Chúng ta thường chúc nhau sức khỏe v́ đây chính là mục tiêu cao nhất của đời người. Nhưng thế nào là khỏe th́ không phải ai cũng biết rơ. 10 tiêu chuẩn sau đây sẽ giúp bạn
"soi chiếu" kịp thời.
Bất cứ ai trong chúng ta đều mong muốn có được một cơ thể khỏe mạnh trong suốt cuộc đời ḿnh. Trước đây, nhiều người đều cho rằng, chỉ cần cơ thể không có bệnh, nghĩa là đă khỏe mạnh. Nhưng ngày nay, các tiêu chuẩn để đánh giá sức khỏe và chất lượng sống đă thay đổi rất nhiều.
Không phải khi chúng ta có đầy đủ các bộ phận trong cơ thể, chưa có phát sinh bệnh nào là đă thật sự khỏe. Trên thực tế, tiêu chuẩn khỏe mạnh ở đây bao gồm cả thể chất lẩn tinh thần, từ trong ra ngoài, sự thích nghi với đời sống xă hội, trạng thái tâm lư t́nh cảm, năng lực cảm xúc.
Nếu theo Tây y, chỉ cần bạn làm các xét nghiệm, các chỉ số cơ thể b́nh thường, không quá cao hay quá thấp là
"ổn". Nhưng với Đông y, thực tế về t́nh trạng sức khỏe có sự đ̣i hỏi cao hơn như vậy rất nhiều. Nếu áp dụng các tiêu chuẩn của cả Đông và Tây y kết hợp lại, đó mới là bảng tiêu chuẩn đánh giá sức khỏe toàn diện nhất.
Ngoài các chỉ số xét nghiệm theo Tây y, Đông y đưa ra 10 tiêu chuẩn để đánh giá sức khỏe cụ thể như sau.
1/ Mắt sáng, có thần
Sức khỏe tốt thể hiện đầu tiên ở đôi mắt. Mắt phải sáng lấp lánh, thần thái sắc nét, không có cảm giác chậm chạp lờ đờ. Khi mắt nhanh nhẹn chứng tỏ cơ thể bên trong đủ tinh lực, khí lực và thần vượng. Chức năng ngũ tạng hoạt động tốt.
Trong sách Hoàng đế nội kinh viết:
"Lục phủ ngũ tạng có đủ tinh khí hay không, chỉ cần nh́n vào mắt có sáng hay không là biết".
Mắt thể hiện tinh lực, phản ánh chất lượng xương khớp, gân khỏe th́ mắt sẽ đen. Máu là mạch của tinh, nếu thiếu máu th́ mắt sẽ trắng bệch, thiếu thần sắc.
Người xưa nh́n mắt là có thể nhận biết sức khỏe của nội tạng, hốc mắt phản ánh toàn bộ phần tinh lực bên trong của cơ thể.
Thận biểu hiện ở con ngươi, gan biểu hiện ở tṛng đen. Tim biểu hiện ở các mạch máu chằng chịt li ti trong mắt, phổi biểu hiện ở ḷng trắng mắt. Lá lách thể hiện ở toàn bộ con mắt. V́ thế, muốn biết lục phủ ngũ tạng khỏe hay yếu, bạn hăy học cách quan sát sự biến đổi của đôi mắt.
2/ Khuôn mặt hồng hào
Khi sắc mặt ánh lên màu hồng pha chút vàng nhẹ, đó là lúc bạn khỏe. C̣n khi sắc mặt nhợt nhạt, xỉn thâm, là khi trong người bạn có bệnh, ốm yếu.
Sách cổ ghi chép rằng, người có 12 kinh mạch, 365 lạc th́ khí huyết tốt xấu đều thể hiện trên da mặt. V́ thế, làn da mặt chính là
"máy dự báo thời tiết" của cơ thể, cho bạn biết mưa nắng, khỏe yếu.
Khi sức khỏe tốt, khí huyết sung măn th́ da mặt đỏ hồng sáng bóng. Ngược lại, khi khí huyết kém, da mặt sẽ nhợt nhạt xanh xao, không c̣n độ bóng láng, mịn màng, thậm chí nổi mụn, nám, tàn nhang.
[IMG]https://cafebiz.cafebizcdn.v n/thumb_w/640/2017/photo-2-1500889892950.jpg[/IMG}
(Minh họa)
3/ Giọng nói to, rơ
Phổi chủ khí, khi phổi khí đủ th́ giọng nói sẽ to rơ, hào sảng, vang vọng, có trọng lực. Khi phổi khí yếu nhược, giọng nói sẽ yếu ớt, thiếu sức sống, bé nhỏ hoặc ẻo lả. Giọng nói cao hay thấp biểu hiện khí trong phổi có đầy đủ hay không.
Khi biết tiêu chuẩn này, bạn nên dành thời gian để luyện tập các bài thở, thiền, thể dục hỗ trợ thêm cho sức khỏe của phổi.
4/ Hít thở trơn tru
Sách "Nan kinh" viết rằng, chúng ta thở ra là dành cho tim, phổi; hít vào là dành cho gan, thận. Từ đó có thể thấy, việc hít thở đúng rất quan trọng đối với các cơ quan nội tạng. Khi lắng nghe hơi thở của ḿnh, nhận thấy không nhanh không chậm, không có vướng mắc trở ngại, đều và sâu, đó chính là tiêu chuẩn cho thấy sức khỏe của nội tạng đang rất tốt.
Ngược lại, nếu thở khó, thở gấp, thở kḥ khè, nhanh chậm thất thường, th́ bạn nên chú ư quan tâm đến việc chăm sóc hệ hô hấp, dưỡng phổi khẩn trương.

