Khoảng 11% số người bị Covid-19 có các triệu chứng về mắt. Triệu chứng thường gặp nhất là viêm kết mạc, chiếm 89% trường hợp có triệu chứng về mắt.
Có khoảng 1/3 số bệnh nhân có triệu chứng đỏ mắt
Lư Văn Lượng, bác sĩ chuyên khoa Mắt ở Vũ Hán là một trong những người đầu tiên cảnh báo với thế giới về Covid-19. Ông ấy phát hiện ra virus ở một bệnh nhân glôcôm không triệu chứng, theo Bhupendra Patel, thuộc Trung Tâm Mắt John A.Moran của đại học Utah, người đồng tác giả với Lư Văn Lượng trong 1 bài tổng quan về các triệu chứng về mắt của Covid.
Lư Văn Lượng đă ra đi v́ Covid-19 vào đầu năm 2020, nhưng ca lâm sàng của ông ấy không phải là gợi ư duy nhất rằng đôi mắt giữ vai tṛ trong sự lan truyền virus. Từ những ngày đầu của đợt dịch Covid-19, các báo cáo đă cho thấy rằng mắt đỏ là một triệu chứng thường gặp của Covid-19.
Điều này không gây ngạc nhiên đối với các nhà khoa học. Trong đợi dịch SARS 2003, các nhà khoa học ở Singapore đă phát hiện ra virus trong phim nước mắt của bệnh nhân. Và ở Toronto, nguy cơ nhiễm trùng cao hơn ở nhóm nhân viên y tế không mang kính bảo hộ.
Bởi v́ Covid-19 gây nên các vấn đề về hô hấp nghiêm trọng và các triệu chứng khác, và bởi v́ hầu hết bác sĩ mắt bị đóng cửa pḥng khám trong đợt phong tỏa, các triệu chứng ở mắt thường bị bỏ qua.
Khoảng 11% số người bị Covid-19 có các triệu chứng về mắt. Triệu chứng thường gặp nhất là viêm kết mạc, chiếm 89% trường hợp có triệu chứng về mắt.
Các triệu chứng khác của nhăn cầu bao gồm khô mắt, đỏ mắt, ngứa mắt, mờ mắt, nhạy cảm ánh sáng, cảm giác dị vật ở mắt. Những bệnh nhân thở máy có thể bị kích thích ở mắt gây nên t́nh trạng phù kết mạc.
Có khoảng 1/3 số bệnh nhân có triệu chứng đỏ mắt ít nhiều, mặc dù có thể không gây khó chịu ǵ với bệnh nhân Covid-19 và một số t́nh trạng ở mắt không gây triệu chứng lâm sàng rơ ràng. Virus cũng có thể gây t́nh trạng viêm mô ở phía sau nhăn cầu.
Triệu chứng ở mắt có thể xuất hiệm sớm hoặc muộn trong tiến tŕnh bệnh. Và sự lây truyền virus qua lớp phim nước mắt có thể tồn tại thậm chí sau khi người bệnh đă hồi phục khỏi Covid-19.
Một bệnh nhân nữ 65 tuổi du lịch từ Vũ Hán đến Italy vào tháng 1 năm 2020 và nhập viện với triệu chứng ho, đau họng và viêm kết mạc cả hai mắt. Mặc dù các triệu chứng ở mắt đă hồi phục sau 20 ngày nhập viện, các nhà nghiên cứu vẫn c̣n t́m thấy các phân tử RNA virus ở ngày thứ 27.
Ở vùng Lombardy của Italy, các nhà nghiên cứu đă t́m thấy Covid-19 ở bề mặt nhăn cầu 52/91 bệnh nhân nhập viện vào mùa xuân năm 2020, thậm chí khi phết mũi họng đă âm tính.
Virus có thể vào trong cơ thể qua đôi mắt. Bằng việc dụi mắt hay sự lan truyền trực tiếp từ nước mắt hay các hạt phân tử nước nhỏ từ đường hô hấp, các chất tiết này có thể rơi vào mắt.
Khi các hạt chất tiết chứa phân tử Covid-19 rơi vào mắt khỉ trong 1 nghiên cứu năm 2020, các con khỉ bị nhiễm bệnh. Virus có thể nhân đôi bên trong mô mắt và sau đó di chuyển xuống đường mũi thông qua ống lệ mũi. V́ thế, đôi mắt là cửa sổ lan truyền Covid-19 chứ không chỉ biểu hiện triệu chứng.
