Khi tôi c̣n ở Việt Nam, đọc tin tức thấy nói ở các nước văn minh như Mỹ, châu Âu, Nhật Bản… học sinh học online trên internet, ngồi ở đâu cũng học được, xa mấy cũng học được, không cần chạy tới trường, nghe ham quá chừng.
Quả thật, sau khi học xong đại học luật ở Sài G̣n rồi trở về quê (cách Sài G̣n khoảng 300 cây số), tôi không có cách ǵ vừa có thể đi làm kiếm tiền vừa học thêm những lớp khác theo sở thích của tôi được.
Ở quê làm ǵ có nhiều lớp học cho tôi lựa chọn, ngay cả học tiếng Anh cũng không có tiền đóng học phí.
Tôi tự đóng tiền học tiếng Hoa được hơn một năm phải nghỉ.
Các lớp gọi là “đại học tại chức” do nhà nước Việt cộng mở ra ở các tỉnh chủ yếu để phục vụ nhu cầu lấy bằng đại học cho quan chức hợp pháp hóa cái ghế chức vụ họ đang ngồi mà thôi.
Thành ra tỉnh nào cũng có lớp đại học Luật tại chức, từ xa. Chỉ trong ṿng 10 năm (sau khi tôi vào làm việc trong cơ quan nhà nước) tôi nh́n thấy cán bộ “tốt nghiệp đại học luật tại chức” nó đông như quân Nguyên, dù cơ quan họ đang làm việc và ngành học của họ chẳng có liên quan ǵ với nhau.
Ṭa án, Viện Kiểm sát ở Bạc Liêu không nhận đơn xin việc của sinh viên trường Luật mới tốt nghiệp, nhưng mở rộng cửa nhận hết đám con ông cháu cha chỉ có bằng tốt nghiệp trung học (mà không biết trung học này là học phổ thông hệ 12/12 hay là bổ túc văn hóa, giáo dục thường xuyên nữa).
Vô làm vài tháng th́ đám con ông cháu cha này nộp hồ sơ xin học đại học Luật tại chức, rồi tàng tàng bốn năm ăn lương nhà nước mà không làm công việc ǵ lợi ích cho cơ quan hết.
Cuối mỗi kỳ thi lại mua đề, bán điểm rộ lên. Cho nên, những giáo viên đại học được trường chánh phân về tỉnh dạy tại chức là mừng quưnh quáng, coi như mỗi chuyến đi vài tháng trở về hốt khẳm tiền luôn.
Nhân đây, tôi giải thích thêm cho quư độc giả ở hải ngoại hiểu cái gọi là “giáo dục thường xuyên” của nhà nước Việt cộng.
Ngay cả tôi ban đầu cũng không hiểu th́ quư vị độc giả xa quê mấy chục năm làm sao hiểu nổi chữ nghĩa trời ơi đất hỡi do nhà nước Việt cộng sáng (cmn) tạo ra.
Lâu nay, chúng ta quan niệm học là việc phải làm cả đời, trường th́ cũng phải dạy học tṛ liên tục ngày này qua ngày khác, không lẽ dạy vài ba bữa rồi nghỉ, nên giáo dục đương nhiên là phải thường xuyên rồi, cần ǵ phải có hai chữ “thường xuyên” vô, đâm ra thừa thăi.
Tên đầy đủ của nó là “Trung Tâm Giáo Dục Thường Xuyên”.
Tôi t́m hiểu th́ biết bất cứ ai không có khả năng học ở trường trung học phổ thông hệ 12/12, không học được ở trường bổ túc văn hóa luôn, không có cách ǵ tốt nghiệp trung học ở hai nơi này được (học quá tệ) th́ nộp hồ sơ xin vô “Trung Tâm Giáo Dục Thường Xuyên”.
Nói “giáo dục thường xuyên” nhưng tôi thấy lăo cán bộ (đồng nghiệp của tôi) chẳng mấy khi đi học, mà tới ngày thi tốt nghiệp lăo mới “chạy đề thi” và chớp nhoáng có bằng tốt nghiệp trung học hệ “Giáo Dục Thường Xuyên” (giá trị tương đương hệ 12/12).
Sau đó lăo nộp hồ sơ xin học đại học Luật tại chức, rồi lấy bằng cử nhân Luật khỏe re (cũng mua đề), nhưng thật sự lăo mà có kiến thức về luật th́ tôi chết liền.
Thật t́nh, nếu không có đại dịch Covid-19 th́ tôi không được “thưởng thức” mùi vị học online qua internet như thế nào.
Ban đầu tôi cũng hí hửng lắm, v́ rơ ràng ngồi nhà học online có quá nhiều điều lợi.
Nếu đi học ở trường, tôi phải ra khỏi nhà trước giờ học một giờ đồng hồ để không bị kẹt xe trên đường và để … giành chỗ đậu xe gần hơn, có bóng cây mát hơn.
Học online không phải mất thời gian di chuyển, đỡ tốn tiền đổ xăng, được ngủ nướng thêm một chút.
