ tiện nghi làm Vân bùi ngùi nhớ lại tháng 4 hăi hùng, đau thương cách đây 45 năm, nhớ họ hàng bà con ở quê hương VN xa xôi mà Vân không có cơ hội găp lại. Sau tháng 4 /75 nhiều gia đinh ly tán, trẻ con nheo nhóc, vợ trẻ xa chồng, mẹ già ṃn mơi ngóng tin con. Nhiều người đang nhà cao cửa rộng phải đi ở nhờ ở đậu. Có người liều vượt biên, làm mồi cho cá nơi biển cả hay nạn nhân bọn cướp biển, phụ nữ bi hăm hiếp… Gia đ́nh bạn Vân gồm 2 vợ chồng và 3 con vượt biên cùng 28 người họ hàng bị băo ch́m tàu. Chỉ 8 người sống sót. Người bạn sống nhưng vợ và 3 con ch́m trong ḷng biển cả mênh mông. Nhắc mà đau ḷng, xót xa cho cảnh chia ly tang tóc. Sau cuộc đổi đời vào tháng 4/ 1975, miền Nam trước kia sung túc lúa gạo dư thừa c̣n xuất cảng nước khác mà năm ấy một số dân Saigon phải ăn độn bo bo. Một học tṛ Vân cho biết sau khi cha em đi tù cải tạo ít lâu gia đ́nh em “khoái ăn sang”. Sáng trước khi đi bán mẹ em chừa mấy củ khoai cho các con ăn sáng và ăn trưa. May mắn em có người anh du học từ trước bảo lănh sang Hoa Kỳ và thành công nơi xứ người.
Thời gian đó gia đ́nh quân nhân, công chức tinh thần căng thẳng, vật chất thiếu thốn v́ chồng đi tù cải tao. Ông Xă yêu quư Vân nằm trong số những người tù này. Mấy năm sau anh đươc thả nhưng phải về thôn quê cư ngụ, không được ở thành phố. Cứ mỗi 2 tuần hay 1 tháng Vân đến phường xin phép đi về quê thăm anh xă. Từ Saigon xe đ̣ về tỉnh nhỏ chật như nêm. Về đến tỉnh c̣n đi thêm ½ tiếng mới đến nhà anh Xă ở nhờ. Đường xa có khi xe bi hư nằm ụ, sửa xong xe cà rịch cà tàng tới tỉnh trời đă tối. Vân phải ngủ nhờ nhà bà con ngoài chợ, sáng hôm sau mới vào làng.T́nh trạng kéo dài cả năm anh Xă mới được về Saigon tiếp tục dạy học.
Anh Xă có ư đinh vượt biên từ ngày mới ra khỏi trại tù, mặc kệ nguy hiểm như bị hải tặc, băo tố ch́m tàu. Phường khóm công an thường mang súng đến khám nhà vào lúc giữa đêm lúc mọi người ngon giấc. Họ đánh thức dậy, gom cả nhà vào môt chỗ, bắt tất cả đứng yên để xét nhà. Ai bảo đảm anh Xă không bị tù lần nữa. Thôi th́ liều t́m đường vượt biên. Đi hụt 2 lần, mất tiền nhưng may không bị bắt. Lúc anh Xă đi tù, bà Nội các cháu buồn và lo lắm. Tưởng là đi 10 ngày nhưng rồi đi biệt mấy năm mới về may mà c̣n sống.
T́nh Bằng Hữu
Vân muốn đi nhưng không c̣n tiền. Có chút ít th́ đă mất trong 2 lần vượt biên hụt. Xé lẻ để anh Xă và con trai đi trước anh Xă không đồng ư, đi cùng để rủi ro ch́m tàu th́ chết cả nhà cho gọn. Môt hôm người bạn anh Cả nghe tin anh Xă được về Saigon đến thăm. Trước anh chị có tiệm buôn. Khi cờ đỏ phất phới các công sở, anh chị hiến cửa tiệm cho nhà nước để mong sớm có giấy tờ đi nước ngoài do bà con bảo lănh. Anh c̣n căn nhà 3 tầng nhưng đồ đạc lớp bán lớp cho nên cũng gần như trống trơn. Tuy thế cũng bị công an đến đuổi mọi người đi ra và tịch thu nhà, chỉ được mang theo cái túi sách nhỏ đưng quần áo. Anh chị đến ở nhờ nhà người thư kư cũ. Khi biết anh Xă và Vân muốn vượt biên chiều hôm ấy anh chị trở lại và mang vàng cho Vân mượn, đủ cho 2 cha con đóng tiền tàu. Anh khuyên anh Xă và con trai đi trước để trường hơp thất bại quay về c̣n nhà để ở. Nếu đi cùng một lúc công an sẽ tich thu nhà, rũi bị bắt trở về th́ thành người vô gia cư. Vàng th́ đến xứ tự do đi làm có tiền trả lại anh chị, bao giờ cũng được, nếu không có kể như quà tặng . Ḷng hảo tâm của anh chị làm Vân thật sự cảm động .