(Minh họa)
5/ Răng xương chắc khỏe
Ṿm miệng sạch sẽ không có mùi, răng không bị sâu và không bị các bệnh về răng miệng chính là tiêu chuẩn cho thấy bạn đang có một hàm răng chắc, khỏe.
Đông y cho rằng thận chủ cốt, răng chính là linh hồn hiện hữu của xương, răng cũng là một bộ phận của xương và kết nối với xương. Răng đón nhận sự dinh dưỡng và tinh khí từ thận để duy tŕ và phát triển. Khi thận tinh sung măn th́ răng sẽ chắc khỏe, đầy đủ. Khi thận tinh không đủ, răng sẽ bị lỏng lẻo, thậm chí găy rụng.
Muốn cho răng chắc khỏe lâu dài, ngoài việc chú ư vệ sinh răng miệng tốt, bạn cần chăm sóc 2 trái thận, chăm sóc xương, bổ sung calcium và các thực phẩm tốt cho thận, bổ dương. Khi muốn biết thận và xương khỏe hay yếu th́ chỉ cần nh́n răng là biết được.

(Minh họa)
6/ Tóc suôn, óng ả
Đông y quan niệm rằng, khi thận khỏe cũng thể hiện ra ở mái tóc. Tóc là cội nguồn của huyết. Tóc suôn mượt óng ả hay khô ráp, găy rụng không chỉ phụ thuộc vào sự nuôi dưỡng của tinh khí trong thận, mà c̣n dựa vào sự nuôi dưỡng của huyết dịch.
V́ thế, người có sức khỏe tốt, tóc sẽ suôn mượt, dày bóng. C̣n người có sức khỏe kém, máu xấu, thận yếu th́ tóc sẽ dễ bị bạc sớm, xơ yếu và găy rụng.
Cách tốt nhất là bạn nên chăm sóc thận hàng ngày, ăn thức ăn bổ thận, bổ sung đủ calciumi, những thực phẩm bổ máu.

(Minh họa)
7/ Lưng, chân linh hoạt
Lưng là tạng phủ của thận, khi thận yếu th́ lưng sẽ bị đau. Đầu gối là tạng phủ của gân mà gan lại thuộc gân nên khi gan bị thiếu máu, gân và mạch sẽ không được nuôi dưỡng đầy đủ, dẫn đến tứ chi gặp trở ngại, không hoạt động tốt.
Một người có lưng eo và tứ chi linh hoạt, với những vận động uyển chuyển, tức là tinh lực ở thận sung măn, khí huyết trong gan tràn đầy.
Khuyến cáo mọi người nên thường xuyên vận động, chăm chỉ tập thể dục. Dù bận đến đâu th́ mỗi tuần tối thiểu 3 lần, mỗi lần tối thiểu 30 phút để giúp cho cơ và gân, xương cốt, tứ chi luôn được linh hoạt, vận động tự nhiên, khỏe mạnh.

