Câu chuyện nguyên Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Văn Truyền phải trả lại nhà, đất sai phạm cho thấy Nhà nước đang có những động thái quyết liệt nhằm xử lư vi phạm của cán bộ, dù người đó là ai và ở cương vị nào, dù đương chức hay đă nghỉ hưu.Vụ việc cũng một lần nữa nhắc nhở chúng ta về quy tŕnh bổ nhiệm, đề bạt cán bộ vốn rất dài, nhiều thủ tục, tưởng rất chặt chẽ nhưng lại có những "lỗ hổng chết người". Nó cũng cho thấy, môi trường công tác dường như đang ảnh hưởng đến sự tha hóa của một bộ phận cán bộ vốn một thời mệnh danh là thanh liêm chính trực.
Ngẫm lại những điều ông Truyền phát biểu với báo chí trước đây, dư luận giật ḿnh bởi khoảng cách quá xa giữa lời nói và việc làm của một người từng được Đảng, Nhà nước giao phó trọng trách trong lĩnh vực phát hiện và pḥng chống tham nhũng. PV báo
Đời sống và Pháp luật điểm lại những chặng đường từ giai đoạn được đánh giá là thanh liêm đến khi bị cho là biến chất của nguyên Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Văn Truyền.
Cũng trong những năm đầu giữ vị trí “tư lệnh” ngành thanh tra, ông Trần Văn Truyền tỏ ra cứng rắn trong cuộc chiến chống tham nhũng. Ông đưa ra những tuyên bố mạnh mẽ về chống tham nhũng, trong đó thẳng thắn đề cập đến những vấn đề như xử lư thu hồi tài sản của người nghỉ hưu, nếu có dấu hiệu tham nhũng; không có vùng cấm cho chống tham nhũng; báo chí có thể "chùng" chứ cơ quan chống tham nhũng không "chùng", đấu tranh chống tham nhũng phải có bản lĩnh... (?!).
Liên quan đến vấn đề quản lư, cơ cấu giám sát cán bộ và những sai phạm phát sinh trong quá tŕnh công tác gây bất b́nh trong dư luận, PV báo
Đời sống và Pháp luật đă có cuộc trao đổi bàn tṛn để phân tích vấn đề này với nhiều cán bộ cao cấp của Nhà nước.
Ông Ngô Văn Sửu, nguyên Vụ trưởng Vụ 1, Ủy ban Kiểm tra Trung ương: Để đến khi cán bộ về hưu mới phát hiện th́ đă muộn
|
Ông Ngô Văn Sửu, nguyên Vụ trưởng Vụ 1, Ủy ban Kiểm tra Trung ương.
|
Theo quan điểm của cá nhân tôi, kết luận của Ủy ban kiểm tra Trung ương (UBKTTƯ) về khối tài sản nhà, đất của ông Trần Văn Truyền là đáng khích lệ. Chúng ta biết rằng, liên quan đến những cán bộ cao cấp, người dân vẫn có sự e ngại về một giới hạn nào đó nhưng bây giờ giới hạn đó đă không c̣n. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là v́ sao không phát hiện được sớm? Và ai là người phát hiện và dám nói ra? Bởi lâu nay, chúng ta vẫn c̣n t́nh trạng nể nang, bao che. Từ trường hợp của ông Trần Văn Truyền, nhiều người đặt câu hỏi c̣n bao nhiêu người chưa bị lộ?
Cái gốc ở đây chính là khâu quản lư, giám sát cán bộ cao cấp c̣n nhiều lỗ hổng. Theo tôi, phải chỉ rơ được đâu là khuyết điểm, đâu là vi phạm. Nếu là khuyết điểm, có thể góp ư để cá nhân đó tích cực sửa chữa, nhưng nếu là vi phạm th́ phải xử lư. Tùy theo mức độ vi phạm, lớn hay nhỏ, nghiêm trọng hay không nghiêm trọng mà có h́nh thức xử lư tương xứng. Việc vi phạm đó không chỉ là vi phạm về chính sách nhà đất mà vi phạm về phẩm chất, đạo đức, tư chất người Đảng viên, đặc biệt là cán bộ cao cấp th́ càng không được phép như vậy. Vấn đề tham nhũng hay không, cần phải nghiên cứu thêm nhưng rơ ràng đấy là vi phạm nghiêm trọng nhất, những điều Đảng viên không được vi phạm.
Từ sai phạm của ông Truyền cho thấy, vấn đề kê khai tài sản có trung thực hay không? Việc vi phạm liên quan đến 6 ngôi nhà, rơ ràng là không trung thực, vi phạm tư cách người Đảng viên. Theo tôi, bài học rút ra ở đây là công tác quản lư cán bộ. Nếu không quản lư tốt sẽ dẫn đến việc không quản lư được chất lượng của cán bộ. Việc phát hiện ra sớm những tiêu cực sẽ có lợi cho cán bộ. Để đến khi cán bộ về hưu mới phát hiện th́ đă muộn.
Trước đây, ông Trần Văn Truyền từng công tác tại UBKTTƯ, sau đó chuyển sang thanh tra, nhiều ư kiến cho rằng, chính môi trường đầy cám dỗ đă đẩy ông ấy đến tha hóa, biến chất. Theo tôi, đây cũng là một hiện tượng nhưng đó chỉ là một yếu tố mà cái gốc vẫn là phẩm chất, tư cách và rèn luyện của người cán bộ. Đây là vụ việc cụ thể, điển h́nh và là bài học sâu sắc, bởi nó liên quan đến một người từng đứng đầu ngành thanh tra có nhiệm vụ chính trong công tác pḥng chống tham nhũng, kiểm soát tài sản thu nhập cán bộ...
