Không phải bây giờ mới có nạn vượt biến trái phép từ Mexico sang Mỹ. Nó đă có từ rất lâu, hơn 100 năm trước. Chúng ta hăy nh́n lại lịch sử thay đổi biên giới Mỹ-Mexico trong suốt chiều dài đó.
Tại một quốc gia có lượng người nhập cư lớn nhất thế giới như Mỹ, chính quyền Washington trong suốt 100 năm đă t́m nhiều cách thắt chặt t́nh h́nh an ninh biên giới với nước láng giềng Mexcio. Với quy định cách ly con cái với bố mẹ nhập cư trái phép, chính sách nhập cư “không nhân nhượng” của chính quyền Tổng thống Donald Trump gây ra làn sóng phản đối mạnh mẽ trong thời gian vừa qua.
Theo con số của Bộ An ninh Nội địa Mỹ (DHS), từ 5/5 tới 9/6, lực lượng hành pháp biên giới đă cách ly hơn 2.300 trẻ em khỏi cha mẹ. Theo quy định của chính sách “không nhân nhượng” ban đầu được Bộ trưởng Bộ Tư pháp Jeff Sessions thông báo, toàn bộ người trưởng thành xâm nhập trái phép qua biên giới sẽ bị truy tố h́nh sự. Do trẻ em không thể theo cha mẹ vào nhà giam liên bang, nên các em bị bắt giữ cùng cha mẹ sẽ bị cách ly và tạm giữ riêng.
Rạng sáng 21/6 (giờ Việt Nam), Tổng thống Trump buộc phải kư sắc lệnh hủy bỏ quy định cách ly trẻ em trong các gia đ́nh nhập cư bất hợp pháp để làm dịu cơn giận dữ của dư luận.
Mục tiêu thiết lập một ranh giới xác thực chắc chắn ngăn chia Mỹ và Mexico không c̣n là điều mới mẻ. Tại một quốc gia có lượng người nhập cư lớn nhất thế giới như Mỹ, chính quyền Washington trong suốt 100 năm nay đă t́m nhiều cách thắt chặt t́nh h́nh an ninh dọc biên giới đất nước.
Mặc dù đường biên giới được chính thức h́nh thành từ năm 1824, song phải đến năm 1924, Mỹ mới triển khai lực lượng Tuần tra Biên giới. Trạm quan sát sau đó mới được xây dựng, theo sau là công tŕnh dài hàng trăm kilomet hàng rào với dây thép gai.
Dưới đây là chùm ảnh cho thấy sự biến đổi an ninh tại biên giới Mỹ-Mexico trong suốt 100 năm:
Mỹ chính thức thành lập lực lượng tuần tra biên giới trong năm 1924 với mục đích đảm bảo an ninh khu vực. Lực lượng biên pḥng khám xét người Mexico muốn vào Mỹ. Ảnh: Getty
Đồn biên giới Mexico bị bao vây quanh bởi các hàng rào cao. Ḍng xe ô tô đứng xếp hàng chờ lượt vào California. Ảnh: Getty
Người dân sang từ Mexico bị yêu cầu kiểm tra túi xách, vali tại biên giới. Ảnh: Library of Congress
Người dân được cấp quyền vào Mỹ hợp pháp phải đi qua cửa quay. Trong thời kỳ Đại Khủng hoảng, người nhập cư gốc Mexico đối mặt với nguy cơ bị trục xuất trong bối cảnh thái độ thù địch của người Mỹ đối với các công nhân nhập cư ngày một tăng. Ảnh: Library of Congress
Trong bức ảnh chụp năm 1948, hai lính biên pḥng Mỹ bắt gặp một nhóm người nhập cư không giấy tờ vượt sông vào Mỹ. Ảnh: Getty
Năm 1965 Quốc hội thông qua Đạo luật Nhập cư và Quốc tịch, loại bỏ hệ thống hạn ngạch dựa trên quốc tịch. Thay vào đó, luật giành ưu tiên cho những người nhập cư đă có gia đ́nh tại Mỹ. Đạo luật này c̣n nhằm bảo vệ người tị nạn đến từ một số khu vực đang xảy ra bạo lực và xung đột. Ảnh: Getty
Tháng 9/1969, chính quyền của cựu Tổng thống Nixon triển khai chiến dịch “Operation Intercept” – một biện pháp đối phó trước thực trạng buôn lậu ma túy tràn lan. Thậm chí chiến dịch này c̣n khiến biên giới Mỹ-Mexico suưt đóng cửa. Tuy nhiên, do không nhận được sự đồng t́nh từ người dân, nên sáng kiến này đă bị hủy bỏ sau 20 ngày thực hiện. Ảnh: Getty
Năm 1994, Kế hoạch chiến lược tuần tra biên giới quốc gia lần đầu tiên được thành lập. Năm 1999, Lực lượng Tuần tra Biên giới Mỹ đă thu giữ lượng lớn kỷ lục ma túy và tiền mặt, gồm 5.102 kg cocain, 76.203 kg cần sa và 13,2 triệu tiền mặt. Ảnh: Getty
Chính phủ Mỹ bắt đầy xây dựng tường thép cao hơn 3m từ đầu những năm 1990. Ảnh; Getty
Cảnh sát phát hiện đường hầm buôn lậu ma túy và đưa người dài hơn 700m được trang bị đèn điện, quạt thông gió… dưới biên giới Mexico-Mỹ. Ảnh: Getty
Với Đạo luật Hàng rào An ninh 2006, Mỹ bắt đầu xây thêm hàng rào thép, dài hơn 1.000 km với chi phí xấp xỉ 6 tỷ USD. Ảnh: Getty
Chính quyền bang Texas triển khai dự án thành lập các trung tâm chăm sóc y tế tạm thời dọc biên giới với Mexico. Chỉ trong hai tuần đầu tiên hoạt động, các trạm y tế này đă tiếp nhận và chữa trị cho hơn 10.000 người bất kể mang quốc tịch ǵ. Ảnh: Getty
