Xôi trứng kiến là một đặc sản nổi tiếng của vùng đất Nho Quan, Ninh B́nh, dù nghe có vẻ khá lạ tai nhưng đây là một món ăn rất đặc biệt, thơm ngon và cực kỳ bổ dưỡng khiến các tín đồ ẩm thực “xiêu ḷng” ngay lần đầu thưởng thức.
Cố đô Ninh B́nh được thiên nhiên ưu ái ban tặng những cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, có thể kể đến như Tam Cốc Bích Động, Tràng An Bái Đính, hay cố đô Hoa Lư lịch sử,... Nhưng vẫn c̣n một yếu tố níu chân du khách đó là nền ẩm thực đa dạng phong phú. Những món ngon đặc sản Ninh B́nh là sự ḥa quyện của tinh hoa đất trời. Đến với Ninh B́nh, việc thưởng thức những món ngon đặc sản là một điều mà bất cứ du khách nào cũng nên thử qua một lần để nếm được hương vị của vùng đất xinh đẹp này.
Nếu thực khách chưa biết th́ ngoài dê núi c̣n có quán ăn ngon ở Ninh B́nh, đó là món xôi trứng kiến Ninh B́nh cũng là một trong những đặc sản cực kỳ độc đáo, và đặc biệt chỉ có thể thưởng thức vào một mùa trong năm. Nghe có vẻ lạ nhưng hương vị món ăn này chắc chắn sẽ khiến các tín đồ ẩm thực bất ngờ đấy,
Ẩm thực Việt có không ít món được làm từ các nguyên liệu không giống ai, vô cùng đặc biệt. Xôi trứng kiến là một trong số đó.
Xôi trứng kiến là một món ăn chỉ nghe nói tên thôi đă làm ṭ ṃ rất nhiều thực khách khi đến với vùng đất Ninh B́nh. Tại sao lại có món ăn lạ và độc đến vậy? Đúng như tên gọi, các bạn không hiểu nhầm đâu, đây là xôi được ăn với trứng của con kiến. Xôi trứng kiến có mặt ở nhiều tỉnh, nhưng nổi tiếng nhất chắc phải kể đến xôi của đồng bào người Tày và xôi trứng kiến Ninh B́nh.
Nguyên liệu trứng kiến cực kỳ khó kiếm, được lấy trực tiếp từ các con kiến trên rừng. Mà kiến th́ vốn là loài động vật vô cùng nhỏ bé nên để thu thập trứng kiến không đơn giản. Mà cũng tùy loại kiến mới có thể lấy trứng nấu ăn được. Ở Ninh B́nh, loài kiến duy nhất được chọn là kiến nâu trong dăy đá vôi ở các dăy núi Nho Quan. Có thể v́ thế mà món đặc sản này không phải cứ thích là ăn được, là món ăn độc đáo trong văn hóa ẩm thực Ninh B́nh.
Khi ấy người dân Ninh B́nh lại rủ nhau lên các đồi núi với đá vôi lởm chởm t́m trên các ngọn cây cao. Trên đó, loài kiến thường làm tổ nhiều nhất và đẻ trứng. Để lấy được trứng kiến một cách suôn sẻ không hề dễ dàng đối với người dân nơi đây. Họ phải đi vào những ngày nắng ráo để trứng kiến có thể bong ra khỏi tổ dễ nhất. Nếu chẳng may đi vào những ngày mưa ướt, Không những không lấy được trứng kiến mà c̣n khiến kiến mẹ đốt lại. V́ những ngày này, kiến mẹ thường ở lại trong tổ và không di chuyển ra ngoài.
Để lấy được trứng kiến một cách " trọn vẹn". Người dân Ninh B́nh phải quan sát rất kỹ tổ của kiến. Phải chọn tổ nào vừa có độ nhẵn bóng, căng tṛn th́ đó mới là tổ chứa nhiều trứng kiến nhất. Lấy được trứng kiến mang về là cả một quá tŕnh rất gian nan. Nhưng để tạo ra một món ăn hấp dẫn người ăn đó lại là " tài năng" của người đầu bếp.