Vài ngày sau có chủ tiệm vàng quen gia đ́nh ở Mỹ Tho lên Saigon rủ anh Xă đi bán chánh thức, do nhà nước tổ chức nên không lo bị gạt. Ông bà sẽ ứng trước, đến nơi trả lại sau như là cất giùm v́ ông bà không thể đem theo một số vàng lớn theo được . Anh Xă và Vân bằng ḷng ngay và mời anh chi bạn đến nhà gởi trả lại số vàng đă mượn. Anh tặng anh Xă cái đồng hồ anh đang cất trong túi , pḥng khi cơ nhở. Thật vậy, đến đảo Hải Nam, Vân bán đồng hồ ấy lấy tiền mua thêm mua thức ăn.
Vàng ṛng trả lại, nghĩa nằm ḷng,
Tay trắng không nhà vẫn hảo tâm.
Chẳng phải họ hàng là bạn hữu,
Miếng khi đói bằng gói khi no…
Vượt Biên
Cả nhà lên Biên Ḥa từ đêm trước để sáng hôm sau xuống tàu rời quê hương. Gia đ́nh ngủ trong ngôi nhà xưa nơi chuồng heo cũ tuy trải chiếu nhưng mùi phân heo c̣n nồng. Con trai 11 tuổi đ̣i về nhà. Cháu vừa đói vừa lạ chỗ không ngũ được. Lúc trưa đang ăn dở dang th́ người dẫn mối đến gọi đi, phải bỏ ăn theo nhóm. Hành lư gọn nhẹ chuẩn bị sẵn sàng từ lâu. Trước khi đi Vân đưa các con đến thăm bà Nội v́ không biết bao giờ mới gặp lại. Các cháu quyến luyến không muốn rời Bà. Vân dặn trước các con không được khóc, không cho bà biết đi vượt biên. Nh́n bà nội tóc bạc phơ, thương lắm nhưng anh Xă quyết định rời quê hương. Năm 1975 gia đinh Vân có thể đi nước ngoài với mấy người bà con nhưng thương mẹ già yếu, anh Xă ở lại và bị đi tù.
Gia đ́nh Vân đi bằng chiếc tàu sắt cũ lẻ ra chở 1200 người nhưng nhét hơn 1300 nhân mạng, chật cứng không c̣n lối đi.
Lên tàu gia đ́nh nào may mắn đến trước được ở trên boong th́ ngày nắng đêm lạnh. Tuy thế c̣n khá hơn người đến sau phải xuống dưới hầm rất ngột ngạt. Tàu chật như nêm không đủ chỗ nằm, gia đ́nh phải thay nhau kẻ ngủ nằm, người ngủ ngồi. Thức ăn, nước uống hạn chế. Có người say sóng nôn mửa bẩn thỉu. Trẻ con, người già bị ốm. Có 1 người té xuống biển mất tich. Ban đêm, biển rộng biết đâu mà t́m. Vài ngày lại thấy tàu chạy ṿng tṛn, ṿng tṛn mấy ṿng. Họ làm lễ “thủy táng”người chết, bà lăo, em bé chết v́ say sóng, bệnh tật… Đi vài hôm gặp sóng chủ tàu dùng phóng thanh cho biết phải vứt bớt hành lư nếu không tàu sẽ ch́m. Nhân viên tàu sẽ đến từng gia đ́nh nhặt bớt hành lư và vứt xuống biển. Vật dụng đem theo đă chọn thứ cần thiết gọn nhẹ nay phải vứt bớt đi, tiếc lắm nhưng phải chịu thôi.
