|
VBF-Thiệt không thể hiểu nổi chuyện ǵ đang diễn ra khi mà ở Mỹ người Việt ḿnh vẫn sống đàng hoàng với nghề nail th́ tại VN những người phụ nữ lại vô cùng vất vả và chịu nhiều điều tiếng khi làm cái nghề này.Trong một chuyến thiện nguyện tôi được đi theo cùng để viết bài khoảng 1 năm trước, 4 người trong đoàn sẽ đi khảo sát từng gia đ́nh để quyết định có tặng học bổng cũng như một số món đồ cho gia đ́nh hay không.
Trong cuộc đi đó, những nhà khảo sát chỉ phân vân ở trường hợp của 3 gia đ́nh, nghèo giống nhau, con học tốt giống nhau, và cả 3 gia đ́nh đều có vấn đề về hôn nhân. Tuy nhiên, đến cuộc thảo luận cuối cùng, v́ chỉ có thể chọn 1 trong 3, một thành viên đă mở lời: “Tôi đề nghị ko trao học bổng cho gia đ́nh số 1, nghèo khổ kiểu ǵ mà bà mẹ c̣n sơn móng chân?”
Cũng c̣n nhiều tranh căi, nhưng từ lúc đó trở đi, cụm từ “sơn móng chân” in hằn vào đầu óc tôi. Thực ra, đây không phải lần đầu tiên tôi nghe một phán xét đến từ... cái móng chân. Từ khi đi viết, tôi đă gặp rất nhiều phụ nữ ở các khu công nghiệp. Đôi lúc nói về sự nghèo khó, họ thường nói: “Ḿnh nghèo, ḿnh tiết kiệm cho con, chứ đâu phải như nhiều loại phụ nữ, nghèo chết mồ c̣n có tiền sơn móng tay móng chân.”
Từ bao giờ không biết, định kiến của nhiều người cho rằng những phụ nữ sơn móng tay móng chân hẳn là những người nhàn nhă, lười làm, được chồng nuôi hay quá rảnh rỗi để quan tâm đến chuyện làm màu cho tay chân ḿnh. Ngay cả với đàn ông, những chàng trai một thời hào sảng lẫm liệt say sưa gái đẹp, cũng sẵn lời nặng nhẹ với phụ nữ nào nghèo – mà bày đặt sơn móng chân.
Những phụ nữ đă bước qua thời trẻ trung, trót lập gia đ́nh và có con, lập tức được liệt kê vào nhóm người chỉ c̣n được tôn vinh v́ họ chăm chỉ, biết hi sinh, biết nuôi con, thậm chí nếu họ biết hi sinh cả nhan sắc để v́ con cái ḿnh th́ càng tốt. Ai mà dám tơ tưởng làm đẹp th́ coi chừng có tội lớn!
Tôi dễ dàng nghe thấy ở nhiều nơi những bà mẹ chồng chỉ trích cô con dâu không chịu cho bà dùng túi nước nóng “nhào nặn vú” cho chín sữa để cháu nội bà bú khỏe mạnh. Đành rằng quan niệm “chín sữa” là một hủ tục (thực ra phụ nữ cho bú sữa đâu có cần chín đâu), nhưng điểm chỉ trích mà các bà hướng tới không phải là v́ cô con dâu ĺ hay dốt mà luôn đay nghiến cho rằng cô “muốn ngực đẹp” nên không chịu làm chín sữa, hư ngực. Tại sao, một người mẹ đă từng có thời là phái đẹp, lại giận dữ khi cô con dâu ḿnh muốn đẹp măi?
Những phụ nữ đă có con, làm việc vất vả, đồng áng, quần quật cả ngày trong nắng sớm, chiều mưa sẽ được ca tụng ngập trời với những h́nh ảnh như “đôi chân trần nứt nẻ” hay “bàn tay thô ráp nhàu nhĩ nắng mưa”. Không ai ca ngợi một bà mẹ nào đă 50 tuổi vẫn có bàn tay đẹp, gọn gàng, ăn mặc chỉn chu, xinh tươi. Những đứa con của một thời định kiến đói nghèo đă đẩy h́nh ảnh bà mẹ huyền thoại lên thành... huyền thoại của sự xấu xí và hạ thấp những phụ nữ chăm chút nhan sắc xuống cùng tận.
