Tại sao chúng ta không nên đi tắm hoặc rửa bát khi có sấm sét?

[trungthuc]

Mỗi năm trên thế giới có khoảng 24,000 người bị thiệt mạng do sét đánh trúng và 240,000 người khác bị thương. Tuy khả năng một người bị sét đánh trúng là thấp, nhưng chúng ta cũng cần phải biết những cách để giữ an toàn cho bản thân khi có giông bão đang xảy ra.

Hầu hết chúng ta có thể đều quen thuộc với các cách thức giữ an toàn trong giông bão, chẳng hạn như tránh không đứng dưới gốc cây hoặc gần cửa sổ, và không nói chuyện qua điện thoại có dây (điện thoại di động là tương đối an toàn).

Nhưng bạn có biết rằng, bạn cũng nên tránh tắm vòi sen, tắm bồn hoặc rửa bát lúc trời đang giông bão hay không?

Để tìm hiểu lý do tại sao phải nên làm như vậy, trước tiên chúng ta cần biết một chút về cách thức hoạt động của giông và sét.

Có hai yếu tố chủ yếu thúc đẩy sự hình thành của một cơn giông: độ ẩm và không khí ấm bốc lên. Nhiệt độ và độ ẩm cao tạo ra một số lượng lớn không khí ẩm bốc lên bầu khí quyển tạo thành mây, nơi nó có thể hình thành ra giông bão.

Sự tương tác giữa hàng triệu giọt nước và băng chứa trong những đám mây chính là nguyên nhân phát sinh ra sét. Khi một giọt nước ấm bốc lên va chạm với một giọt băng đang rơi xuống, nó sẽ truyền cho giọt băng một điện tích âm và trở thành một điện tích dương.

Trong một cơn giông, các đám mây hoạt động như những cỗ máy Van de Graaff khổng lồ, phân tách các điện tích âm và dương để tạo ra các khu vực tích điện lớn bên trong chúng.

Khi các đám mây giông di chuyển, chúng tạo ra điện tích trái dấu trên mặt đất. Điều này khiến cho bề mặt của hành tinh chúng ta trở thành nơi thu hút sét đánh xuống. Cơn giông có xu hướng muốn cân bằng điện tích của nó, và nó thực hiện điều này bằng cách phóng điện giữa các khu vực tích điện trái dấu.

Quá trình phóng điện này thường đi theo con đường có điện trở nhỏ nhất, vì vậy những vật dẫn điện (như kim loại) có nhiều khả năng bị sét đánh trúng hơn trong một cơn bão.

Lời khuyên hữu ích nhất khi có sấm sét là: Hãy đi vào trong nhà. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bạn an toàn tuyệt đối trước cơn bão. Có một số hoạt động trong nhà có thể gây ra rủi ro gần giống như đang ở ngoài trời.

Con đường có điện trở nhỏ nhất

Nếu sét đánh vào nhà bạn, dòng điện sẽ đi theo con đường có điện trở nhỏ nhất xuống đất.
Những thứ như dây kim loại hoặc nước trong đường ống chính là những đường dẫn thuận tiện để dòng điện đi xuống đất.
Do vòi hoa sen cung cấp cả hai thứ đó (nước và kim loại), nên nó cũng là một đường dẫn lý tưởng.

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) đặc biệt khuyến cáo mọi người cần tránh tất cả các hoạt động dùng đến nước trong cơn giông, thậm chí cả rửa bát, để giảm nguy cơ bị sét đánh trúng.

Có những rủi ro khác cần đề phòng khi có giông bão khi bạn đang ở trong nhà chẳng hạn như một bức tường bê tông. Mặc dù bản thân bê tông không có dẫn điện, nhưng nếu nó được gia cố bằng các dầm kim loại (được gọi là "thép cây"), chúng có thể tạo ra một đường dẫn điện cho tia sét chạm đến.

Ngoài ra, chúng ta cần rút các phích cắm vào ổ cắm điện (máy tính, TV, máy giặt, máy rửa bát) vì tất cả những thứ này có thể tạo ra đường dẫn cho tia sét.

Thông thường, nếu bạn có thể nghe thấy tiếng sấm ở xa, thì bạn đã đủ gần để các tia sét của cơn bão đánh đến, ngay cả khi không có mưa. Sét đánh có thể xảy ra cách xa cơn bão khoảng mười dặm.

Thông thường, nửa giờ sau khi nghe thấy tiếng sét cuối cùng đó là thời điểm an toàn để có thể quay trở lại tắm.