Việc kích điện bắt giun đất để bán cho thương lái Trung Quốc có thể khiến cho ngành nông nghiệp VN đứng trước nguy cơ hủy hoại môi trường đất trồng.
Tuần trước có dịp về Kim Bôi - Hoà B́nh thăm người bạn, t́nh cờ gặp mấy người lúi húi sử dụng kích điện ven con suối cạn với chiếc xô nhôm bên cạnh. Không rơ là họ đang làm việc ǵ, nhưng khi nh́n thấy có người trên đường là họ lảng tráng với vẻ lén lút sợ sệt. Sau đọc báo mạng mới nhận ra đó chính là bọn
"giun tặc" đang bị báo chí lên án gay gắt.
Tự dưng thấy có sự thương cảm khi thấy con giun đất hiền lành quanh năm đào đất mà nay bị luồng điện mạnh chích xuống phải đau đớn trồi lên mặt đất, rồi chịu cảnh mổ xác, sấy khô để mua bán trái phép.
Bây giờ buồn thay không phải là kiến mà là người, con người đang dùng trí khôn của ḿnh để tiêu diệt, tận diệt người bạn của đất, người bác sĩ của đất, giữ sức khoẻ cho đất chống đất không bị bí, chết ngạt, hỗ trợ quá tŕnh hoà tan, thấm nước, trao đổi dinh dưỡng thông khí trong môi trường đất.
Người ta ví con giun đất là bác thợ cày vĩ đại, là
"lưỡi cày sinh học", cần mẫn ngày đêm không ngừng nghỉ đào hầm, thông giếng cho đất thông thoáng, tơi xốp, giúp rễ cây dễ dàng hấp thụ chất dinh dưỡng.
Giun ăn và phân huỷ các rác gốc hữu cơ, phân giun tạo thành đất mùn, vi sinh vật biến thành thức ăn cho cây trồng. Chỉ cần 200 gr giun đất có thể phân huỷ xử lư đến 300 kg rác, giúp đất không bị ô nhiễm, đông cứng mà sẽ trở nên tơi xốp, thông thoáng, giàu chất dinh dưỡng giúp cho cây trồng phát triển lớn mạnh.
Con giun quan trọng với đất và các loại cây trồng, ví như con cá cần có nước, con chim cần có bầu trời. Vậy mà chỉ v́ lợi ích trước mắt, người ta sẵn sàng ra tay huỷ hoại đất, tận diệt loài sinh vật có ích này với mục đích chỉ để kiếm ít tiền ngay trước mắt.
Việc sử dụng kích điện không chỉ làm chết giun mà c̣n làm chết cả trứng giun cùng các loại vi sinh vật sống trong đất. Việc sử dụng kích điện tràn lan, cùng các loại thức trừ sâu, bảo vệ thực vật từng làm tuyệt chủng các loại cá tôm ở ao hồ, kênh rạch th́ nay đến loài giun cũng đang bị tấn công tận diệt một cách tàn bạo.
Con giun hiền lành chậm chạp không có chân để chạy, có tay để đỡ, chỉ cam phận chịu chết khi bị kích điện phải ngoi lên, nhất là những mảnh đất ẩm ven suối cạn dưới bóng, tán cây có nhiều lá rụng để cho bọn
"giun tặc" nhặt bắt, để lại đằng sau là mảnh đất cằn cỗi, thoái hoá rồi dần dần sẽ thành vùng đất chết, không thể trồng trọt canh tác được nữa.
Việc thao tác kích bắt giun lại hết sức đơn giản, di động. Chỉ cần cái b́nh điện như ắc quy của xe, bộ kích điện cùng bộ dây dẫn là người ta có thể chọn khu đất cắm dây quây lại theo h́nh chữ nhật hay đường thẳng rồi nhấn nút phóng điện ra.

(Minh họa)
Ḍng điện chạy thẳng vào ḷng đất sẽ kích thích buộc con giun phải ngoi lên, đất càng ẩm, tơi th́ giun ngoi lên càng nhiều. Sau đó số giun này bị mổ ruột, sấy khô đem bán cho thương lái TQ, nghe nói là để chế biến làm thuốc chữa bệnh hay làm ǵ đó không rơ.
Có đến hàng chục ḷ sấy giun hoạt động ở khu vực huyện Kim Bôi, thành phẩm bán cho thương lái thuộc tỉnh Vĩnh Phúc với công suất mỗi ḷ một ngày tiêu thụ ba đến bốn tạ giun tươi. Với giá giun tươi là 65 ngàn/1 kg và tỷ lệ 10 kg giun tươi ra 01 kg giun khô có giá 800 ngàn đồng th́ đây quả là con số thu nhập hấp dẫn ở vùng nông thôn, khiến cho người ta bất chấp hậu quả để đi kích giun.
Đầu tư bộ kích giun chỉ tầm 5-6 triệu với thu nhập 600 đến 700 ngàn/ngày th́ chỉ vài ngày là thu đủ vốn và có lời, nên dù nhiều chủ vườn cam thuộc Cao Phong canh giữ vườn, cấm việc kích giun, tự đặt luật phạt với việc tịch thu bộ kích, phạt tiền, thả chó canh giữ, nhưng do đây là vấn đề tự phát nên chưa có tác dụng răn đe với bọn
"giun tặc" lộng hành này.
Chủ ḷ sấy giun sau khi trừ các chi phí cũng thu lời bạc triệu một ngày nên họ t́m mọi cách để trốn tránh, lén lút thu mua và thực hiện, cho dù việc rửa, mổ giun tốn khá nhiều nước và cũng xả nước thải ra, gây ảnh hưởng đến môi trường.
Để chấm dứt ngay t́nh trạng bọn
"giun tặc" để bảo vệ đất đai, bảo vệ người nông dân, đảm bảo an ninh lương thực, cần sự vào cuộc đồng bộ ngay, sự phối hợp của cảnh sát môi trường, đơn vị quản lư nông nghiệp và nông thôn, chính quyền địa phương ban hành ngay các lệnh cấm kích bắt giun đất trái phép, phải coi đây là tội phạm h́nh sự gây nguy hại đến môi trường.
Đồng thời, phải dẹp bỏ tất cả cơ sở sấy giun trái phép không được phép hoạt động, cấm buôn bán tàng trữ các máy móc thiết bị phục vụ cho việc kích giun.
Không có điểm thu mua, không có phương tiện kích điện, tự khắc hành động kích giun này sẽ tự loại bỏ. Người dân sẽ chuyển hướng làm công việc khác thay vào việc t́m mọi cách để đối phó với nhau rồi đi kích giun trộm.
Hăy xử lư phần gốc th́ phần ngọn tự sẽ tàn lụi, như lá cây rụng xuống có giun phân huỷ sẽ thành mùn tốt để nuôi cây, thay v́ để người dân phải đi canh, đi cấm nhau trên chính đất quê hương.