Toàn bộ khán giả và nhà sản xuất chương tŕnh có thể đă bị lừa như thế nào?
"Một chữ số 1 theo sau bởi một trăm chữ số 0 th́ được gọi là ǵ?". Câu hỏi trị giá cả gia tài, 1 triệu bảng Anh (tương đương gần 35 tỷ đồng theo tỷ giá hiện tại), đă xuất hiện trong gameshow đ́nh đám "Ai là triệu phú?" vào tháng 9 năm 2001.

Câu hỏi triệu phú trong chương tŕnh năm 2001
Người đối diện với câu hỏi hóc búa này là Thiếu tá Charles Ingram, một cái tên tai tiếng ở Anh Quốc v́ hành vi gian lận gần hai thập kỷ trước.
"Tôi không chắc," Thiếu tá Ingram ngập ngừng trước MC. "Tuy nhiên...".
Ban đầu, đáp án "nanomole" thoáng qua trong đầu Charles, nhưng rồi một quyết định táo bạo, gần như ngay lập tức, đă khiến ông chọn "googol" làm câu trả lời cuối cùng, dù bản thân chưa từng nghe đến khái niệm này. Một lựa chọn sai lầm sẽ tước đi 468.000 bảng Anh mà ông đă tích lũy qua 14 câu hỏi trước đó.
Trong khoảnh khắc nghẹt thở quen thuộc của "Ai là triệu phú?", MC Chris Tarrant đă xé bỏ tờ séc 500.000 bảng Anh đă chuẩn bị sẵn. Nó trở nên vô nghĩa. MC tuyên bố, người chơi của ông đă chính thức trở thành triệu phú!
"Anh chính là thí sinh đáng kinh ngạc nhất mà chúng tôi từng có," MC Tarrant ôm chầm lấy vị thiếu tá vừa giành chiến thắng, "500.000 bảng, anh không c̣n nó nữa... Anh đă trở thành triệu phú!!!".
Khoảnh khắc Charles Ingram chiến thắng
Màn kịch lừa đảo bị vạch trần như thế nào?
"Ai là triệu phú?", ra mắt năm 1998, đă tạo nên cơn sốt truyền h́nh ở Anh với format đơn giản: trả lời đúng 15 câu hỏi để giành 1 triệu bảng, cùng ba quyền trợ giúp. Dù vậy, rất ít người chơi chạm tay được vào giải thưởng cao nhất.
Tháng 9/2001, hành tŕnh của Thiếu tá Charles Ingram khởi đầu chật vật, ông dùng hết quyền trợ giúp ở những câu hỏi đầu tiên nhưng vẫn bất ngờ chiến thắng, gây ra sự ngỡ ngàng trong khán giả. Ngay sau khi rời trường quay, nhà sản xuất đă nảy sinh nghi ngờ về tính minh bạch của chiến thắng này.
Vài ngày sau, một tin nhắn từ nhà sản xuất thông báo về những "bất thường" trong quá tŕnh ghi h́nh, và cảnh sát đă vào cuộc điều tra. Charles bị cáo buộc gian lận với sự giúp sức của vợ Diana, một giáo viên từng thắng 32.000 USD trong chương tŕnh, và Tecwen Whittock, một giảng viên cao đẳng. Whittock bị cáo buộc đă ho và sụt sịt mũi có chủ ư để báo hiệu đáp án đúng và sai cho Charles. Điện thoại di động và tài liệu nghi cũng được sử dụng trong âm mưu trị giá 1 triệu bảng này. Thủ đoạn tinh vi mà đơn giản này, nếu thành công, sẽ là một cú lừa chấn động làng giải trí Anh.
Phiên ṭa xét xử vợ chồng Ingram và Tecwen Whittock diễn ra hai năm sau đó, kéo dài 4 tuần. Công tố viên đưa ra bằng chứng từ băng ghi h́nh, mô tả đó là một "sự sắp đặt không công bằng". Charles phủ nhận việc nghe thấy 192 tiếng ho trong nửa sau chương tŕnh, bao gồm 19 "tiếng ho lớn đáng kể" mà công tố viên cho là tín hiệu nhắc bài từ Whittock. Whittock th́ khăng khăng ḿnh mắc bệnh ho măn tính.
