Lev Tolstoi là cây đại thụ vĩ đại nhất nền văn học Nga. Ông là một Bá tước, sinh ra trong gia đ́nh quư tộc nhưng mồ côi từ sớm. Sau khi lớn lên, Tolstoi bắt đầu cho ra đời các tác phẩm văn học và sớm nổi tiếng.
Ban đầu cuộc hôn nhân này hạnh phúc nhưng sau đó hàng loạt vấn đề trong cuộc sống đă đẩy đôi vợ chồng dần xa nhau.
"Nhắm" cô em nhưng lại cưới cô chị
Mối t́nh đầu của Tolstoi là với nữ nông nô 23 tuổi tên Aksinya Alexandrovna Nazykia. Đó là mối quan hệ khiến ông dốc hết ruột gan, yêu thắm thiết. Tuy nhiên, họ không thể đến được với nhau v́ khác biệt giai cấp. Bởi vậy, nhà văn lừng danh chia tay cô nông nô và lao vào hàng loạt cuộc yêu khác.
Trong gia đ́nh Bers có 3 cô con gái. Lev Tolstoi định cầu hôn cô con gái út Tatyna làm vợ. Tuy nhiên, lúc đó cô nàng chỉ mới 16 nên người mẹ đă không đồng ư. Bà muốn cô con cả nhà ḿnh là Liza kết hôn trước. Tuy nhiên, nhà văn vĩ đại không cảm thấy hứng thú với Liza. Cuối cùng, ông quyết định đưa ra sự lựa chọn kỳ lạ. Ông cầu hôn cô con gái thứ hai của nhà Bars là Sophia Andreevna Bers và được chấp thuận.
Thời đó, mối quan hệ này sẽ khiến hai gia đ́nh thân càng thêm thân bởi nhà Bers sống trong một dinh thự gần điện Kremlin tại Moskva. Gia đ́nh họ có điền trang ở làng Ivitsa, cách điền trang của Lev Tolstoi không xa. Vợ của bác sĩ Bers là bạn của chị gái Tolstoi trong khi đó, em trai của bà là bạn của Tolstoi.
Năm 1862, đám cưới giữa Tolstoi và Sophia được tổ chức. Khi đó, ông 34 và là nhà văn lừng danh c̣n cô vợ trẻ mới 18 tuổi.
Tuy nhiên, trong đêm tân hôn, thực tế đă đánh vỡ những mơ mộng của nàng Sophia xinh đẹp. Tolstoi đă quyết định cho vợ ḿnh xem những cuốn nhật kư ông viết suốt nhiều năm qua. Ông nghĩ đó là một cách bộc lộ bản thân với vợ, không giấu giếm nhau điều ǵ.
Nó tiết lộ một cách trần trụi về thế giới của ông: Lang chạ, gái gú, mắc bệnh giang mai và những ư tưởng về t́nh dục đồng tính… Và trong đó c̣n có những t́nh cảm ông dành cho mối t́nh đầu, cô thôn nữ Aksinya Alexandrovna Nazykia.
Cô dâu đă sốc nặng và tiết lộ rằng ḿnh không bao giờ hồi phục được khi biết sự thật về chồng trong ngày vui. Bà đă khóc nức nở suốt đêm và cả những ngày sau nữa.
Bà đă chia sẻ: “Tôi đă trải qua những giây phút nặng nề khi đọc nhật kư của chồng ḿnh. Tôi đă khóc thật nhiều khi nh́n lại quá khứ của anh ấy”.
Cặp đôi đă có cuộc sống nhiều thăng trầm bên nhau.
Sau này, bà Sophia từng nói rằng trước khi quyết định làm vợ một đại văn hào như Lev Tolstoi, bà từng mơ ước làm nhà văn. Tuy nhiên năm 8 tuổi, khi đọc cuốn “Tuổi thơ” do Tolstoi viết, bà đă mang hết những tác phẩm của ḿnh ra đốt v́ cảm thấy bản thân như một con chim sẻ cạnh chim ưng.
Sau khi kết hôn, biết thiên t́nh sử lẫy lừng, những cuộc t́nh lang chạ, những cuộc vui lao vào đỏ đen của ông nhưng bà vẫn quyết định bỏ qua. Sophia đă giấu kín toàn bộ những tâm tư của bản thân ḿnh. Đồng thời, bà cũng biến thành một thư kư riêng giúp chồng sắp xếp các bản thảo cho những tác phẩm nổi tiếng.
