|
Đến Huế, thưởng thức những món được gọi là đặc sản Huế là điều đương nhiên, nhưng vừa nhâm nhi, vừa được thả hồn ḿnh theo những ḍng thơ lục bát giới thiệu tỉ mỉ từng món ăn ấy mới gọi là thưởng thức.
Huế, từ lâu luôn nổi danh là xứ sở cầu kỳ, chuẩn mực trong từng lời ăn, tiếng nói, luôn đa dạng trong hệ thống thảm thực vật, đó là nguồn nguyên liệu cho những món ăn hấp dẫn, đẹp mắt qua bàn tay khéo léo của những người phụ nữ đảm đang xứ Huế. Cùng điểm qua những món ăn quen thuộc đă trở thành nét văn hóa ẩm thực rất riêng, đặc trưng cho mảnh đất cố đô :
Mè xửng
Mè xửng là thức quà nổi tiếng nhất của xứ Huế, được làm từ các nguyên liệu chính là đậu phộng, mè, đường trắng và bột gạo. Khi ăn, mè xửng có vị ngọt thanh, bùi bùi, dai dai rất ấn tượng. Nhưng nếu chỉ giới thiệu sơ lược như vậy sẽ chẳng mấy ai nhớ đến món đặc sản đất Thần Kinh, mà phải là:
Thơm tho mềm dẻo ngọt ngào
Mè vàng bột nhuyễn ôi chao! Tuyệt vời!
Món quà xứ Huế em ơi
Kẹo ngon mè xửng tặng người t́nh chung
Tôm chua
Tôm chua là một trong rất nhiều món ăn được biết đến là đặc sản Huế v́ chất lượng hơn hẳn các nơi khác, nhưng Huế lại không phải là nơi cho ra đời món tôm chua. Người Huế rất khiêm nhường và ư nhị, v́ vậy, dù thừa nhận là món ngon cố đô, vẫn không quên nhắc nhở, tâm t́nh:
Nguyên là đặc sản miền trong
Theo bà Từ Dũ ra cùng Hương Giang
Tôm hồng, ớt đỏ, riềng vàng…
Vị chua thấm lưỡi nhớ hàng thịt phay
Nem chua
Thanh Hóa cũng có nem, Huế cũng có nem nhưng mỗi nơi mỗi khác.
Mời em khai vị món nem
Em nem anh chả t́nh thêm mặn mà
Nem thơm, chua, ngọt đậm đà
Nhờ ai quết nhuyễn thịt thà đêm đêm
Chả Huế
Mời anh thử miếng chả này
Nâng ly hào sảng hương say tận ḷng
Cung đ́nh chả phượng nem công
Đôi ta nem chả vốn ḍng dân gian
Tré Huế
Không cần rườm lời, chỉ bốn câu thơ dưới đây đă đủ khái quát được món ngon khó cưỡng của Huế:
Tai heo, riềng, thính, tỏi, mè…
Các nguyên liệu chính mới nghe đă thèm
Gói trong lá ổi tươi nguyên
Tré cùng nem chả ông ghiền, bà mê
Bún thịt nướng
“Kim Long có gái mỹ miều”, có chùa Thiên Mụ, có quả giáng châu, có “đặc sản” nhà vườn… và hơn hết là có món bún thịt nướng miễn chê…
Thịt thơm bún trắng rau tươi
Nước mắm ớt tỏi em mời anh chan
Kim Long vườn cũ nắng tràn
Mời nhau “chút Huế” duyên càng đượm duyên
Bánh khoái cá ḱnh
Bánh khoái cá ḱnh là một món ăn dân dă nhưng rất đặc trưng của sông nước làng Chuồn (làng An Truyền, xă Phú An, huyện Phú Vang). Vào mùa này, cá ḱnh vừa ngon vừa rẻ, ai có duyên qua mà không nỡ ngồi lại, được tận mắt xem người dân nơi đây đổ bánh thoăn thoắt, vừa ăn vừa thổi nóng gịn, lại có tác dụng an thần, ngủ ngon…
Cá ḱnh vừa béo vừa ngon
Em đổ bánh khoái xương ḍn thịt thơm
Vừa ăn vừa nhấp rượu Chuồn
Món quê dân dă tiếng đồn gần xa
Bánh canh cá lóc Thủy Dương
Bánh canh cá lóc Thủy Dương
Đang thành đặc sản phố phường Huế thơ
Sáng trưa chiều tối đêm khuya
Trẻ già trai gái t́m mê vị nhà
Bánh canh Nam Phổ
Bánh canh Nam Phổ là món ăn vừa dân dă, vừa thanh tao và thể hiện chuẩn mực sự tài t́nh trong cách chế biến của người phụ nữ Huế. Phải nấu đúng quy tŕnh và đong đếm nguyên liệu theo đúng tỉ lệ th́ mới cho sản phẩm bánh canh Nam Phổ sền sệt, ăn lại không bị ngấy và rất dậy mùi.