Có một lần, tôi đi viết trong cù lao ở miền Tây, gặp một chị nông dân. Một tay chị và chồng chăm sóc cả vườn xoài lớn. Đến mùa có xoài chín, cũng một tay chị đẩy xuồng máy đi bán khắp sông cùng, ngơ chợ. Bán sỉ chợ sớm xong chưa an tâm, chị phải một ḿnh chạy ghe cả ngày bán lẻ hết mớ xoài chín c̣n ế lại, v́ chồng chị phải làm rẫy ở nhà. Có đêm tôi ghé nhà 7 giờ tối chị cũng mới từ ghe về.
Chị làm việc không thua ǵ chồng, nuôi 2 đứa nhỏ học hành tươm tất. Đến cuối tuần tôi ra chợ chơi, thấy chị đang ngồi cho cô sơn móng chân dạo ngồi bấm tỉa móng, sơn màu xanh ra trời. Cô hàng sơn c̣n bảo năm nay màu xanh da trời đang mốt, đừng sơn màu đỏ mận nữa, quê lắm. Chị thời trang tới nơi, nhọc nhằn cũng tới bến chứ có xênh xang hơn cái nhà nông dân nào trong xóm ấy đâu.
Nhưng có thể, v́ chị trót yêu chiều bản thân hơn chút ít những người mẹ quê không biết làm đẹp, xă hội có thể nh́n chị đầy phán xét và trách móc – chỉ v́ chị “làm nông dân mà bày đặt sơn móng chân”. Nói cho xa gần, giá tiền một bộ móng chân chị sơn lúc đó, tôi hỏi ra có 15 ngàn, nó chẳng bằng một bữa ăn sáng nữa.
Hàng ngày, trên báo vẫn có những bài viết của người con ca ngợi mẹ ḿnh mặc áo rách để ḿnh có áo đẹp đi học. Nhiều người c̣n tự hào khoe ra chuyện mẹ ḿnh, bà ḿnh, con dâu ḿnh, sẵn sàng mặc xấu, mặc bẩn, cực khổ tận cùng để cho đức ông chồng mặc sơ-mi, thắt cà vạt đi làm tiến sĩ, hay cho con trai vào đại học (vẫn ngửa tay xin tiền đều đặn mỗi tháng).
Tôi chỉ tự hỏi, tại sao những người đàn ông ấy c̣n đủ mặt mũi để mà đi nói với cả thế giới rằng tôi đă để vợ tôi phải cực khổ xấu xí cho tôi có quần áo đẹp là lượt đi lấy le với sinh viên? Tại sao những người mẹ chồng có quyền chỉ trích cô con dâu của ḿnh “thích ngực đẹp” trong khi chính họ cũng đă từng có một thời xuân sắc tự hào về ṿng 1 của ḿnh? Tại sao đứa con không bao giờ nghĩ tới ḿnh sẽ phải mua bộ quần áo thiệt đẹp cho mẹ mặc, mà phải tự hào khoe ra là mẹ đă phải nhịn cái đẹp của mẹ cho ḿnh đàng hoàng sung sướng khi đi học?
Tại sao những phụ nữ lam lũ, nhọc nhằn không được tôn trọng khi họ đẹp và tươm tất, mà thậm chí c̣n bị hạ thấp trước những người phụ nữ nghèo không đủ sức chăm sóc nhan sắc cho riêng họ nữa? – Hay chúng ta đă quá quen với một h́nh ảnh nặng tính khuôn mẫu và thuyết phục, một h́nh ảnh tṛn vẹn như ḥn bi hoàn hảo, phản án đúng mong ước sâu thẳm của chúng ta khi đánh giá về một phụ nữ nghèo Việt Nam : Nghèo – phải xấu – phải lam lũ và hi sinh => mới là phụ nữ Việt Nam.
Bỗng nhiên, cái vẻ đẹp hút hồn bao chàng trai trẻ và tuổi xuân rực rỡ trở thành định kiến để cả xă hội phán xét một cô nông dân,nếu cô lỡ nghèo, lam lũ mà vẫn chăm sóc nhan sắc của ḿnh.
Ta phải phán xét một phụ nữ là không ra ǵ, chỉ v́ cô ấy sơn móng chân dù vẫn đang làm ruộng? – Phụ nữ không có quyền đẹp – nhất là khi nghèo!
Chắc vậy!
tm
|
|
Games
