Ukraine 'lắp não' cho UAV, thách thức Nga trên chiến trường

[Romano]

Ba năm qua, chiến sự Nga – Ukraine bị chi phối bởi cuộc chạy đua giữa công nghệ máy bay không người lái (UAV) và các biện pháp chống UAV.Suốt một thời gian dài, xung đột này rơi vào bế tắc khi cả hai phía đều tung ra các biện pháp tác chiến điện tử (EW) mạnh, khiến UAV của đối phương khó hoạt động hiệu quả.Tình hình thay đổi khi Nga triển khai các dòng UAV thế hệ mới ít bị tác động bởi EW, qua đó giành ưu thế rõ rệt trên chiến trường. Đáp lại, Ukraine đang đẩy mạnh tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) vào UAV, đặc biệt là các loại chuyên diệt UAV đối phương. Bước tiến này vừa được thúc đẩy mạnh mẽ nhờ sáng kiến hỗ trợ của Mỹ, cung cấp cho Kiev 33.000 bộ điều khiển UAV SkyNode S.

SkyNode S là một phần của hợp đồng trị giá 50 triệu USD với Auterion – công ty quốc phòng của Mỹ và Đức. Đây là máy tính nhiệm vụ siêu nhỏ gọn, tích hợp mạng nơ-ron và khả năng xử lý hình ảnh thời gian thực để nhận dạng và bám theo mục tiêu, điều hướng bằng thị giác thay vì phụ thuộc vào GPS hay tín hiệu điều khiển bên ngoài, đồng thời tăng khả năng sống sót khi bị gây nhiễu.

Hệ thống này cho phép UAV theo dõi mục tiêu di chuyển ở khoảng cách tới 1 km và tấn công với xác suất trúng tới 90%, ngay cả trong môi trường nhiễu mạnh. Mỗi mô-đun chỉ là một bảng mạch có bộ tản nhiệt, kích thước 49 × 39 × 21 mm, nặng 38 g, hỗ trợ tối đa 8 động cơ hoặc servo. Nhờ thiết kế nhỏ gọn và linh hoạt, SkyNode S có thể gắn lên hầu hết UAV của Ukraine, từ quadcopter FPV cho tới UAV cánh cố định cỡ trung.

Tầm quan trọng của SkyNode S càng rõ rệt khi Nga gần đây đã cải tiến UAV với cáp quang điều khiển và AI, giúp tấn công chính xác vào các vị trí của Ukraine.

Tại nhiều khu vực, UAV Nga đã kiểm soát các tuyến vận tải then chốt, đặc biệt quanh Pokrovsk, giúp Moscow tiến sâu hơn sau nhiều tháng bế tắc. Các loại UAV sợi quang mới cũng liên tục tấn công lực lượng Ukraine ở Lyman và Siversk, trong khi UAV gắn đầu đạn nhiệt áp phá hủy chiến hào và công sự tại tỉnh Sumy.


Trước sức ép này, Ukraine buộc phải nhanh chóng phát triển các công nghệ đánh chặn UAV hiệu quả hơn. Hiện Kiev đã dùng đạn súng trường đặc biệt để bắn hạ UAV nhỏ, bay thấp, nhưng với các mẫu UAV lớn hơn và nhanh hơn, họ cần một giải pháp mạnh hơn.SkyNode S chính là chìa khóa, cho phép Ukraine tích hợp vào các UAV hiện có để truy lùng và bắn hạ UAV Nga ở khoảng cách 1 km, duy trì hiệu quả ngay cả khi đối phương dùng biện pháp gây nhiễu. Khi kết hợp với sản xuất UAV tốc độ cao trong nước, Ukraine có thể đưa những hệ thống này vào chiến trường một cách nhanh chóng.

Về lâu dài, Kiev còn có thể trang bị SkyNode S cho UAV tấn công nhằm vượt qua hệ thống EW của Nga, giành lại thế chủ động trên không và tấn công vào chuỗi hậu cần, sở chỉ huy cũng như điểm tập kết quân của đối phương.

Nếu thành công, Ukraine không chỉ làm suy giảm lợi thế UAV hiện tại của Nga, mà còn có những lợi ích chiến thuật quan trọng. Tuy nhiên, ưu thế này sẽ khó kéo dài, bởi Nga chắc chắn sẽ sớm phát triển công nghệ đáp trả. Cuộc đua UAV giữa hai bên vì thế vẫn sẽ tiếp diễn, nhưng SkyNode S có thể giúp Ukraine phá vỡ thế phòng thủ bị động và tạo ra đột biến trên chiến trường trong thời gian tới.