Theo Trung tâm Kiểm soát và Pḥng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), các ca bệnh giang mai đang gia tăng trên toàn cầu nhưng nhiều người không biết các triệu chứng.
Một người mắc bệnh giang mai giai đoạn 2. Ảnh: Atlas of Clinical Medicine.
Trên toàn thế giới, các trường hợp mắc bệnh giang mai đang gia tăng, điều này đáng lo ngại v́ nhiều lư do, một trong số đó là nhiều người không biết các triệu chứng của bệnh.
Trung tâm Kiểm soát và Pḥng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) gần đây đă báo cáo rằng các trường hợp mắc bệnh giang mai đă tăng 80% trong 5 năm qua và đạt hơn 200.000 trường hợp vào năm 2022.
Theo kết quả khảo sát mới của Trung tâm Chính sách Công Annenberg về các bệnh lây truyền qua đường t́nh dục (STI) liên quan đến 1.522 người lớn, hầu hết người lớn ở Mỹ đều quen thuộc với một số cách họ có thể tự bảo vệ ḿnh khỏi STI, tuy nhiên, khi các trường hợp mắc bệnh ngày càng gia tăng, họ dường như không sử dụng các biện pháp bảo vệ đó và không nắm rơ chắc chắn các triệu chứng, dấu hiệu của bệnh giang mai.
Kathleen Hall Jamieson, Giám đốc Trung tâm Chính sách Công Annenberg (APPC) của Đại học Pennsylvania cho biết: "Với số lượng ca mắc bệnh giang mai ngày càng gia tăng, việc t́m hiểu nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị bệnh này trở nên vô cùng quan trọng".
Nhiều người không nhận biết được các triệu chứng của bệnh giang mai
Khi được yêu cầu chọn các dấu hiệu và triệu chứng bệnh giang mai thông thường từ danh sách, chưa đến 1/3 số người tham gia cuộc khảo sát trên đă chọn bất kỳ triệu chứng nào trong số này (theo CDC, tất cả đều là triệu chứng của các loại bệnh giang mai)
30% được chọn "vết loét chắc, tṛn, không đau"
28% được chọn "sưng hạch bạch huyết"
27% đă chọn "sốt" 16% chọn "giảm cân"
13% được chọn "chóng mặt hoặc choáng váng" (CDC cho biết đó là dấu hiệu của bệnh giang mai tai)
12% chọn "mờ mắt" (CDC cho biết đó là dấu hiệu của bệnh giang mai mắt)
Bệnh giang mai lây lan như thế nào?
Giang mai là bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn Treponema pallidum gây ra. Cách lây lan phổ biến nhất của bệnh giang mai là thông qua tiếp xúc với vết loét của người bị nhiễm bệnh trong khi quan hệ t́nh dục qua đường âm đạo, miệng hoặc hậu môn.
Bệnh bắt đầu bằng một vết loét thường không đau và thường xuất hiện ở bộ phận sinh dục, trực tràng hoặc miệng. Bệnh giang mai lây từ người sang người qua tiếp xúc trực tiếp với những vết loét này. Nó cũng có thể được truyền sang thai nhi trong quá tŕnh mang thai, sinh nở và đôi khi qua việc cho con bú.
Sau khi nhiễm trùng xảy ra, vi khuẩn giang mai có thể tồn tại trong cơ thể nhiều năm mà không gây ra triệu chứng. Nhưng nhiễm trùng có thể hoạt động trở lại. Nếu không điều trị, bệnh giang mai có thể gây tổn thương tim, năo hoặc các cơ quan khác, thậm chí đe dọa tính mạng.
Bệnh giang mai giai đoạn sớm có thể được chữa khỏi, đó là lư do tại sao điều quan trọng là phải kiểm tra sức khỏe ngay khi bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào của bệnh giang mai. Tất cả người mang thai cũng nên được xét nghiệm bệnh giang mai trong lần khám thai đầu tiên.
Bệnh giang mai phát triển theo từng giai đoạn. Các triệu chứng thay đổi theo từng giai đoạn. Nhưng các giai đoạn có thể chồng chéo lên nhau. Và các triệu chứng không phải lúc nào cũng xảy ra theo cùng một thứ tự. Người bị giang mai có thể không nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào trong nhiều năm.
Các giai đoạn của bệnh giang mai
Bệnh giang mai nguyên phát
Triệu chứng đầu tiên của bệnh giang mai là một vết loét nhỏ gọi là săng. Vết loét thường không đau. Nó xuất hiện ở vị trí vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể. Hầu hết những người mắc bệnh giang mai chỉ phát triển một săng. Một số người bị nhiều hơn một săng.
Săng thường h́nh thành khoảng ba tuần sau khi tiếp xúc với vi khuẩn giang mai. Nhiều người mắc bệnh giang mai không nhận thấy được săng. Đó là bởi v́ nó thường không đau. Nó cũng có thể được ẩn trong âm đạo hoặc trực tràng. Săng sẽ tự lành trong ṿng 3 đến 6 tuần.