(Minh họa)
8/ Thân h́nh cân đối
Hăy thường xuyên quan tâm đến cân nặng có tỷ lệ phù hợp với chiều cao của bạn. Cơ thể hài ḥa cân đối là tiêu chuẩn đánh giá sức khỏe ổn định hay không.
Công thức tiêu chuẩn để tính là:
Trọng lượng tiêu chuẩn (kg) = Chiều cao (cm) –100 đối với nam và –105 đối với nữ.
Ví dụ, phụ nữ cao 1m60 th́ trọng lượng tiêu chuẩn sẽ bằng 160 (cm) – 105 = 55kg.
Nam giới cao 1m70 th́ trọng lượng tiêu chuẩn bằng 170 (cm) – 100 = 70kg.
Đây là trọng lượng tiêu chuẩn và không nên để chỉ số cân nặng cao/thấp quá xa con số này. Tuổi cao hơn th́ cân nặng tăng dần lên nhưng không được quá chênh lệch.
Đông y quan niệm, người béo ph́ th́ khí sẽ hư yếu, hay bị các bệnh dư ẩm (tích nước) gây ra các bệnh có liên quan đến đàm, viêm, mỡ, ung bướu. Người gầy th́ mắc bệnh âm hư, nóng trong người, dễ bốc hỏa, mụn nhọt, lở loét, các bệnh do nhiệt cao gây ra.
Người quá gầy hay quá béo đều được xem là một loại bệnh, họ rất nhạy cảm trước sự tấn công của bệnh tật, rất dễ mắc các bệnh như tiểu đường, ho đàm, viêm họng, đột quỵ…
9/ Nghĩ nhanh, nhớ tốt
Năo là tạng phủ của thần khí con người, năo cũng chính là cơ quan đại diện cho tủy, trong khi thận lại dựa vào xương mà sinh ra tủy.
Tất cả những ǵ liên quan đến năo đều có thể ảnh hưởng đến tinh và tủy, thần thái và tâm trí. Trí nhớ của con người tốt hay kém đều phụ thuộc và khả năng làm việc của năo. Khi tinh khí trong thận đầy đủ, sẽ nuôi dưỡng và sinh tủy dồi dào, từ đó giúp trí nhớ hoạt động mạnh mẽ, khả năng hiểu biết tăng cao.
Nếu tủy suy kém, năo sẽ kém theo, trí nhớ suy giảm mạnh, mau quên, đăng trí thường xuyên. Cách tốt nhất là bạn nên khẩn trương chăm sóc trí năo từ gốc rễ, tức là chăm sóc thận và xương.
10/ Cảm xúc ổn định
Con người có 7 trạng thái cảm xúc thay đổi thường xuyên như vui vẻ, buồn bă, giận dữ, lo lắng, suy tư, sợ hăi, ngạc nhiên. Đây cũng là dấu hiệu phản ánh trạng thái tinh thần của cơ thể đang tốt hay xấu, cao hay thấp.
7 trạng thái này đại diện cho từng biểu hiện của tâm trạng và ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của các cơ quan nội tạng.
Nếu quá tức giận sẽ gây hại gan, quá vui sẽ hại tim, quá buồn sẽ tổn thương lá lách, quá đau khổ sẽ tổn thương phổi, quá sợ hăi sẽ ảnh hưởng xấu đến thận.
V́ vậy, mỗi ngày nếu có phát sinh bất cứ trạng thái tâm lư nào, cũng sẽ ảnh hưởng mạnh mẽ đến chức năng của nội tạng. Hăy chăm sóc tâm trạng của ḿnh thật tốt, hài ḥa, ổn định, điều tiết kịp thời th́ mới mong có được sức khỏe tốt.
Nếu bạn rơi vào trạng thái bi quan, buồn chán hay đau khổ, tinh thần đi xuống, hăy giải tỏa càng sớm càng tốt. Thời gian tối đa để giận không nên quá 3 phút, không nền buồn đau quá 3 ngày. Có nhiều cách để điều khiển tâm trạng của bạn, đầu tiên là giữ thái độ sống lạc quan, tích cực, sau đó là thực thi nhiều phương pháp đơn giản khác để giăi tỏa stress.

(Minh họa)