Món bảo vật 3 tỷ NDT (tương đương 10,6 ngh́n tỷ VND) suưt chút nữa đă bị người ta ném vào ḷ đốt phế liệu nếu như không được giải cứu bởi một nhân viên bảo tàng.
Bảo vật quốc gia "không thể bán"
Mă Vị Đô, một người sành đồ cổ có tiếng ở Trung Quốc, từng nói rằng vào những năm 1980 - 1990 thế kỷ trước, chỉ cần nắm vững một chút công nghệ nhận dạng di tích văn hóa, việc sưu tầm đồ cổ sẽ không khó.
Bản thân ông cũng từng bỏ qua rất nhiều di tích văn hóa quư giá. Ngày nay, thị trường đồ cổ đă khác xưa, việc t́m kiếm và kinh doanh mặt hàng này cũng khó như ṃ kim đáy bể, may mắn cũng chỉ nhặt được những di vật văn hóa c̣n sót lại chỉ từ mấy chục năm trước!

Chiếc b́nh cổ này đă được công nhận là di tích văn hóa hạng nhất cấp quốc gia, cấm mang đi triển lăm ở nước ngoài. Ảnh: China News
Trong Bảo tàng đồ đồng Bảo Kê, Thiểm Tây, Trung Quốc có một bộ sưu tập đồ đồng từ thời Tây Chu, trong đó có một chiếc b́nh rượu quư. V́ quá quư giá nên chiếc b́nh này hiện là "vật không thể bán", thuộc một trong những bảo vật của thị trấn cũng như của Bảo tàng Đồ đồng Bảo Kê. Bảo vật quốc gia này có tên nổi tiếng là "Hà Tôn".
Nhưng ít ai biết rằng, trước khi được xác định là di vật văn hóa quư đến mức bị cấm mang đi trưng bày ở nước ngoài, "Hà Tôn" lại trải qua một quá tŕnh thăng trầm, suưt nữa đă bị người ta ném vào ḷ đốt phế liệu. Vậy chính xác th́ "Hà Tôn" đă xuất hiện như thế nào?
Bảo vật được cứu trong gang tấc
Trong thời kỳ những năm 1960, nhiều ngôi mộ và di tích văn hóa đă được khai quật ở Trung Quốc, chiếc b́nh "Hà Tôn" cũng đă được phát hiện trong thời kỳ này.
Người phát hiện ra cổ vật là người dân có tên Trần Đôi ở thị trấn nhỏ thuộc huyện Bảo Kê, thành phố Bảo Kê. Sau khi mưa tầm tă mấy ngày liên tiếp, Trần Đôi thấy g̣ đất nhỏ ở sân sau nhà ḿnh h́nh như bị sập, nên đi kiểm tra t́nh h́nh, khi đi ngang qua th́ đột nhiên có một luồng sáng chói ḷa chiếu ra trông rất thần bí.
Cái ông nh́n thấy lúc bấy giờ chỉ là một món đồ bằng đồng được bao phủ bởi bùn đất sau cơn mưa. Tất nhiên, lúc đó Trần Đôi không biết đó là đồ cổ mà chỉ nghĩ là một đống sắt vụn không hơn không kém. Ông dùng cuốc xúc nó ra rồi rửa sạch, đến lúc đó mới lộ ra trên đó được chạm khắc rất nhiều hoa văn tinh xảo.
Một năm sau, anh trai của Trần Đôi đă đem chiếc b́nh này đến bán cho người thu mua phế liệu và kiếm được 30 NDT (106 ngh́n VND) - một số tiền không quá nhỏ khi đó.
Tống Tài Phương là một nhân viên của Bảo tàng Bảo Kê. Một hôm anh t́nh cờ đi ngang qua trạm phế liệu này và "trời xui đất khiến" thế nào anh lại nh́n thấy chiếc b́nh. Tài Phương tin rằng nó có thể là một di vật văn hóa, dù không đủ chuyên môn. Anh nhiệt t́nh tới mức, chạy ngay về bảo tàng để t́m chuyên gia thẩm định.
Thật may, Tống Tài Phương cùng các chuyên gia đến kịp thời để giải cứu chiếc b́nh, khi mà ông chủ trạm phế liệu đang chuẩn bị ném "Hà Tôn" này vào ḷ luyện chế.
Cuối cùng, chuyên gia đă mua lại "Hà Tôn" đúng với giá 30 NDT.
Theo sử sách và các giả thuyết nghiên cứu có liên quan, những chi tiết tinh xảo được chạm khắc trên thân b́nh hóa ra là những kư hiệu của ngôn ngữ cổ đại. Chúng đă ghi lại việc thành lập thủ đô ở Thành Châu (nay là Lạc Dương, Hà Nam) vào năm Thành Vương thứ năm.
Chúng có nội dung như một lời tuyên bố: "Ta đă chiếm được Trung Quốc và cai trị dân chúng nơi này."
Bối cảnh giai thoại này được cho rằng sau khi vua Ngô chinh phục được kinh đô nhà Thương, ông đă tổ chức một buổi lễ lớn để báo cáo với trời rằng: "Nay ta chiếm Trung Hoa, ta sẽ coi đó là nhà của ḿnh và ta cai trị dân chúng ở đó".
Về sau, qua nhiều lần được nhiều chuyên gia thẩm định, "Hà Tôn" được chắc chắn là một siêu bảo vật quốc gia thời Tây Chu.
Đặc biệt nhất là, trên thân b́nh c̣n được khắc hai chữ "Trung Quốc", đây là chữ "Trung Quốc" sớm nhất từng xuất hiện trong tất cả các di vật văn hóa lịch sử từng được t́m thấy.
Hiện nay giá trị của "Hà Tôn" thật đáng kinh ngạc, các chuyên gia thẩm định cho rằng chiếc b́nh đáng giá ít nhất 3 tỷ NDT.
VietBF @ Sưu tầm