Mới đây một trang tin đă tiết lộ thông tin rằng người Nga đă đưa rất nhiều phi công đến Việt Nam từ rất sớm khoảng hơn 65 năm trước và cũng đă tiết lộ thông tin về mục đích của những phi công này đến Việt Nam
Sputnik cho biết, theo thỏa thuận giữa Moskva và Hà Nội, những phi công Liên Xô này không được tham gia các trận không chiến chống Mỹ trên bầu trời Việt Nam. Nhiệm vụ của những người phi công Liên Xô đến Hà Nội vào mùa hè năm 1965 là đào tạo sỹ quan Việt Nam lái loại máy bay chiến đấuMiG tiên tiến nhất tại thời điểm đó mà Moskva cung cấp cho Hà Nội.
Tuy nhiên, nhóm phi công Nga đầu tiên đă từng được gửi đến Việt Nam từ 5 năm trước. Năm 1960, Moskva đă cấp cho Hà Nội một số máy bay Li-2 và IL-14. Những người Nga đến Hà Nội có nhiệm vụ dạy cho lính không quân Việt Nam điều khiển các máy bay này, cũng như vận chuyển thiết bị quân sự và thuốc men từ Việt Nam sang Lào cho Mặt trận Pathet.Trong số
quân nhân Liên Xô đến Hà Nội 65 năm trước đây, nhiều người có kinh nghiệm chiến đấu phong phú đă đạt được trong cuộc chiến tranh chống Đức Quốc xă. Ví dụ, người mới từ giă chúng ta gần đây ở tuổi 92, Đại tá Sergey Somov đă thực hiện 118 trận không kích trong năm cuối của cuộc chiến tranh đó và được trao tặng Huân chương Sao vàng Anh hùng. Ông đă tham gia cuộc duyệt binh Chiến thắng lịch sử trên Quảng trường Đỏ năm 1945.
Kho dữ liệu của Sptunik được lưu giữ bản ghi âm cuộc phỏng vấn người anh hùng này:
“Thời gian đầu chúng tôi không hạ cánh được xuống nước Lào. Khi đó Mặt trận Pathet Lào không có sân bay. Chúng tôi giảm độ cao, ném những túi hàng đặc biệt xuống thung lũng. Điều kiện thời tiết phức tạp khiến cho chúng tôi khó t́m các địa điểm đó cũng như hạ thấp độ cao. Hơn nữa, pháo binh của Mỹ từ lănh thổ Lào đă bắn vào máy bay của chúng tôi.”
Do bị pháo kích, trung úy phi công Fateev đă hy sinh. Máy bay của đại tá Chivkunov đă thực hiện 125 phi vụ chiến đấu ở Lào cũng hai lần bị trúng đạn. Tŕnh độ lái điêu luyện đă cho phép đại tá cả hai lần đều đưa được máy bay về căn cứ.
Nhưng trên bầu trời Lào, các phi công Liên Xô không chỉ phải đối phó với pháo binh Mỹ. Tháng 2/1962, chiếc máy bay do thiếu tá Agafonov điều khiển đă bị hai máy bay chiến đấu của Mỹ tấn công. Máy bay của Liên Xô bị thủng 36 lỗ, nhưng tổ lái vẫn hoàn thành nhiệm vụ và về đến sân bay. Cần lưu ư rằng máy bay của Liên Xô được sử dụng để hỗ trợ Mặt trận yêu nước Lào không hề trang bị vũ khí. Ông Sergey Somov nhớ lại:
“Trước năm mới 1961, các lực lượng Mặt trận yêu nước chiếm được sân bay Cánh đồng Chum. Công việc của các phi đội Liên Xô trở nên căng thẳng hơn. Chỉ trong 10 tháng đầu năm 1962, 20 tổ lái đă hoàn thành 4.000 phi vụ. Trên 17.000 lính dù Lào và Việt Nam đă nhảy dù và vận chuyển gần 4.000 tấn hàng hóa".
Có lần các phi công Liên Xô đă sơ tán hơn 100 thương binh Lào và Việt Nam từ Sầm Nưa (Lào). Khi ấy sân bay chưa có liên lạc vô tuyến, chưa rơ t́nh h́nh mặt đất như thế nào. Ông Sergey Somov bay đến đó đầu tiên để điều tra. Và ông thấy rằng đó thậm chí không phải là sân bay, mà chỉ là một đường băng thô sơ chỉ có thể chứa được hai chiếc máy bay. Nhưng đối phương đă đến gần và những người bị thương cần được sơ tán ngay lập tức. Sáu máy bay của Liên Xô lần lượt tiếp cận mặt đất, lấy những người bị thương và cất cánh để giải phóng mặt bằng cho các tổ lái tiếp theo. Nhiệm vụ được hoàn thành.
Họ cũng đă thực hiện những nhiệm vụ khác nhau. Các phi công Liên xô đă lái máy bay trực thăng Mi-4 và Mi-6 do Liên Xô cung cấp đưa hoàng thân Souphanouvong từ Lào qua Việt Nam sang Campuchia, đưa các nhà lănh đạo của Mặt trận Pathet Lào đi đàm phán với đại diện phe đối lập.
Mối liên hệ của ông Sergey Somov với Việt Nam không bị gián đoạn ngay cả khi ông đă trở về quê hương. Ông tích cực tham gia công việc của Hội hữu nghị Xô Việt và sau đó là Hội Hữu nghị Nga-Việt, Hội cựu chiến binh Nga trong chiến tranh Việt Nam. T́nh bạn bền chặt gắn kết ông với nhiều công dân Việt Nam làm việc tại Moskva.
Nhắc lại người bạn Nga này, nhà văn Nguyễn Huy Hoàng nói về t́nh cảm ấm áp của Sergey Somov khi đề cập đến thời kỳ ông sống ở Việt Nam và việc ông nâng niu giữ ǵn bức ảnh chụp cùng Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Nhóm phi công Liên Xô đầu tiên đă phục vụ ba năm tại Việt Nam và thực hiện các chuyến bay vận tải quân sự đến Lào. Nhóm tiếp theo hoạt động trên bầu trời Lào cho đến tháng 12/1970, và trên bầu trời của Campuchia từ tháng Tư đến tháng 12/1970. Kể từ mùa xuân năm 1965, bắt đầu có các phi công Liên Xô đồng thời phục vụ ở Việt Nam với họ. Nhiệm vụ của nhóm này là đào tạo phi công Việt Nam lái máy bay “MiG” thực hiện các trận không chiến trên bầu trời Việt Nam. Và họ đă thực hiện thành công nhiệm vụ này.
Nếu không có Nga chắc 2 miền Việt Nam sẽ không như bây giờ.
JD
Games
