Ung thư ṿm họng là căn bệnh ung thư có tỷ lệ tử vong cao do bệnh nhân thường đến viện khi đă ở giai đoạn muộn.
3 yếu tố nguy cơ của ung thư ṿm họng
TS.BS Lư Xuân Quang, Trưởng khoa Tai – Mũi – Họng, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, cho biết xét về độ phổ biến trên thế giới, ung thư ṿm mũi họng (ung thư ṿm họng) đứng thứ 24-25 trong tất cả các loại ung thư.
Về dịch tễ học, ung thư ṿm họng thường gặp ở nhóm tuổi từ 30-50 tuổi. Ngoài ra, căn bệnh này cũng thường gặp hơn ở Đông Nam Á (trong đó có Việt Nam) và phía Nam Trung Quốc.
"Lứa tuổi 30-50 tuổi thường gặp ung thư ṿm họng, tỷ lệ nam mắc nhiều hơn nữ. Riêng ở Bắc Phi, ung thư ṿm họng xuất hiện ở trẻ em dưới 20 tuổi. Theo thống kê của hiệp hội ung thư th́ ung thư ṿm họng chiếm 80% ở các nước Đông Nam Á và phía nam Trung Quốc, phần c̣n lại ở các nơi khác trên thế giới", bác sĩ Quang chia sẻ.
Tại Việt Nam, cứ 100.000 người th́ có khoảng 3-4 người mắc ung thư ṿm họng. Riêng tại Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, mỗi 1 tháng bệnh viện tiếp nhận từ 3-5 ca ung thư ṿm họng, trong 1 năm tiếp nhận khoảng 50-60 ca được chẩn đoán.
Bệnh nhân khám tai - mũi - họng, ảnh minh hoạ.
Ung thư ṿm họng nằm ở vị trí khuất sau mũi nên việc phát hiện sớm gặp nhiều khó khăn. Đa phần các trường hợp phát hiện ung thư ṿm họng khi đă có triệu chứng, đi khám th́ đă ở giai đoạn muộn.
Theo bác sĩ Quang, đă có rất nhiều nghiên cứu về nguyên nhân gây ung thư ṿm họng nhưng cho tới nay vẫn chưa xác định chính xác nguyên nhân cụ thể. Tuy nhiên, có 3 yếu tố nguy cơ có thể dễ dẫn tới ung thư ṿm:
- Yếu tố liên quan tới gen
- Yếu tố virus EBV (Epstein-Barr Virus)
- Yếu tố môi trường: Tiếp xúc với thuốc lá, rượu bia, tiếp xúc với môi trường độc hại, nhiều khói, bụi, môi trường hoá chất (đặc biệt là các hydrocacbon thơm), ăn các thực phẩm có chứa chất đạm được ủ mặn lên men như cá muối.
Khi được hỏi "ăn cay, ăn chua có làm tăng nguy cơ ung thư ṿm họng hay không", bác sĩ Quang cho rằng chưa có báo cáo chứng minh việc ăn cay, ăn chua có thể dẫn tới ung thư ṿm họng. Đối với chế độ ăn uống th́ các nghiên nghiên cứu đă chỉ ra thuốc lá, rượu bia, chế độ ăn mặn có liên quan tới căn bệnh ung thư ṿm họng. Đặc biệt, các loại thức ăn mặn nhiều đạm được ủ lên men có thể phát sinh ra nhiều chất có thể gây ung thư.
Phát hiện ung thư ṿm họng
Bác sĩ Quang cho biết thêm vùng ṿm họng là vùng câm (ít gây triệu chứng). Tuy nhiên, khi có vùng ṿm họng có bất thường sẽ có triệu chứng ở những vùng xung quanh.
Bệnh nhân thường có triệu chứng điển h́nh của mũi xoang (khạc đàm có nhầy máu hoặc chảy nước mũi có lẫn máu). Khi khối u phát triển, nó sẽ gây tắc nghẽn, gây ra các triệu chứng của mũi sau (chảy mũi, nghẹt mũi, viêm xoang).
Nếu khối u phát triển tới mắt, nó có thể gây ra các triệu chứng nh́n mờ, lé trong, mù mắt. Trường hợp khối u lan tới vùng thái dương, nó sẽ gây ra triệu chứng ù tai, viêm tai giữa.
Trường hợp di căn xa tới hộp sọ, khối u sẽ gây liệt các dây thần kinh chức năng: tê mặt, rối loạn nuốt, mất khứu giác, nghe kém.
"Ung thư ṿm họng sẽ dễ bị bỏ sót nếu dựa vào các triệu chứng đơn thuần. Do ung thư ṿm họng có vị trí nằm ở họng do vậy sẽ có triệu chứng gần giống với viêm amidan và viêm họng thông thường. Tuy nhiên, với viêm họng, amidan thông thường sẽ có 2 loại cấp tính và măn tính. Đối với viêm cấp sẽ diễn biến nhanh và chỉ trong ṿng 1 tuần bệnh nhân sẽ khỏi hoàn toàn.
Đối với với ung thư ṿm họng triệu chứng sẽ tiến triển chậm, bệnh nhân sẽ có cảm giác hơi vướng họng nhẹ và kéo dài dai dẳng. Để phân biệt ung thư vọng họng th́ cách tốt nhất là nên nội soi tai-mũi-họng xem có tồn tại khối u hay không", bác sĩ Quang chia sẻ.
Theo chuyên gia, do chưa xác định rơ nguyên nhân gây bệnh ung thư ṿm họng nên rất khó để đưa ra các biện pháp pḥng tránh tốt nhất. Tuy nhiện, dựa trên đối tượng mắc bệnh thường là những người hay uống rượu, hút thuốc hoặc ăn thực phẩm chất đạm ủ muối lên men, chúng ta có thể pḥng tránh bệnh ung thư ṿm họng bằng một số lưu ư sau:
- Không nên hút thuốc lá, thuốc lào, hạn chế uống rượu bia và các đồ uống có cồn.
- Hạn chế ăn các loại thực phẩm có chứa chất đạm ủ muối lên mem như cá muối.
- Tăng cường luyện tập thể dục, thể thao để tăng cường sức khỏe.
VietBF @ Sưu tầm
Games