Bà không giấu t́nh yêu nồng cháy dành cho đại thi hào vĩ đại: “Tôi yêu anh ấy điên cuồng, t́nh yêu xâm chiếm toàn bộ con người tôi, thấm đẫm tâm hồn tôi. Tôi ngày càng hiểu anh ấy rơ hơn. Mỗi ngày, tôi lại tự nhủ chưa bao giờ yêu anh ấy mạnh mẽ như hôm nay. Cứ thế, t́nh yêu mỗi ngày lại lớn dần. Đối với tôi không có ǵ tồn tại ngoài anh ấy và những điều anh quan tâm”.
Bà Sophia đă toàn tâm toàn ư với chồng.
Lá thư cuối cùng khiến người vợ tự vẫn
Trong giai đoạn đầu hôn nhân, cả hai cũng nồng cháy, mănh liệt với nhau. Sophia là người đầu tiên đọc bản thảo của chồng và được ông tôn trọng các góp ư, đóng góp của vợ.
Tuy vậy, các vết rạn cũng từ từ xuất hiện. Sophia đă viết thư để kể về t́nh cảnh của hai vợ chồng: “Tôi bắt đầu cảm thấy tôi và anh ấy đang xa nhau dần. Anh ấy hạnh phúc nhưng không như anh ấy mong đợi, trên mỗi bước đi anh ấy lại thất vọng hơn”.
Năm 1863, Sophia sinh con đầu ḷng. Dù mang thai bà vẫn chăm chút từng trang bản thảo cho chồng. Tuy nhiên, dần dần bà càng khó sống hơn với sự chặt chẽ, khắt khe của chồng.
Không đủ sữa cho con, bà đề nghị được thuê vú nuôi nhưng bị phản đối quyết liệt. V́ nhiều vấn đề khác, gánh nặng cuộc sống đè nặng lên vai bà trong khi Tolstoi chấp nhận một cuộc sống nghèo nàn.
Đại văn hào khi về già.
Sau này, bà sinh cho chồng tổng cộng 13 người con, trong đó có 5 người qua đời khá sớm. Bà đă một tay dạy các con học tại nhà. Cuộc sống của bà Sophia cả cuộc đời xoay quanh chuyện sinh nở, chăm con và cả giúp chồng trong việc sáng tác.
Tuy nhiên, Tolstoi lại nhiều lần bày tỏ sự không hài ḷng với cuộc sống của ḿnh. Nó khiến Sophia đau khổ bởi chồng lại tỏ ra bất măn với những ǵ bà toàn tâm toàn ư gây dựng.
Trong lần xích mích lớn đầu tiên, Tolstoi bỏ nhà đi. Khi quay về ông không thèm nhờ vợ đọc bản thảo nữa mà để con gái làm. Điều này khiến Sophia thấy buồn bă. Thêm nữa, người con út qua đời vào năm 1888 khiến bà kiệt sức. Hai vợ chồng càng ngày càng thiếu thấu hiểu nhau hơn.
Bà đă bắt đầu học nhạc ở thầy giáo Aleksandr Taneev. Đây là mối quan hệ bạn bè nhưng Tolstoi đă ghen và tức giận đến mức không tha thứ cho vợ.
Vào những năm cuối đời, hai vợ chồng lại càng nghi kị, dằn vặt lẫn nhau. 5 giờ sáng ngày 10/11/1910, đại văn hào đă rời khỏi nhà và để lại bức thư cho vợ.
“Sự ra đi của anh sẽ làm em đau khổ. Anh rất tiếc về điều đó, nhưng hăy hiểu và hăy tin rằng anh không thể khác. Vị thế của anh trong ngôi nhà trở nên không thể chịu nổi. Ngoài tất cả những điều tồi tệ, anh không thể sống tiếp trong những điều kiện xa hoa mà anh đă sống, và anh làm cái điều mà những cụ già vẫn thường làm: Đi khỏi cuộc sống trần tục để sống những ngày cuối đời trong sự ẩn dật và yên tĩnh”.
Được biết, sau khi đọc thư, bà Sophia đă tự vẫn nhưng được cứu kịp thời.
10 ngày sau thời điểm bỏ nhà ra đi, Lev Tolstoi chết trong nhà ông trưởng ga của một nhà ga hẻo lánh. 9 năm sau, bà Sophia cũng qua đời. Trong những năm tháng cuối đời, bà đă xuất bản nhiều hồi kư về chồng và gây ra các tranh căi.
VietBF@sưu tập