Nhờ em dáo bột tài ba
Bánh canh Nam Phổ nhà nhà đều ưa
Nhụy tôm hồng thắm màu xưa
Tiếng rao thánh thót bài thơ Ưng B́nh
Ngày xưa, cụ Ưng B́nh cũng có bài thơ về Bánh canh Nam Phổ vẫn măi lưu truyền như sau:
Mời chị mời anh chén bánh canh Nam Phổ
Xơi vô bổ khỏe, có chất bổ có mùi hương
Lại thêm mát mẻ can trường
Sâm Cao Ly cũng sút, rượu Quỳnh Tương cũng không b́
Không biết tự bao giờ, món quà quê này đă theo chân các bà, các mẹ gánh gồng từ Nam Phổ lên phố bán. Hiện nay, vào tầm buổi chiều tối, con đường Phạm Hồng Thái, thành phố Huế là nơi bán bánh canh Nam Phổ được ưa chuộng và luôn hút khách.
Bánh phu thê
Lá dừa ôm bột lọc trong
Ngọt ngào thơm nhụy đậu xanh ửng vàng
Phu thê vui chuyện xóm làng
Mừng nhau tác hợp thiếp chàng ḥa duyên.
Bánh bèo
Gọi là bánh bèo v́ h́nh dáng của chiếc bánh trông như cánh bèo trôi nổi, khi ăn kèm với nước mắm, miếng bánh vừa trong khuôn miệng, vừa đủ để cảm nhận hết vị ngon nhưng trông hết sức thanh lịch, đó là người Huế.
Tôm chấy hồng thắm cánh bèo
Dẻo thơm bột gạo quê nghèo nên thương
Hẹn em ngồi quán ven đường
Bánh bèo kết mối tơ duyên đôi ḷng
Bánh Nậm
Mảnh mai xanh sắc lá dong
Mềm mại bánh nậm ấm trong tay người
Nhụy hồng bột trắng tươi mươi
Xuưt xoa nước mắm ngọt lời tỉ tê
Bánh Ram ít
Mời em ăn ngậm mà nghe
Bánh ram ḍn rụm đắm mê vị nhà
Bánh ít mềm dịu t́nh ta
Ít ram khăng khít đôi ta chung ḷng
Chè bột lọc thịt quay
Ngọt ngào bùi béo t́m nhau
Thịt quay nằm giữa trắng phau bột mềm
Quen nhau t́nh đă nên duyên
Chè ngon xứ Huế ngỡ quên đường về
Xứ Huế c̣n rất đa dạng các món chè khác cũng hết sức thơm ngon, bổ dưỡng (Ảnh: Internet)
Nghệ thuật ẩm thực khi được kết hợp với nghệ thuật văn chương, đó sẽ là những hành trang nhỏ cho những thế hệ sau tiếp nối, để bất cứ ai khi đến với Cố đô, sẽ nhớ thêm và mang về “một chút ǵ rất Huế”, để rồi:
Ra đi mà chẳng đành ḷng
Nón che tay ngoắc chạnh ḷng quay lui…
|
|
Games