Đảo HẢI NAM:
Theo lời hứa chủ tàu người Trung Hoa sẽ đưa người vượt biên đến Hong Kong
Mọi người không biết lúc ấy các trại ti nạn Hong Kong đă đầy nên họ không nhận thêm người tị nạn nữa. Tàu đến không được lên bờ và có thể bị kéo trở ra biển, chủ tàu bị bắt bi phạt. Tàu đi độ 1 tuần đến gần bờ đảo Hải Nam, nơi có nhiều san hô. Tối hôm ấy lúc thấy ánh đèn dân cư thấp thoáng trên đảo tàu đang chạy châm chậm bổng nghe tiếng động mạnh và ngừng hẳn lại. Mọi người ồn ào cho đến khi có tiếng loa trên cho biết tàu hỏng v́ vương san hô và sẽ ch́m, mọi người chuẩn bi hành lư gọn nhẹ để lên bờ …Thanh niên, nam giới tự bơi vào bờ, phụ nữ, trẻ em sẽ có thuyền ra đón…Hóa ra chủ tàu và gia đ́nh đă mang tài sản xuống tàu nhỏ bỏ trốn v́ đến Hong Kong họ sẽ bi bắt. Trước khi trốn có lẻ họ đă điện cho chánh quyền địa phương biết có chiếc tàu sắt bị nạn ở đia điểm…nên khi khi tàu bị kẹt ở san hô một lúc th́ có chánh quyền địa phương đứng lố nhố trên bờ đèn đuốc sáng trưng.Trẻ em, phụ nữ một số vào bờ bằng thuyền cứu trợ, một số được thuyền đia phương đón. Hành lư một mớ đă vứt bớt từ mấy hôm trước giờ phải bỏ lại một mớ nữa…
Chiếc tàu sắt đươc kéo vào ụ tàu sửa cả tháng mới xong. Từ tàu sắt lên bờ chúng tôi được chính quyền Hải Nam cho tạm trú ở rừng dương sát bờ biển trong lúc chờ sửa tàu. Rừng dương liễu do nhà nước trồng chạy dài theo bờ biển cát trắng để ngăn bớt gió và cát cho cư dân trong xóm. Trong rừng dương mát mẻ, it nắng, gió. Mỗi gia đ́nh được phát tấm nylon trải lên cát, dưới bóng cây, hằng ngày sắp hàng đến nơi phát thực phẩm lấy thức ăn cho cả nhà. Buổi sáng phát cháo, buổi chiều phát bánh bao toàn bột, không nhân.
Phía sau rừng dương đi chừng 10, 15 phút có nhà dân chúng, họ sống về nghề đánh cá. Gần bờ biển toàn đất cát, không trồng lúa và rau cải được nên gạo và rau rất quư và đắt. Nhiều gia đinh ăn cá thay cơm. Dân tị nạn đươc chánh quyền cho ăn cháo là quư rồi. Họ trồng được khoai lang tuy cũ nhỏ nhưng rất ngon.
Chúng tôi đi loanh quanh các xóm nhà dọc bờ biển thấy người ta nuôi heo, nuôi gà. Những con heo cỏ bụng ỏng, nhỏ con lâu lớn, những con gà nhiều màu nhưng bé nhỏ như gà tre... Loài gà và heo ấy từ lâu Việt Nam không ai nuôi chúng nữa. Người ta nuôi loại heo to con, chóng lớn, gà cũng vậy. Dân đảo Hải Nam thời bấy giờ nhà không có cửa. Họ uống nước mưa, không có nước máy.
V́ ăn cháo nên bà con đói. Ai có tiền hay quần áo vật dụng đem đổi hay bán lấy tiền mua thức ăn. Đồng hồ, bút máy, bút bi, quần jean đều đươc ưa thích. Họ đổi hay mua gạo, cá, khoai nhưng phải đi xa hơn khu đánh cá….
Thời gian này anh xă bán cái đồng hồ người bạn tặng trước khi lên đường để mua thức ăn. Trong lúc chờ sửa tàu người lớn lo lắng tới lui ban đại diện thăm hỏi tin tức, trẻ em vô tư đi tắm biển, nhặt san hô nên khỏe và đen thui lui.
Cả tháng sau tàu sửa xong. Mọi người lại dắt díu đi bộ gần cả tiếng ra nơi tàu đậu đi Hong Kong.Tàu ghé đảo LanTau (không nhớ ghé Lantau để làm ǵ) mấy hôm mới được vào Hong Kong. Thời kỳ ấy Lantau hoang sơ. Ngày nay nghe Lantau là khu nghỉ mát rất đep và đắt tiền. Một số chị em đă đến thăm nhưng Vân chưa bao giờ trở lại.
