Ông Lư Quang Diệu đă từng nhận định, Việt Nam đang có động lực lớn, năng lượng lớn cho phát triển. Trong chuyến thăm Việt Nam tháng 1/2007, cựu Thủ tướng Singapore Lư Quang Diệu đă nói với ông Nguyễn Minh Triết (khi đó là Chủ tịch nước): “Nếu thắng trong cuộc đua giáo dục, sẽ thắng trong phát triển kinh tế. Điều quan trọng là cần có tầm nh́n lớn và bắt tay biến tầm nh́n ấy trở thành hiện thực. Nguồn nhân lực tốt chính là "nút cổ chai" phát triển mà Việt Nam cần chuẩn bị trước, giống như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Malaysia đă làm... ”.
1. Giữ người tài, tránh "chảy máu chất xám"
Điều ǵ đă làm nên những kỳ tích mà mọi người dân Singapore ngày nay đều ca ngợi mỗi khi nhắc đến Thủ tướng đầu tiên của họ? Có thể nói, chính sách xuyên suốt và quan trọng hàng đầu mà ông Lư Quang Diệu áp dụng (và cho đến tận bây giờ các thế hệ lănh đạo Singapore vẫn kiên tŕ theo đuổi) chính là trọng dụng nhân tài.
Cuối những năm 1970, ở Singapore, khoảng 5% người có tŕnh độ ra đi. Khó khăn về nguồn nhân tài trở nên trầm trọng khi các quốc gia phương Tây thay đổi chính sách nhập cư, chấp nhận người di dân châu Á.
Ông cho lập 2 ủy ban. Một ủy ban có nhiệm vụ giúp những người có năng lực làm đúng nghề và một ủy ban kết hợp họ lại thành một xă hội. Với những người xuất sắc, ủy ban này cố gắng thu hoạch sớm bằng cách đề nghị việc làm ngay trước khi tốt nghiệp. Trong khi lănh đạo của một số quốc gia trong khu vực lúc bấy giờ có vẻ vui mừng v́ cho rằng, hiện tượng chảy máu chất xám thực chất là“chảy máu những rắc rối” th́ ông Lư Quang Diệu ráo riết thực hiện chính sách giữ người tài trong nước và thu hút ngoại lực cho những công việc mà nền kinh tế đang cần.
Ngoài ra, c̣n lập 2 cơ quan thu hút nhân tài từ Ấn Độ và các nước trong khu vực. Nhằm “giữ chân” người có tŕnh độ và hút thêm nhân lực có khả năng ở bên ngoài, Chính phủ của ông cũng băi bỏ quy định cấm nữ công dân Singapore đưa chú rể nước ngoài nhập cư.
“Nếu không lấp vào chỗ trống bằng những tài năng nước ngoài, chúng tôi không làm cho đất nước vươn lên hàng đầu được. Họ chính là những megabytes bổ sung cho chiếc computer Singapore”.
Đó là một bài học cực kỳ quan trọng đối với giáo dục Việt Nam khi đă gia nhập tổ chức WTO.
Theo ông Lư Quang Diệu, Việt Nam đang có động lực lớn, năng lượng lớn cho phát triển. Điều quan trọng là cần có tầm nh́n lớn và bắt tay biến tầm nh́n ấy trở thành hiện thực.
2. Tiếng Anh: Ch́a khóa để cạnh tranh và tránh tụt hậu
Trả lời cho câu hỏi “Làm thế nào để không tụt hậu?” chỉ có một cách là phải giỏi tiếng Anh. Đây là điều ông Lư Quang Diệu nhấn mạnh.
Với Chính phủ Singapore, việc lựa chọn tiếng Anh đóng vai tṛ như ngôn ngữ làm việc, giúp ngăn chặn nảy sinh xung đột sắc tộc, đem lại ưu thế cạnh tranh.
Theo ông Lư Quang Diệu, phải kiên tŕ đeo đuổi chính sách “nhiều tiếng nói, một ngôn ngữ” để đưa tiếng Anh vào trường học. “Ngày nay, Singapore có lợi thế lớn là nhờ vậy. Đây là phần thưởng ngoài dự đoán của Singapore khi thực hiện quy định này”.
Ông Lư Quang Diệu gợi ư: "Đại học Việt Nam nên có sách giáo khoa tiếng Anh ở các ngành quan trọng như kỹ thuật, công nghệ... bởi nếu chỉ dùng sách Việt Nam th́ chắc chắn sẽ tụt hậu". Thực tế hiện nay tất cả các kỹ sư làm việc quốc tế đều có khả năng nói tiếng Anh rất tốt. Ông cảnh báo, nếu tất cả sinh viên Việt Nam sau này "không thể nghe và nói tiếng Anh trôi chảy, chỉ có thể đọc thôi cũng đă là tụt hậu".
3. Giáo dục chỉ được phép thừa, không được phép thiếu
Ông Lư đă thể hiện rất rơ quan điểm về giáo dục của là: “Luôn giáo dục để thừa chứ không phải để thiếu. Nếu tính toán đào tạo đủ, chúng ta sẽ không thể cung cấp đủ nhu cầu của thị trường”.
Để minh chứng cho điều này, ông đưa ra dẫn chứng: Malaysia hiện nay đang phải đối mặt với sự tŕ trệ bởi lẽ những ngành công nghiệp cũ không phát triển được nữa, trong khi đ̣i hỏi cho ngành công nghiệp mới chưa được đáp ứng đầy đủ. Và Malaysia đang phải trả giá cho việc đào tạo thiếu của ḿnh.
“Nếu được hỏi để cố vấn, tôi cho rằng Chính phủ Việt Nam hăy gửi sinh viên miền Bắc, từ Hà Nội, Hải Pḥng... vào miền Nam để họ học cách kiếm tiền, cách kinh doanh. Đây là cách tốt để bắt đầu một tham vọng. Và ngược lại, t́m những tinh hoa ở TPHCM “cấy”vào những trường ĐH ở miền Bắc, ở Hà Nội”.
Khi nhận xét về sinh viên Việt Nam, ông Lư Quang Diệu không tiếc lời khen lực lượng sinh viên “chăm chỉ, chịu khó”, “luôn là những sinh viên hàng đầu” tại các trường đại học của Singapore khi họ đến đây để tham gia chương tŕnh đào tạo theo học bổng hoặc theo h́nh thức du học tự túc.
thearealrtz ©VietBf