WHO lần đầu xác định bệnh nấm là mối đe dọa sức khỏe

[PinaColada]

WHO lần đầu tiên công bố bản danh sách 19 loại bệnh về nấm, gọi đây là mối đe dọa lớn nhất đối với sức khỏe nhân loại, bên cạnh virus, vi khuẩn.

Danh sách được phát hành ngày 25/10, là nỗ lực toàn cầu đầu tiên tập trung vào loại bệnh này. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) kỳ vọng thúc đẩy các nghiên cứu sâu hơn, can thiệp chính sách để tăng cường phản ứng toàn cầu đối với tình trạng nhiễm nấm và kháng thuốc.

Danh sách chia các bệnh nấm thành ba loại: ưu tiên quan trọng, cao và trung bình. Các loại nấm trong mỗi hạng mục được sắp xếp chủ yếu do tác động đến sức khỏe cộng đồng và nguy cơ kháng thuốc.

Theo WHO, nấm gây bệnh là mối đe dọa đối với sức khỏe cộng đồng bởi chúng ngày càng phổ biến, có khả năng kháng thuốc điều trị, trong khi thế giới chỉ có 4 loại thuốc chống nấm và rất ít ứng viên trong quá trình thử nghiệm lâm sàng. Cơ quan y tế Liên Hợp Quốc cũng cho rằng hầu hết vi nấm gây bệnh không có xét nghiệm chẩn đoán nhanh chóng, nhạy cảm. Các kit thử không phổ biến rộng rãi hoặc có giá cả phải chăng trên toàn cầu.

Sự xâm lấn của nấm thường ảnh hưởng đến những bệnh nhân có triệu chứng nặng, bệnh nền về miễn dịch, như người bị ung thư, HIV/AIDS, người từng cấy ghép nội tạng, người mắc bệnh hô hấp mạn tính và nhiễm trùng lao.

Viện dẫn các bằng chứng mới nổi, WHO chỉ ra tỷ lệ lây nhiễm và phạm vi địa lý của bệnh nấm đều mở rộng trên toàn thế giới do sự nóng lên toàn cầu, hoạt động du lịch, thương mại quốc tế.

Trong đại dịch Covid-19, tỷ lệ nhiễm nấm xâm lấn đã tăng đáng kể ở những bệnh nhân nhập viện. Các loại nấm gây nhiễm trùng thông thường (như nấm candida ở miệng và âm đạo) ngày càng trở nên kháng thuốc điều trị. Nguy cơ phát triển các dạng nhiễm trùng xâm lấn hơn trong dân số nói chung tăng cao.

"Nổi lên như một hệ quả của đại dịch kháng thuốc kháng sinh, các bệnh nhiễm trùng do nấm đang gia tăng và ngày càng có khả năng kháng lại các phương pháp điều trị, trở thành mối quan tâm về sức khỏe cộng đồng trên toàn thế giới", tiến sĩ Hanan Balkhy, trợ lý Tổng giám đốc WHO, Tổ chức Kháng thuốc (AMR), cho biết.


Nấm candida dưới kính hiển vi điện tử. Ảnh: Dr Microbe

Dù nguy cơ ngày càng tăng, nhiễm nấm vẫn nhận được sự quan tâm và nguồn lực tài chính hạn chế, dẫn đến khan hiếm dữ liệu về tỷ lệ phân bố bệnh cũng như phương pháp xử lý tình trạng kháng thuốc. Kết quả, thế giới chưa hiểu rõ về gánh nặng từ bệnh nấm sự kháng thuốc chống nấm, không thể xác định phản ứng phù hợp.

Các tác giả của báo cáo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nghiên cứu và cung cấp thông tin về phương pháp ứng phó mối đe dọa ngày càng tăng. Công trình cũng cho biết thế giới cần phối hợp để giải quyết tác động của việc sử dụng thuốc kháng nấm đối với sức khỏe cộng đồng.

WHO cũng đề ra chiến lược ngăn ngừa sự phát triển của tình trạng kháng thuốc. Hành động được khuyến nghị gồm: tăng cường năng lực phòng thí nghiệm và giám sát; đầu tư bền vững cho các nghiên cứu, phát triển và đổi mới; tăng cường can thiệp sức khỏe cộng đồng để phòng ngừa và kiểm soát các bệnh về nấm.