Ngày 7/4/2003, ṭa tuyên án cả ba bị cáo đều có tội. Vợ chồng Charles và Diana nhận án treo 19 tháng tù, c̣n Tecwen Whittock nhận án treo 12 tháng.
Phán quyết này làm nhiều người hả hê, nhưng sự thật đằng sau vẫn c̣n nhiều tranh căi. Vào thời điểm đó, điện thoại di động chưa phổ biến để tra cứu thông tin nhanh chóng. Vậy tại sao Charles lại tin tưởng vào sự trợ giúp từ hàng ghế khán giả?
Chiến thuật gian lận này cũng chứa đựng nhiều điểm khó hiểu. Biên kịch James Graham đặt ra câu hỏi: "Công tố viên cho rằng Charles sẽ nói ḿnh không chắc chắn, rồi đọc lần lượt các đáp án và lắng nghe tiếng ho. Vụ việc chỉ thành công nếu Charles xác định đúng tiếng ho của Tecwen và đồng phạm biết hết các câu trả lời. Điều thú vị là Tecwen cũng từng tham gia 'Ai là triệu phú?' sau Charles và chỉ ra về với 1.000 bảng. Trong nhiều gameshow khác, ông ta cũng thể hiện khá tệ".
Một chi tiết đáng chú ư là vợ chồng Charles và Diana chưa từng quen biết Tecwen trước đó. Những lỗ hổng trong bằng chứng khiến cả ba chỉ nhận án treo và chưa bao giờ thừa nhận hành vi cấu kết gian lận. "Tôi nên nói rơ ràng một lần thôi, rồi tiếp tục cuộc sống. Chúng tôi không gian lận trong game đó. Không có kế hoạch ǵ hết. Tôi đă chiến thắng một cách trung thực," Charles khẳng định trong một talkshow.
Hậu quả kéo dài 19 năm
Hậu quả của vụ việc kéo dài suốt 19 năm sau đó. Thiếu tá Charles buộc phải từ chức sau 17 năm phục vụ trong quân ngũ. Dù tham gia nhiều show truyền h́nh thực tế và kiếm được tiền, vợ chồng Ingram đă phải trả lại toàn bộ giải thưởng 1 triệu bảng và nộp thêm 1.240 bảng án phí. Họ gặp khó khăn trong việc t́m kiếm công việc ổn định, phải bán trang sức tự làm để kiếm sống, tuyên bố phá sản 4 lần và thậm chí c̣n bị kiện v́ nghi ngờ lừa đảo bảo hiểm (nhưng không bị buộc tội). Charles phải bán căn nhà trị giá 450.000 bảng do danh tiếng bị hủy hoại.
Luật sư của vợ chồng Ingram cho biết họ có thể kháng cáo bản án năm 2003 dựa trên công nghệ phân tích âm thanh hiện đại, thứ chưa có vào thời điểm xét xử. Luật sư Rhona Friedman nhận định: "Nếu quen biết Charles và Diana, bạn sẽ thấy họ không phải là những người đủ khả năng dàn dựng một âm mưu phạm tội kiểu như vậy".
Hai vợ chồng phải trả lại tiền thưởng và gặp nhiều sóng gió v́ vụ việc
Tuy nhiên, Phil Davies, nhân viên sản xuất chương tŕnh năm đó, vẫn tin chắc vào tội lỗi của Charles và Tecwen. "Đến những người thông minh nhất c̣n ra về với số tiền ít hơn nhiều. Nếu ông ta dừng lại ở 250.000 bảng th́ đă trót lọt. Ông ta chắc chắn có tội," Davies khẳng định.
Câu hỏi "Vụ việc Ai là triệu phú năm 2001 liệu có phải là hành vi gian lận?" đến nay vẫn chưa có câu trả lời cuối cùng. 1 triệu bảng Anh, một cơ hội đổi đời, đă biến thành gánh nặng đeo bám vợ chồng Ingram suốt gần hai thập kỷ.
VietBF@ Sưu tập