Một điều đáng chú ư là có 6% bệnh nhân Covid-19 có triệu chứng ở Mắt trước khi có các triệu chứng khác do đó, đỏ mắt hay kích thích ở mắt có thể là dấu hiệu một người đă bị nhiễm Covid-19. V́ thế, nếu chúng ta là bậc cha mẹ, cần chú ư rằng viêm kết mạc ở thời buổi như thế này, có thể là một biểu hiện Covid-19 ở trẻ.
Không chỉ đơn thuần là đỏ mắt hay viêm kết mạc
Trong một số trường hợp, nếu bệnh nhân có t́nh trạng viêm màng bồ đào trước (là một t́nh trạng viêm phần trước nhăn cầu), nó có thể liên quan đến bệnh lư đáp ứng viêm hệ thống đa cơ quan.
Ngoài ra, Covid-19 có thể gây ảnh hưởng lên vơng mạc và hắc mạc (phần phía sau nhăn cầu) thông qua t́nh trạng thiếu máu, viêm mạch, tổn hại tế bào nội mô mạch máu vơng mạc, có thể gây nên t́nh trạng tắc tĩnh mạch vơng mạc, nặng hơn là tắc động mạch vơng mạc gây mù không hồi phục.
Nếu thiếu máu tổn hại một phần vơng mạc có thể gây nên triệu chứng mất một vùng nh́n, bệnh nhân không thể thấy rơ một vùng thị trường. Các triệu chứng khác có thể có ở phía sau nhăn cầu bao gồm thoái hóa vơng mạc, viêm màng bồ đào sau, tổn thương đa ổ trên vơng mạc.
Những bệnh nhân Covid-19 có cơn băo Cytokine cũng bị ảnh hưởng tới mắt.
Ngoài ra, bệnh nhân Covid-19 có thể có t́nh trạng viêm thần kinh thị do virus xâm nhập trực tiếp vào thần kinh mắt hoặc do cơn băo Cytokine. Biểu hiện người bệnh có thể mất thị lực, liếc mắt th́ cảm thấy đau, khám thấy phản xạ ánh sáng bất thường và phù gai thị. Cần phải có sự đánh giá của bác sĩ chuyên khoa Mắt.
Cần chú ư rằng, một bệnh nhân mắt mờ nếu nghi ngờ có viêm thần kinh thị. Phải loại trừ người bệnh có t́nh trạng tăng áp lực nội sọ hay không (hay gặp trong các t́nh trạng viêm đa cơ quan ở trẻ em).
Covid-19 cũng có thể gây ảnh hưởng đến các thần kinh vận nhăn gây nên triệu chứng nh́n đôi, sụp mi, giới hạn vận nhăn… Ngoài ra, nhược cơ mắt cũng hay gặp ở những bệnh nhân gặp triệu chứng hậu Covid-19!
Người bệnh nên làm ǵ?
Cần chú ư pḥng bệnh cho bản thân và người thân khi phát hiện ḿnh hoặc người trong nhà bị đau mắt đỏ!
Trẻ em nhiễm Covid-19 thường nhẹ th́ có cần tiêm vắc xin? Giải đáp chi tiết từ bác sĩ
Khi bị Covid-19 nên chuẩn bị sẵn nước muối sinh lư Nacl 0.9% (loại 10ml) để nhỏ mắt. Nước muối sinh lư có tác dụng rửa trôi virus và các yếu tố gây viêm khỏi bề mặt nhăn cầu, giúp sự hồi lưu nước mắt và hồi phục nhanh hơn trong các trường hợp đau mắt đỏ!
Các loại thuốc khác để điều trị đau mắt đỏ trong Covid-19 cần sự tham vấn của bác sĩ! Không nên tự ư nhỏ thuốc tra thuốc v́ khi nhỏ thuốc tra thuốc không đúng, lợi bất cập hại!
Thời điểm và liều lượng sử dụng các loại thuốc nhỏ mắt, thuốc tra mắt kháng sinh, kháng viêm rất quan trọng v́ nếu sử dụng không đúng có thể khiến bệnh năng lên hoặc kéo dài hơn, hoặc có các tác dụng phụ khác không mong muốn (khô mắt, tăng nhăn áp, mù mắt).
Bồi bổ tổng trạng, uống đủ nước, uống thêm các loại vitamin (A, C, E), giữ tinh thần thoải mái, lạc quan, điều trị Covid-19 theo hướng dẫn của bác sĩ. Khi t́nh trạng Covid-19 đỡ hơn, triệu chứng ở Mắt cũng sẽ đỡ một phần.
Cần khám bác sĩ chuyên khoa sớm nếu Mắt cảm thấy mờ đi hoặc đau nhức mắt (dấu hiệu biến chứng nặng ở mắt!)
VietBF @ Sưu tầm
Games