Tôi xin nhấn mạnh, đây là vụ việc cụ thể chứ thực tế không phải thiếu những vụ việc tương tự như thế. Sự việc của ông Truyền càng hối thúc chúng ta nh́n lại toàn bộ nền công chức, công vụ, từ việc đào tạo, tuyển dụng, bổ nhiệm, kiểm soát quyền lực... Khi đă phát hiện ra sai phạm phải xử lư nghiêm minh. Bản thân ông Truyền không chỉ sai phạm về đất đai mà ngay ở "phút 89", trước khi về hưu, ông Truyền cũng đă bổ nhiệm cho hàng loạt cán bộ. Ở đây có chuyện "mua chức, mua quyền" không? Tất cả những nội dung này không thể xử lư qua loa.
Qua vụ việc của ông Trần Văn Truyền, thiết nghĩ, các cơ quan có trách nhiệm chắc chắn phải có đánh giá lại các quy định và việc thực hiện các quy định về kê khai tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức, đặc biệt là đối với cán bộ cấp cao. Một vấn đề khiến dư luận đặc biệt quan tâm là làm thế nào để giám sát các cán bộ cấp cao. Theo tôi, cần có sự giám sát chặt chẽ từ cơ quan quản lư Nhà nước, hệ thống Đảng...
Trung tướng Nguyễn Quốc Thước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Tư lệnh Quân khu 4: Trong một môi trường "đầy quyền lực" dễ dẫn đến bị cám dỗ, tha hóa
Cách đây mấy tháng, khi báo chí phỏng vấn, tôi nói rằng, v́ vụ việc chưa được kết luận chính thức nên chưa có ư kiến. Nhưng về nguyên tắc, nếu xảy ra hiện tượng như báo chí phản ánh th́ sự việc này nghiêm trọng. Cho đến thời điểm này, tôi bảo lưu ư kiến như cách đây mấy tháng. Đó là vẫn cần dư luận làm rơ vấn đề tiền bạc để xây nhà cửa...
Từ vụ việc ông Truyền cũng nảy sinh vấn đề giám sát cán bộ cao cấp có quyền lực chưa hiệu quả. Cá nhân ông Truyền có rất nhiều cơ quan giám sát, cụ thể gồm: UBKTTƯ; Ban Tổ chức Trung ương; Quốc hội; Chính phủ; chi bộ - đảng ủy của Thanh tra Chính phủ; Ban cán sự Đảng của Thanh tra Chính phủ. Mặc dù, 6 cơ quan giám sát nhưng vẫn không phát hiện ra sai phạm của ông Truyền, vụ việc bị phanh phui là do báo chí và người dân. Đây là lỗ hổng lớn trong vấn đề giám sát cán bộ cao cấp. Bên cạnh đó, vấn đề ở đây là vai tṛ của chi bộ đảng trong việc giám sát đảng viên c̣n quá mờ nhạt.
Câu hỏi đặt ra tại sao những vi phạm đó không được phát hiện trong quá tŕnh làm công tác cán bộ? Đây là câu hỏi cũng cần giải đáp thỏa đáng. Tại phiên họp thứ 21 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, khi thảo luận về công tác pḥng chống tham nhũng, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng từng trăn trở: "Đọc báo cáo thấy nhiều tiến bộ, nhưng nghe thông tin bên ngoài th́ buồn lắm. Các đồng chí phải đánh giá được những ǵ dư luận nói. Không tham nhũng th́ lấy tiền đâu nhậu này nhậu kia, đi chơi này đi chơi kia, chức vụ này chức vụ kia". Đánh giá được những ǵ dư luận nói là việc rất quan trọng để ngăn ngừa những vi phạm, sự tha hóa của cán bộ.
Qua sự việc này, tôi đặc biệt nhấn mạnh đến khâu quyết định nhất, đó là tổ chức chọn cán bộ. Việc lựa chọn, bổ nhiệm có đúng người? Muốn khắc phục được những vấn đề tiêu cực trong bộ máy công quyền, khâu công tác tổ chức cán bộ là cốt lơi. Khi đă chọn được người cán bộ th́ khâu giám sát, quản lư cũng vô cùng quan trọng. Nếu chọn được người cán bộ tốt mà buông lỏng quản lư, không giám sát sẽ dẫn đến việc xuất phát từ tư tưởng cá nhân, lợi ích cá nhân th́ từ người tốt cũng có thể tha hóa, biến chất.
Từ thực tế đó, tôi cho rằng công tác giám sát, theo dơi, điều tra, Giáo dục, định hướng phải được làm thường xuyên. Đặc biệt, với những cán bộ giữ cương vị trọng yếu như ông Trần Văn Truyền càng phải giám sát chặt chẽ. Một cá nhân trong một tổ chức vi phạm, cơ quan quản lư cấp trên về Đảng, chính quyền cần có sự kiểm điểm nghiêm túc. Trong thời buổi cơ chế Thị trường, có quyền lực trong tay rất dễ dẫn đến nảy sinh tư tưởng cá nhân, vụ lợi. Và trong một môi trường "đầy quyền lực" cũng dễ dẫn đến bị cám dỗ, tha hóa, biến chất.
Theo tôi, xử lư như thế nào th́ theo tŕnh tự. Việc xử lư cần đảm bảo nghiêm khắc, đúng người, đúng sai phạm và phải làm đến cùng để tạo niềm tin cho nhân dân, qua đó cũng nhắc nhở nếu ai có sai phạm th́ sớm có điều chỉnh sửa chữa.
tm
