Thèm xoài xanh trộn cá cơm khô ngày mưa

[florida80]

Mỗi khi đi chợ thấy cá cơm khô bán nhiều là biết một mùa mưa bão nữa lại về. Chợt thấy thèm, nhớ và thương biết bao bữa cơm gia đình ở quê với độc nhất món cá cơm khô trộn xoài trong những ngày gian khó

Nguyên liệu cho món xoài xanh trộn cá cơm khô
ẢNH: THANH LY
Dẫu bây giờ cuộc sống của người dân quê tôi có khá hơn, chuyện chợ búa không còn khó khăn như trước nhưng tôi biết món cá cơm trộn xoài dân dã, dậy mùi, thơm nồng nàn vẫn thường xuất hiện trong các bữa cơm như một nét văn hóa ẩm thực không thể thiếu.
Ưu điểm của xoài xanh trộn cá cơm khô là dễ phối các loại rau thơm, chế biến nhanh, ít tốn kém lại ngon miệng, đồng thời là món phù hợp nhất để “xôm tụ” bạn bè hoặc người thân bất kể thời tiết như thế nào. Đĩa trộn điểm màu nâu của cá, màu vàng mát mắt của xoài, màu xanh của rau thơm, chỉ nhìn thôi cũng đã thấy thèm rồi!
Cá cơm khô dễ tìm, chỉ cần lượn một vòng tại các ngôi chợ đặc biệt ven biển, ai cũng có thể tìm thấy loại mình thích. Cá cơm khô nhìn qua có vẻ đơn giản nhưng để tạo ra sản phẩm này cần cái tâm của những con người bên chân sóng.
Cá cơm khô được làm vào những ngày mùa cá cơm rộ, thời điểm này cá cơm rẻ hơn, thịt cá lại ngon. Trước tiên phải tỉ mỉ bỏ hết mang và ruột cá, rửa thật sạch kể cả màng đen thường có trong khoang bụng. Cá được rửa bằng nước muối trước khi để ráo. Tiếp tục ướp cá với muối theo tỷ lệ phù hợp, nếu không khéo cá quá mặn sẽ mất đi vị ngon ngọt, cá nhạt sẽ mủn thịt, không ngon. Cá đã ướp muối mang đi ủ chừng 3 tiếng đồng hồ rồi mới phơi.
Theo kinh nghiệm của bà con, phơi cá trúng tiết trời mùa thu lại càng ngon vì cá khô nhờ gió, cá sẽ khô dẻo trong từng thớ thịt, không quá cứng như khi phơi dưới nắng giòn. Cá phơi xong mang vào gói kỹ để dành dùng dần.
Hằng năm, cứ đến độ tháng 10, tháng 11, những cơn mưa triền miên lại biến xóm nhỏ quê tôi thành một ốc đảo. Các bà, các chị nội trợ phải tận dụng cây nhà lá vườn để cải thiện bữa ăn cho gia đình trong đó không thể thiếu xoài.
Chọn những trái xoài có màu xanh sậm, mình tròn làm gỏi mới ngon. Xoài hái về rửa sạch, để nguyên vỏ, xắt thành sợi nhỏ trộn chung với chút muối. Chắt hết nước muối ra ngoài để xoài được ráo. Cá cơm cho vào chảo khô, bắc lên bếp đảo với lửa đến khi thật vàng và thơm. Sau đó pha nước mắm với đường và ớt tỏi. Trộn hỗn hợp nước mắm, xoài cùng cá cơm, các loại rau như ngò, rau răm, rau húng… và nêm sao cho đúng vị chua chua, ngọt ngọt của gỏi trộn.
Ai sống xa quê, mùa đông dường như sẽ kéo dài nỗi nhớ hơn trong những đợt giá lạnh. Nhưng với tôi, có lẽ quê vẫn thật gần khi chiều nay bên bếp than hồng ấm áp vẫn được nhân nha trên đầu lưỡi vị cá cơm khô trộn xoài.