Theo đúng lí thì việc ghi hình trong phòng hỏi cung là rất tiến bộ khi có thể minh chứng quá trình hỏi cung bị cáo không bị bức cung, cũng như bị cáo không thể vu khống cán bộ bức cung. Vậy tại sao các trường hợp ghi hình trong phòng hỏi cung nên giảm xuống? Hãy cùng vietbf khám phá nhé!
Quan điểm trên được Thiếu tá Ngô Đức Thắng (Cục Pháp chế và Cải cách hành chính tư pháp - Bộ Công an) đưa ra tại hội thảo “Công nhận quyền im lặng và việc ghi âm, ghi hình trong hỏi cung - Tác động đa chiều” do Hội Luật gia Việt Nam tổ chức hôm qua 15/9.
Theo ông Thắng, quá trình xây dựng dự thảo Bộ luật tố tụng hình sự (sửa đổi) đến nay còn một vấn đề gây tranh cãi, đó là quy định về ghi âm, ghi hình hoạt động hỏi cung bị can nhằm chống bức cung, dùng nhục hình.
“Cần khẳng định rằng quy định về việc ghi âm, ghi hình hoạt động hỏi cung bị can là một quy định tiến bộ, ngoài việc góp phần bảo vệ bị can, chống bức cung, dùng nhục hình thì việc ghi âm, ghi hình còn bảo vệ người hỏi cung trước sự vu cáo về việc bức cung, dùng nhục hình”- ông Thắng nói.
Để chống bức cung, nhục hình thì giải pháp lâu dài, hiệu quả nhất là xây dựng, đào tạo đội ngũ cán bộ có phẩm chất đạo đức tốt, chuyên môn nghiệp vụ giỏi, chấp hành nghiêm chỉnh các quy định của pháp luật. Tuy nhiên, ông Thắng cho rằng trong điều kiện thực tiễn của Việt Nam hiện nay cần phải tính toán, cân nhắc cho phù hợp.
“Nếu quy định ghi âm, ghi hình hoạt động hỏi cung là hoạt động giám sát thì việc ghi âm, ghi hình phải được tiến hành độc lập với người hỏi cung. Điều này có nghĩa là hoạt động ghi âm, ghi hình hoạt động hỏi cung không phải do người tiến hành hỏi cung thực hiện. Quy định theo hướng này sẽ có vấn đề đặt ra cần giải quyết, đó là thực hiện ghi âm, ghi hình ở những địa điểm ngoài trụ sở của cơ quan điều tra, trại tạm giam, nhà tạm giữ thì cần một lực lượng lưu động với trang bị máy móc để thực hiện”- ông Thắng phân tích.
Thậm chí, trong nhiều trường hợp, cùng một cơ quan điều tra phải hỏi cung trong cùng thời điểm ở nhiều địa điểm khác nhau ngoài trụ sở cơ quan điều tra, trại tạm giam, nhà tạm giữ. Khi đó việc giữ bí mật điều tra khi cán bộ thực hiện ghi âm, ghi hình không phải là điều tra viên thụ lý vụ án sẽ trở thành vấn đề đáng lo ngại.
Còn nếu để ghi nhận chứng cứ do chính điều tra viên thực hiện thì việc giám sát gần như không có ý nghĩa và thời gian hỏi cung sẽ bị tăng lên gấp đôi vì để đảm bảo tính công khai minh bạch, ngoài việc phải đọc lại cho bị can nghe biên bản hỏi cung thì điều tra viên còn phải mở lại băng ghi âm, ghi hình hoạt động hỏi cung cho bị can nghe, xem lại công nhận đúng và ký vào biên bản xác nhận.
Đại diện Bộ Công an khẳng định hoạt động điều tra không phải hoạt động hành chính đơn thuần, việc hỏi cung bị can diễn ra tuần tự, đều đặn. “Có những thời điểm số lượng vụ án hình sự tăng đột biến hoặc có những vụ án với hàng chục bị can cần phải hỏi đồng thời, nếu không trang bị đủ phương tiện kỹ thuật ghi âm, ghi hình thì không đáp ứng kịp thời yêu cầu điều tra vụ án. Còn nếu trang bị phương tiện đáp ứng đủ trong thời điểm này thì kinh phí, cơ sở vật chất khó có thể đáp ứng được, ngoài ra sẽ gây lãng phí trong các thời điểm khác”- ông Thắng nói.
Việc bảo quản, bảo mật, sử dụng kết quả ghi âm, ghi hình hoạt động hỏi cung bị can cũng cần phải tính toán vì trung bình mỗi năm trên toàn quốc có trên 10.000 bị can, mỗi bị can phải hỏi cung ít nhất 2 lần, có bị can phải hỏi cung hàng chục lần và cùng với đó là việc định thời hạn bảo quản đối với việc lưu trữ kết quả ghi âm, ghi hình trong bao lâu là phù hợp.
vietbf @ sưu tầm