Hội chứng ngưng thở lúc ngủ hay c̣n được gọi là 'sát thủ trong giấc ngủ' là một bệnh lư đường hô hấp gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng và có thể gây ra những cái chết đột ngột.
Mới đây, dư luận không khỏi bàng hoàng, xót xa khi Bệnh viện nhi Trung ương (Hà Nội) liên tiếp ghi nhận hai trường hợp trẻ 6 tháng tuổi và 3 tuổi đột tử khi ngủ chỉ trong ít ngày. Cả hai trường hợp khi được phát hiện đều có dấu hiệu tím tái, ngưng thở. Thậm chí, một trong số 2 bé c̣n đang ngủ cạnh cha mẹ.
Trẻ bất ngờ tử vong khi đang ngủ để lại ám ảnh tâm lư rất lớn cho gia đ́nh. Và theo các bác sĩ, t́nh trạng này cũng có thể xảy ra ở người lớn, nếu mắc phải căn bệnh "sát thủ trong giấc ngủ".
Hội chứng ngưng thở lúc ngủ là ǵ?
Trong khi ngủ bệnh nhân mắc phải hội chứng ngưng thở khi ngủ phải chịu đựng t́nh trạng thanh quản hẹp lại do các cơ vùng hầu cũng “nghỉ ngơi” . T́nh trạng này khiến cho khí lưu thông qua vùng hầu họng không dễ dàng và người bệnh sẽ ngáy để chống lại t́nh trạng trên. Nếu vùng hầu họng hoàn toàn khép lại, bệnh nhân sẽ ngưng thở trong một khoảng thời gian, hiện tượng này gọi là ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn.
T́nh trạng này có thể kéo dài khoảng 10s hoặc hơn và lặp đi lặp lại nhiều lần trong đêm. Người bệnh hoàn toàn không nhớ ǵ về t́nh trạng này dù có những cơn vi thức giấc sau mỗi lần ngưng thở.
Triệu chứng
Việc ngưng thở xảy ra khi bạn đang ngủ nên đương nhiên không thể chủ động phát hiện ra các dấu hiệu bất thường, mà là do người thân phát hiện. Ngoài ra cũng có nhiều triệu chứng xuất hiện vào ban ngày, nhưng hầu hết đều bị bỏ qua v́ dễ bị nhầm lẫn với mệt mỏi thông thường.
- Ngủ ngáy kèm theo tiếng khịt mũi, thở gấp, nghẹt mũi, khó thở,... hay thức giấc giữa đêm trong trạng thái thở gấp, thở hổn hển.
- Ngưng thở nhiều lần trong khi ngủ, mỗi lần kéo dài từ 5 - 10 giây.
- Hay đi tiểu đêm.
- Có cảm giác cổ họng khô rát vào buổi sáng.
- Thường xuyên mệt mỏi, thiếu tập trung, buồn ngủ quá độ vào ban ngày.
- Tính cách thay đổi, trở nên cáu gắt.
- Trí nhớ suy giảm, hay quên.
Ai dễ mắc hội chứng ngừng thở khi ngủ?
- Hội chứng ngừng thở tắc nghẽn khi ngủ có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là tuổi trung niên. Nam gặp nhiều hơn nữ.
- Hội chứng này cũng dễ xảy ra ở những người béo ph́, cổ ngắn, người có bất thường về cấu trúc đường hô hấp trên như amidan khẩu cái hoặc amidan đáy lưỡi quá phát, ph́ đại lưỡi gà, màn hầu, khẩu cái mềm, hàm ra sau hoặc nhỏ, lưỡi dày hoặc quá to.
- Ngoài ra, những người trong gia đ́nh có người mắc hội chứng này, người có tiền sử nghiện rượu, bia, người bị bệnh đái tháo đường, suy giáp… cũng là những yếu tố gây xuất hiện hội chứng ngừng thở tắc nghẽn khi ngủ.
Những biến chứng nguy hiểm
- Biến chứng nguy hiểm nhất của hội chứng ngừng thở khi ngủ mà người bệnh phải đối mặt là khi lượng oxy trong máu giảm đột ngột, gây tăng áp cho hệ tuần hoàn và tim gây biến chứng đột quỵ, suy tim, hồi máu cơ tim…
- Ngoài ra, việc hạn chế trong giấc ngủ làm người bệnh mệt mỏi, mất ngủ, dễ bị kích động, lái xe thiếu tập trung quan sát nên dễ gây tai nạn giao thông, rất nguy hiểm.
- Hậu quả của hội chứng ngừng thở khi ngủ c̣n ảnh hưởng nhiều đến khả năng, hiệu quả lao động và chất lượng cuộc sống, khiến người bệnh rất khó tập trung, có cảm giác mơ màng, đau đầu, trầm cảm, giảm ham muốn t́nh dục…
Phương pháp điều trị hội chứng ngừng thở khi ngủ
Có nhiều phương pháp điều trị. Bên cạnh các phương pháp điều trị này, một số thay đổi hành vi cũng sẽ giúp cải thiện hội chứng ngưng thở khi ngủ :
- Tư thế nằm nghiêng khi ngủ: Bạn nên nằm ngủ nghiêng về một bên thay v́ nằm ngửa. Nằm ngửa là tư thế đặc biệt không tốt đối với người mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ v́ tư thế đó làm bệnh ngáy và ngưng thở khi ngủ trở nên trầm trọng hơn, v́ nằm ngửa làm hàm khép lại, lưỡi khép lại và chặn đứng đường thở;
- Giảm cân;
- Không uống rượu;
- Tránh sử dụng thuốc ngủ, thuốc an thần, thuốc chống động kinh...vào ban đêm;
- Tránh uống các chất kích thích (cafe) vào ban đêm.
- Thuốc điều trị tăng huyết áp, v́ sao phải uống lâu dài?
- Người bệnh nên tránh sử dụng thuốc chống động kinh vào ban đêm
Chọn lựa phương pháp nào cho phù hợp với người bệnh sẽ tùy thuộc mức độ nặng của bệnh, các bất thường về đường hô hấp trên, các bệnh lư đi kèm... Bác sĩ sẽ thảo luận với người bệnh và cho biết phương pháp nào là tốt nhất: dùng máy thở áp lực dương liên tục (CPAP); dùng dụng cụ gắn vào trong miệng trong khi ngủ; phẫu thuật...
VietBF @ Sưu tầm
Games