Bệnh giang mai thứ phát
Bạn có thể bị phát ban trong khi vết săng đầu tiên lành lại hoặc vài tuần sau khi vết săng lành lại.
Phát ban do bệnh giang mai thường không gây ngứa, trông thô ráp, màu đỏ hoặc nâu đỏ, nhiều khi mờ đến mức khó nh́n thấy. Phát ban thường bắt đầu ở thân ḿnh. Điều đó bao gồm ngực, vùng bụng, xương chậu và lưng. Theo thời gian, nó cũng có thể xuất hiện ở các chi, ḷng bàn tay và ḷng bàn chân.
Cùng với phát ban, có thể có các triệu chứng như:
Vết loét giống như mụn cóc ở miệng hoặc vùng sinh dục.
Rụng tóc.
Đau cơ.
Sốt.
Đau họng.
Mệt mỏi, giảm cân.
Các hạch bạch huyết bị sưng.
Các triệu chứng của bệnh giang mai thứ phát có thể tự biến mất. Nhưng nếu không điều trị, chúng có thể hoạt động lại trong nhiều tháng hoặc nhiều năm.
Giang mai tiềm ẩn
Nếu không được điều trị giang mai, bệnh sẽ chuyển từ giai đoạn thứ phát sang giai đoạn tiềm ẩn, không có triệu chứng. Giai đoạn tiềm ẩn có thể kéo dài trong nhiều năm. Nếu không được điều trị, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng.
Bệnh giang mai giai đoạn muộn
Sau giai đoạn tiềm ẩn, có tới 30% đến 40% số người mắc bệnh giang mai không được điều trị sẽ gặp phải biến chứng được gọi là giang mai giai đoạn muộn.
Bệnh có thể gây tổn hại cho các cơ quan như:
Năo
Dây thần kinh
Mắt
Tim
Mạch máu
Gan
Xương và khớp
Những vấn đề này có thể xảy ra nhiều năm sau lần nhiễm trùng đầu tiên và không được điều trị.
Bệnh giang mai lây lan
Ở bất kỳ giai đoạn nào, bệnh giang mai không được điều trị có thể ảnh hưởng đến năo, tủy sống, mắt và các bộ phận khác của cơ thể. Điều này có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hoặc đe dọa tính mạng.
Bệnh giang mai bẩm sinh
Người mang thai mắc bệnh giang mai có thể truyền bệnh cho con của họ. Thai nhi có thể bị nhiễm bệnh thông qua cơ quan cung cấp chất dinh dưỡng và oxy trong tử cung, được gọi là nhau thai. Nhiễm trùng cũng có thể xảy ra trong khi sinh.
Trẻ sơ sinh mắc bệnh giang mai bẩm sinh có thể không có triệu chứng. Nhưng nếu không được điều trị nhanh chóng, một số trẻ có thể bị:
Các vết loét và phát ban trên da
Sốt
Một loại bệnh về da và mắt, gọi là vàng da
Thiếu máu
Lách và gan sưng
Hắt hơi hoặc nghẹt mũi, chảy nước mũi, viêm mũi
Thay đổi xương
Các triệu chứng sau đó có thể bao gồm điếc, các vấn đề về răng và mũi vẹo, một t́nh trạng trong đó sống mũi bị sụp xuống. Trẻ sơ sinh mắc bệnh giang mai có nguy cơ bị sinh non, nguy cơ tử vong trong bụng mẹ trước khi sinh hoặc tử vong sau sinh.
Khi nào nên đi khám?
Để pḥng bệnh giang mai, các bác sĩ khuyên cần quan hệ t́nh dục an toàn, chung thủy một vợ, một chồng. Sử dụng bao cao su đúng cách trong quan hệ t́nh dục.
Khi có triệu chứng nghi ngờ cần đến bệnh viện thăm khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng có thể xảy ra. Thực tế, căn bệnh này có thể ủ bệnh tới 30 năm, v́ thế nếu đă từng quan hệ t́nh dục không an toàn, cần nhận biết những dấu hiệu bệnh sớm để được điều trị đúng.
Đi khám ngay nếu bạn hoặc con bạn có bất kỳ triệu chứng nào của bệnh giang mai. Chúng có thể bao gồm bất kỳ dịch tiết bất thường nào, vết loét hoặc phát ban, đặc biệt là ở vùng háng.
Ngoài ra, hăy xét nghiệm giang mai nếu:
Đă quan hệ t́nh dục với người có thể mắc bệnh
Có bệnh lây truyền qua đường t́nh dục khác như HIV
Đang mang thai
Thường xuyên quan hệ t́nh dục với nhiều hơn một bạn t́nh
Quan hệ t́nh dục không an toàn
VietBF@ sưu tập
Games
