Hai hộp đen trong vụ máy bay Trung Quốc gặp nạn có vai trò như thế nào?

[sunshine1104]

Hai hộp đen chứa những manh mối quan trọng nhất, có thể giúp điều tra viên Trung Quốc tìm hiểu điều gì xảy ra trước khi máy bay MU5735 rơi.

Hộp đen đầu tiên của máy bay Boeing 737-800 mang số hiệu MU5735 được tìm thấy hôm 23/3, hai ngày sau khi phi cơ của hãng hàng không China Eastern gặp nạn ở Quảng Tây. Đây là hộp đen chứa dữ liệu ghi âm trong buồng lái, ghi lại những đoạn trao đổi cuối cùng của phi công và âm thanh cảnh báo của máy bay trước khi gặp nạn.

Giới chức cho biết phần vỏ bên ngoài của hộp đen này đã bị hư hỏng, song không rõ dữ liệu được bảo vệ bên trong còn nguyên vẹn hay không. Thiết bị này lưu trữ bản ghi âm mọi tiếng động trong buồng lái, thậm chí cả tiếng động cơ và âm thanh bật tắt công tắc của phi công, trong ít nhất hai tiếng trước khi bị ghi đè.

Hộp đen còn lại của máy bay được phát hiện dưới 1,5 m đất ngày 27/2, ghi lại dữ liệu của chuyến bay. Đây là thiết bị lưu trữ dữ liệu hành trình bay, liên tục ghi lại ít nhất 88 thông số, trong đó có tốc độ bay, độ cao, hướng bay và vị trí mũi máy bay hướng lên, hướng xuống hay cân bằng.

Hộp đen chứa dữ liệu hành trình bay được tìm thấy ngày 27/2. Ảnh: CGTN.

Thiết bị này có thể ghi lại vị trí của cánh tà và máy bay đang ở chế độ lái tự động hay không, thường lưu trữ 25 tiếng dữ liệu chuyến bay.

Cả hai hộp đen của chiếc Boeing 737-800 gặp nạn đều được đưa về Bắc Kinh để kiểm tra và tải dữ liệu. Các chuyên gia cho biết quá trình này có thể mất vài tuần đến vài tháng để phân tích mọi dữ liệu và bắt đầu tìm câu trả lời.

Hai hộp đen này được bố trí trên hầu hết máy bay thương mại, được coi là manh mối quan trọng nhất giúp điều tra viên xác định nguyên nhân của các vụ tai nạn. Dù tên là hộp đen, thiết bị này thường có màu cam để dễ tìm thấy.

Cả hai hộp đen đều dừng ghi dữ liệu khi máy bay mất điện đột ngột. Chúng được thiết kế để chịu lửa và va chạm mạnh, thường được đặt phía sau khoang hàng. Chúng được trang bị thiết bị định vị vô tuyến được kích hoạt khi rơi xuống dưới nước, song không hoạt động trên cạn. Hộp đen trước đây sử dụng băng từ, song nhà sản xuất hiện đã chuyển sang lưu trữ dữ liệu dạng kỹ thuật số để chứa được nhiều thông tin hơn.

Hộp đen có thể cho các điều tra viên biết những gì phi công đã làm trước khi máy bay rơi, liệu họ có nhận thấy vấn đề của máy bay hay không, cũng như tình trạng hoạt động của động cơ và các thiết bị khác.

Các thiết bị này đặc biệt quan trọng sau các thảm kịch hàng không như vụ rơi máy bay Boeing 737-800 của China Eastern, khi không ai trên máy bay sống sót và nhân viên kiểm soát không lưu không nghe thấy báo cáo nào từ phi công khi máy bay lao xuống.

Trong vụ rơi máy bay Boeing 737 Max của Lion Air ở Indonesia năm 2018, dữ liệu từ hộp đen cho thấy các phi công đã chật vật giữ cân bằng mũi phi cơ khi hệ thống lái tự động liên tục khiến nó chúi xuống. Một chiếc Boeing 737 Max của hãng Ethiopian Airlines rơi 4 tháng sau đó cũng do cùng nguyên nhân. Các vụ tai nạn này khiến toàn bộ máy bay Boeing 737 Max bị đình chỉ hoạt động.

Trung Quốc đang dẫn đầu cuộc điều tra nguyên nhân vụ rơi máy bay MU5735, ngoài ra còn có đại diện của Cơ quan An toàn Giao thông Vận tải Quốc gia Mỹ (NTSB), hãng sản xuất máy bay Boeing và hãng sản xuất động cơ CFM. NTSB cho biết đang đàm phán với phía Trung Quốc về yêu cầu phòng chống Covid-19 nhằm tạo thuận lợi cho nhân viên của cơ quan này nhập cảnh hỗ trợ cuộc điều tra.

Các điều tra viên sẽ xem xét lịch sử bảo trì của máy bay, quá trình đào tạo và hồ sơ của ba phi công, cũng như dữ liệu thời tiết ngày xảy ra tai nạn.

Họ còn kiểm tra các mảnh vỡ của chiếc Boeing 737-800 để tìm manh mối, bởi kích thước của chúng cũng là thông tin quan trọng. Nếu mảnh vỡ của máy bay trải rộng trên khu vực rất lớn, phi cơ nhiều khả năng đã vỡ tan trước khi lao xuống đất. Ngược lại, nếu các mảnh vỡ chủ yếu tập trung ở một khu vực nhỏ, phi cơ có thể còn nguyên vẹn trước cú va chạm với sườn núi.

Máy bay số hiệu MU5735 rơi xuống khu vực rừng núi huyện Đằng, thành phố Ngô Châu, khu tự trị Choang Quảng Tây hôm 21/3. Giới chức Trung Quốc ngày 26/3 xác nhận toàn bộ 132 người trên máy bay đều thiệt mạng.

Dữ liệu của FlightRadar24 cho thấy máy bay lao xuống gần như thẳng đứng khi đang bay hành trình ở độ cao gần 9.000 mét. Phi công dường như đã nỗ lực cứu máy bay vào những giây cuối cùng, lấy lại độ cao, nhưng máy bay vẫn đâm xuống đất với vận tốc gần 600 km/h.