Ba Lan là "cánh tay đắc lực" của Mỹ để chống Nga

[vuitoichat]

Theo như có một sự kiện cũng khẳng định vị trí chủ chốt của Vacxava trong Liên Minh Quân Sự Bắc Đại Tây Dương – NATO, trong cuộc chiến chống Nga xâm lược Ukraina. Trong chuyến thăm này, tổng thống Mỹ sẽ có bài diễn văn bày tỏ sự hậu thuẫn của Mỹ đối với nhân dân Ukraina. Tổng thống Mỹ Joe Biden từ ngày 20-22/02/2023 có chuyến thăm Ba Lan. Đây là chuyến công du thứ hai của ông từ khi xung đột Ukraina bùng phát.

Ảnh tư liệu: Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden (T) gặp tổng thống Ba Lan Adnrzij Duda tại Vacxava, Ba Lan, ngày 26/03/2022. AP - Evan Vucci

Đây là một chuyến thăm mang tính biểu tượng cao. Ba Lan, có đường biên giới với Ukraina, là quốc gia đón nhận đông người tị nạn Ukraina nhất kể từ khi Nga phát động cuộc chiến xâm lược Ukraina. Cũng giống như một số thành phố của Ukraina, lâu đài hoàng gia Vacxava, nơi tổng thống Joe Biden sẽ có bài phát biểu đã từng bị phá hủy trong Đệ Nhị Thế Chiến và được xây lại sau đó.

Biểu tượng cũng là vì chỉ trong vòng chưa đầy một năm, Ba Lan hai lần đón tiếp tổng thống Mỹ đến thăm. Lần thứ nhất là vào ngày 25-26/03/2022. Đối với Vacxava, sự kiện này có một ý nghĩa quan trọng : Khẳng định vị thế của Ba Lan, thủ lĩnh sườn phía đông của NATO.

Nhưng theo nhật báo Công giáo La Croix, Joe Biden chọn Ba Lan là điểm đến vì quốc gia Đông Âu này còn có chung một mục tiêu chiến lược : Đẩy lùi quân Nga cho đến khi nào thất bại, và làm suy yếu lâu dài Matxcơva sao cho đó không còn là một mối đe dọa cho an ninh châu Âu nữa.

Trong nhãn quan của Washington, Vacxava thật sự là một « học trò gương mẫu ». Khác với các đối tác Pháp và Đức, Ba Lan luôn tôn trọng cam kết dành 2% của GDP cho ngân sách quốc phòng. Năm 2022, mức chi này còn được tăng lên ở 3% và trong năm 2023, sẽ là 4% theo như lời thủ tướng Ba Lan.

Khách hàng vũ khí trung thành của Mỹ

Năm 2022, Ba Lan còn gia nhập Foreign Military Financing (FMF) của Mỹ, một chương trình tài trợ mua vũ khí cho các đồng minh, nhưng với điều kiện đó phải là những loại vũ khí do Mỹ thiết kế. Chỉ trong vòng một năm, một chuỗi các hợp đồng được ký kết từ mua xe tăng Abrams (116 chiếc), chiến đấu cơ F-35 thế hệ mới (32 chiếc), cho đến tên lửa Himars (18 khẩu) và đạn dược với tổng trị giá hơn chục tỷ đô la.

Đến mức, cựu bộ trưởng Quốc Phòng Pháp bà Florence Parly hoài công nhắc lại rằng « Điều khoản tình liên đới của NATO là điều khoản số 5, chứ không phải là điều khoản F-35 ». Hàm ý nói tới việc mua máy bay F-35 của Mỹ. Theo giải thích của Jacques Rupnik, chuyên gia về Đông – Trung Âu, thuộc Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế, trường Đại học Khoa học Chính trị Sciences Po, có một sự thật là Ba Lan không trông cậy vào Pháp, bị nghi ngờ là quá khoan dung với Putin, cũng không dựa vào Đức, quốc gia mà Ba Lan đang đòi bồi thường cho Đệ Nhị Thế Chiến.

Với hơn 10 ngàn lính Mỹ hiện diện trên lãnh thổ, cùng với việc quân số Ba Lan tăng đều đặn từ 95 ngàn (2015) lên thành 164 ngàn binh sĩ trong năm qua và còn được dự trù lên mức 300 ngàn , so với con số 270 ngàn binh sĩ trong quân đội Pháp, trọng tâm của châu Âu đang dịch chuyển về phía Đông.

Đương nhiên, đến Ba Lan lần này, tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ không ca lại điệp khúc cũ thời chính quyền Bush chơi trò chia rẽ giữa « Châu Âu già cỗi » (tức Tây Âu) và « Châu Âu mới » (Đông Âu) như trong thời kỳ chiến tranh Irak. Trong cuộc chiến chống Nga lần này, hơn bao giờ hết nguyên thủ Mỹ cần một sự đoàn kết, thống nhất của khối NATO, giải pháp duy nhất cho phép đối đầu với tổng thống Nga Vladimir Putin.