Quán ăn ngon ở Ninh B́nh: Hương vị được ḥa quyện từ trứng kiến, nếp thơm cùng các gia vị khác gói với lá chuối ngự thơm lừng
Tuy vẻ ngoài của xôi trứng kiến có phần hơi kén ăn và không được bắt mắt, nhưng theo đánh giá của nhiều tín đồ ẩm thực th́ hương vị của món ăn này ngon "đỉnh của chóp".
Trứng kiến sau khi sơ chế th́ được phi thơm để mang lại hương vị đặc trưng và mùi thơm ngọt ngào. Xôi gạo nếp được thổi một cách công phu, sao cho thành hạt xôi phải thật tṛn đều, dẻo thơm. Trứng kiến có vị bùi, béo, được rắc đều lên lớp xôi gạo nếp mẩy và tṛn căng. Khi ăn, bạn có thể nghe tiếng trứng vỡ lép bép trong miệng rất vui tai. Màu sắc của món ăn thường rất hấp dẫn, với màu vàng óng ả của trứng kiến và màu trắng bóng bẩy của xôi.
Đi kèm với xôi nếp dẻo như b́nh thường, vị bùi của trứng càng thêm nổi bật. Bên trên xôi c̣n được rắc thêm một chút hành phi vàng gịn thơm lừng. Xôi hay được gói trong lá chuối vừa dân dă, quen thuộc lại có mùi thơm thoang thoảng.
Nếu vẫn c̣n ngần ngại, bạn có thể tự ḿnh biến tấu món ăn bằng cách ăn kèm với nguyên liệu khác nữa cũng được. Bạn sẽ nhận thấy hương thơm thoang thoảng từ trứng kiến, nếp thơm cùng các gia vị kèm theo ḥa quyện vào tạo thành một món ăn cực ngon. Khi ấy bạn sẽ hiểu tại sao nhiều du khách chỉ đến Ninh B́nh thưởng thức một lần là họ sẽ nhớ măi món ăn này.
Ăn trứng kiến nh́n chung có giá trị dinh dưỡng. Tiêu biểu là công dụng tốt cho sinh lư, giảm suy nhược cơ thể, tốt cho xương khớp,… Theo kinh nghiệm dân gian, xôi trứng kiến là một món dùng để tăng cường sinh lực hữu hiệu cho nam giới và giúp nữ giới làm đẹp da. Nhưng ăn xôi trứng kiến cũng có thể ẩn chứa nguy hiểm. Nếu bạn là người dễ bị dị ứng, đă có tiền sử dị ứng nhộng, ong và các loài liên quan th́ không nên ăn món này. Dị ứng trứng kiến tuy không thường gặp nhưng vẫn có thể xảy ra với các đối tượng này. V́ vậy các bạn nên cân nhắc sức khỏe trước khi thưởng thức món ăn này nhé.
Món xôi trứng kiến này c̣n được coi là thức quà quư, bởi v́ trứng kiến không phải lúc nào cũng có sẵn, mà chỉ có vào mùa xuân khi kiến sinh sản. Món ăn vừa ngon, vừa lạ này đă khiến nhiều du khách tấm tắc khen ngợi bởi ăn một lần là nhớ măi, đến nỗi về tận nhà rồi du khách vẫn cứ mơ màng nhớ vị trứng kiến phảng phất c̣n đọng lại nơi đầu lưỡi.
Giá một đĩa xôi trứng kiến cũng không hề rẻ, ít nhất cũng phải 50.000 đồng, có nơi bán 100.000 đồng. Đây là con số gấp vài lần món xôi thông thường. Thế nên xôi trứng kiến là một món ‘sang chảnh’ thực sự.
Khi đến Ninh B́nh vào mùa xôi trứng kiến, du khách có thể dễ dàng t́m thấy những hàng quán địa phương bày bán đặc sản này. Thường th́ những nơi như vậy sẽ nằm ở các khu vực du lịch phổ biến.
Tuy nhiên, để thưởng thức hết vị ngon nhất, các tín đồ ẩm thực nên đến ngay xă Ngọc Lương, huyện Nho Quan, Ninh B́nh - nơi sản sinh ra xôi trứng kiến. Mặc dù không nằm gần các điểm du lịch, nhưng thực khách có thể hỏi qua dân địa phương hoặc nhờ hướng dẫn viên để t́m đường đến đây.
VietBF@ sưu tập
|
|