Bạn có quyền ăn mặc lôi thôi lếch thếch, bưng tô cơm, bưng ly cà phê khi lên lớp vừa ăn, uống vừa nghe, v́ chẳng ai nh́n thấy bạn nếu bạn chỉ “join audio” và “muted”.
Nhưng bạn lại nh́n thấy tất cả người khác trong pḥng Zoom. Bạn chỉ cần mặc một cái áo không sexy là đủ tiêu chuẩn để vào “lớp học”, c̣n bạn mặc quần ǵ cũng được.
Bạn có thể ngồi học bất cứ chỗ nào trong nhà, pḥng khách, pḥng ngủ, nhà bếp, restroom, ngoài sân vườn, trên xe… bằng đủ loại phương tiện như: computer để bàn, laptop, iPad, smartphone…
Có bạn nữ lúc nào cũng để cho trong pḥng học nh́n thấy cô ấy từ lỗ mũi trở lên mà thôi. Có lần tôi nh́n thấy một bạn nam online trong khi vẫn c̣n nằm trên giường, nhưng anh ta đă nhanh chóng thoát khỏi phần video.
Một bạn nam khác lại c̣n luôn đeo mặt nạ (kiểu người dơi) mỗi khi “xuất hiện trước công chúng”.
Ông thầy khi dạy chủ yếu cho học sinh coi grammar video của ổng làm sẵn từ đời tám hoánh nào trên YouTube.
Ôi thôi, học được một mùa th́ tôi bắt đầu ngộ ra những điều bất tiện của online Zoom và thấy rằng không có ǵ tốt hơn tới trường học trực tiếp với giáo viên.
Từ chỗ hí hửng tôi chuyển qua tâm trạng hờ hững và chán, chỉ mong cho tới ngày trường được mở cửa nhận học sinh trở lại.
Nếu tôi tới trường ngồi trên lớp ba tiếng mỗi ngày (chưa tính thời gian đi sớm có thể giao tiếp bằng tiếng Anh với bạn cùng lớp, cùng trường) th́ học online thời gian nhiều nhất là một tiếng rưỡi mỗi ngày, muốn hỏi thêm, nói thêm ǵ cũng không được.
Học trực tiếp, học sinh có thể đặt câu hỏi với giáo viên, họ tận t́nh giải thích cho tới khi nào bạn “thông năo” mới thôi, không giới hạn thời gian, không giới hạn người hỏi.
Khi học online, âm thanh và h́nh ảnh phụ thuộc vào thiết bị và đường truyền internet tại gia của người dùng. Nên mùa trước “pḥng học” của lớp tôi thường xuyên âm thanh bị kḥ khè, khẹt khẹt v́ wifi và máy móc nhà ông thầy không tốt.
Học sinh th́ có người chường nguyên “bản mặt” lên sóng, có người chỉ đưa ra cái h́nh đứng im, có nhiều người chỉ cho thấy tên của họ chớ không h́nh ảnh ǵ luôn.
Thậm chí có người c̣n không tạo account có tên, Zoom hiện lên tên thiết bị (iPhone, iPad, Samsung, số điện thoại…) nên không biết gọi họ như thế nào. Giáo viên gọi đùa là “Lady iPad”, “Mr. Samsung”…
Những bạn không có một thiết bị tốt để online th́ h́nh ảnh nh́n thấy mờ nhạt, méo mó, mặt nào mặt nấy nh́n như mặt ma.
Tôi thấy các bạn khác như vậy, không hiểu khi họ nh́n h́nh ảnh của tôi hiện ra trên Zoom, họ có nghĩ tôi cũng giống “mặt ma” hay không th́ tôi không biết, bởi v́ laptop tôi đang dùng đă bắt đầu bước vào thời kỳ “cổ đại” so với các laptop hiện nay rồi.
Tôi không thích học online Zoom ở chỗ có quá nhiều người chọn “without video”, tên họ gắn với một ô chữ nhật màu đen, tôi có cảm giác đang nói chuyện với bốn bức tường trong pḥng giam tối đen.
Anh bạn trên Facebook của tôi (tiểu bang khác) cũng khuyên tôi cố gắng vượt qua thời gian này, học được bao nhiêu th́ học, không được cũng không sao, chờ đợi đến khi tới trường học lại.
Ổng nói thằng con trai ổng đang học lấy bằng kỹ sư cơ khí, mà thằng bé cũng than trời như bộng, nó nói học online rất khó tiếp nhận kiến thức, muốn hỏi thêm cái ǵ cũng không được.
Nó là đứa được sanh ra ở Mỹ, nói tiếng Mỹ từ khi học mẫu giáo mà c̣n cảm thấy khó học online, tŕnh độ tiếng Anh amateur của tôi th́ làm sao nghe “thủng lỗ tai” được.
Than ôi! Lại phải tiếp tục “núp lùm” chờ qua cơn đại nạn này!
(Cmn: Con mẹ nó, tiếng lóng trên Facebook)
Games
