"Biệt đội chuột" to như mèo có nguồn gốc từ Trung Phi. Những chú chuột này có tầm nh́n kém nhưng bù lại chúng có khứu giác phi thường. Nhưng cũng nhờ có khả năng đó mà chúng "được giao một nhiệm vụ đặc biệt" và đầy nguy hiểm.
Nhân dịp xuân Canh Tư 2020, những tin tức hay về chuột lại trở thành đề tài thu hút nhiều sự chú ư. Và câu chuyện về biệt đội chuột Trung Phi to như mèo làm nhiệm vụ đặc biệt là một trong số đó.
Nhiều thập kỷ sau chiến tranh, mỗi năm, bom đạn c̣n sót lại vẫn lấy mạng hàng ngh́n người trên khắp thế giới, những người vô t́nh giẫm phải chúng. Theo BBC, năm 2015, khoảng 6.500 người thương vong trên khắp thế giới do giẫm phải bom ḿn c̣n sót lại sau chiến tranh. Hầu hết nạn nhân là dân thường và 1/3 trong số này là trẻ em.
Ḍ t́m các loại bom ḿn là một công việc đầy thách thức và nguy hiểm: Với máy ḍ kim loại, con người không chỉ mạo hiểm tính mạng mà c̣n phải đầu tư nhiều thời gian, công sức v́ họ phải kiểm tra mọi tiếng "ping", dù là nhỏ nhất, của máy ḍ.
Trong khi đó, những con chó được huấn luyện để làm công việc này rất tốn kém.
Những con chuột khổng lồ được trở thành "công cụ" ḍ ḿn hiệu quả
Theo National Geographic, khứu giác cực nhạy cảm của những con chuột Trung Phi giúp chúng trở thành ứng viên nặng kư cho việc phát hiện các loại ḿn c̣n sót lại sau chiến tranh.
APOPO, tổ chức phi lợi nhuận của Bỉ, đă tạo ra một "biệt đội chuột Trung Phi" ḍ t́m bom ḿn. Tuy to như mèo nhưng chúng vẫn đủ nhẹ để đi qua bom ḿn mà không sợ kích nổ. Đặc biệt, khả năng đánh hơi nhạy bén giúp chuột Trung Phi t́m thấy bom ḿn rất nhanh.
Theo Bored Panda, trung b́nh mỗi quả ḿn cần một lực giẫm của người hoặc vật nặng khoảng 5 kg trở lên để kích nổ nhưng lũ chuột trung b́nh chỉ nặng khoảng 1,5 kg
Một con chuột có thể t́m kiếm ở phạm vi 200 mét vuông trong 20 phút (nếu là con người phải mất tới 4 ngày), theo Abdullah Ramadhan, giám đốc đào tạo của APOPO.
Kể từ khi APOPO được thành lập năm 1997, "biệt đột chuột Trung Phi đă giúp phát hiện 13.200 quả bom ḿn tại các băi ḿn ở Tanzania, Mozambique, Angola và Campuchia.
Dẫu vậy, việc huấn luyện "biệt đội chuột" đánh hơi t́m bom ḿn không phải nhiệm vụ dễ dàng.
Điều đầu tiên là việc dạy đàn chuột học cách ở gần con người ngay từ khi chúng c̣n nhỏ. Thứ hai, chuột không phản ứng với mệnh lệnh bằng lời nói v́ vậy những người huấn luyện phải dạy chúng cách nghe âm thanh khác làm hiệu lệnh (ở đây là tiếng click được hiểu là phần thưởng). Bước cuối cùng là dạy đàn chuột cách di chuyển.
Huấn luyện chuột hiểu và nghe theo hiệu lệnh của người chỉ huy không phải một công việc dễ dàng
Khi chuột Trung Phi phát hiện vị trí bom ḿn bị chôn vùi, chúng dừng lại và đào ở đó. Một tiếng click vang lên, lũ chuột chạy lại phía con người để ăn những mẩu bánh tưởng thưởng cho thành quả phát hiện bom của chúng. Ngay lúc đó, những người có trách nhiệm phá bom sẽ đánh dấu vị trí có bom ḿn để lúc sau quay lại đào lên. Nếu họ t́m thấy một quả ḿn nhỏ, họ sẽ kích nổ ngay tại hiện trường.
Toàn bộ quá tŕnh đào tạo mất khoảng 9 tháng và hơn 6.500 USD cho mỗi con chuột, theo Bored Panda. Và chuột Trung Phi thường chỉ sống được khoảng 8 năm.
"Biệt đội chuột" khổng lồ góp công lớn giúp cứu mạng của hàng ngh́n người
Ramadhan cho biết "biệt đội chuột Trung Phi" góp công rất lớn và tạo ra sự khác biệt tích cực ở những nơi chúng "làm nhiệm vụ".
Cụ thể, ở Campuchia, gần 50% người dân cho biết rằng bom ḿn đă làm tổn hại tới kế sinh nhai của họ khi hạn chế các vùng đất họ có thể sử dụng để xây dựng hoặc canh tác, theo một báo cáo của giới chức Campuchia.
Tuy nhiên, Ramadhan cho hay: "Những người Campuchia mà tôi gặp giờ đây đă có thể tự do đi lại, canh tác mà không c̣n phải sợ hăi.
VietBF@ sưu tầm.