Trại Tị Nạn HONG KONG:
Gia đinh Vân ở trại tị nạn Hong kong 6 tháng trước khi đinh cư Hoa kỳ v́ có người bảo trợ. Trại ti nạn gồm nhiều gian nhà rộng, không bàn ghế chi hết, chứa hơn trăm người mỗi nhà Mỗi gia đinh gom lại trong tấm nylon lớn trải trên nền xi măng. Ăn, ngủ cùng một chỗ mà thôi. Ban ngày người ti nạn có thể giúp văn pḥng làm giấy cho người mới đến, học Anh văn, tṛ chuyên hay ra ngoài đi làm thợ vịn, đi phố nhưng không đươc ngủ trưa. Cảnh sát Hong kong vào trại thấy ai ngủ trưa là dùng roi đánh thức dậy hết. Đối với người vượt biên giam hảm cả tuần trên con tàu chật chội phải ngủ ngồi, Hông kong quá tốt. Người tị nạn ra vào trại thoải mái nhưng không được vắng măt ban đêm. Anh Xă yêu quư của Vân hàng ngày dạy Anh Văn cho trẻ em trong trại, điền đơn, thông dịch cho bà con kém Anh ngữ.
Định Cư HOA KỲ:
Gia đ́nh Vân đến Hoa kỳ vào mùa Đông lạnh lẽo với tay trắng và tiền nợ vượt biên. Virginia lúc ấy rất lạnh, tuyết trắng đọng trên mái nhà, sân cỏ. Người đi đón măc áo khoác dày, đội mủ che kín mang tai. Đường vắng, trời lạnh nhưng t́nh nồng. Vân ở chung với vợ chồng nguời bảo trợ cho đến khi có việc làm mới dọn ra riêng. Anh Xă và Vân đi làm lu bù để trả món nợ ân t́nh. Các con Vân chăm học và hiếu thảo Có lẻ các cháu thấy được đến Hoa kỳ là thật sư may mắn so với cả ngàn người khác. Mỗi năm đến tháng tư Vân nhớ ḷng tốt anh chi bạn năm xưa và sự hảo tâm người bảo trợ, cho đi mà không cần nhận lại…” Nợ tiền trả hết, nghĩa cũ c̣n mang “ Những người cùng vượt biên với Vân ai cũng ổn đinh và sống rải rác các tiểu bang Hoa kỳ, nhiều nhất là Cali.
Tóm lại với Vân nước Mỹ thật vĩ đại, tuyệt vời, nhất là t́nh người và an sinh xă hội. Người tị nạn buổi đầu được đi học miễn phí. Người già yếu bệnh tật sở xă hội mướn người chăm nuôi, ốm đau đi bệnh viện không mất tiền. Các phụ nữ độc thân, nghèo có con mọn được chánh phủ cho tiền nuôi con và gửi trẻ để người Mẹ trẻ tiếp tục đến trường học nghề, học chữ... Giáo chức Mỹ ân cân, tân tâm. Vân chưa thấy người Mỹ nào làm việc bôi bác, dối trá dù là người lao động như thợ điện, thợ sửa ống nước ... Nước Mỹ là thiên đường, mùa Xuân của những ai hiếu học, cầu tiến.
Vân chân thành cám ơn chánh phủ và người Hoa kỳ giàu ḷng nhân áí,mở rộng ṿng tay cưu mang giúp đỡ đồng bào Việt Nam lúc khó khăn nhất có nơi nương tựa, có cơ hội vươn lên làm lại cuộc đời, sống an lành, vui vẻ nơi xứ tự do đất lành chim đậu.
Ước mong rất nhiều và cầu chúc con em người Việt tị nạn học thật giỏi để tương lai tốt đẹp, góp phần xây dựng đất nước Hoa Kỳ và quê hương VN. Xin chúc đồng bào hải ngoại và quê nhà có công việc làm ăn tử tế, ấm no, hạnh phúc...
Mặt trời từ từ lên cao, nắng ấm reo vui. Gió ban mai nhẹ nhàng ve vuốt những bụi hoa tươi thắm, các cành lá xanh non mươt mà… Vân có mấy câu văn vần xin tặng quư độc giả:
Mùa Xuân xin chúc đồng bào ta,
Bà con bạn hữu gần cùng xa.
Dồi dào sức khỏe, tâm an lạc,
Dâu rể, cháu con luôn thuận ḥa.
Các em cư ngụ xứ Cờ Hoa,
Đất nước văn minh cùng vị tha.
Cầu chúc các em học thật giỏi,
Vui ḷng cha mẹ và ông bà.
Virginia, Mùa Xuân
Ngọc Hạnh
vvnm.vietbao.com
|
|
Games
