Hoa Kỳ và Iran kết thúc ṿng đàm phán hạt nhân thứ tư trước chuyến thăm Trung Đông của Tổng thống Trump

Đặc phái viên Hoa Kỳ tại Trung Đông Steve Witkoff
Hoa Kỳ và Iran đă kết thúc ṿng đàm phán hạt nhân thứ tư tại Oman vào Chủ Nhật, chỉ vài ngày trước khi Tổng thống Donald Trump bắt đầu chuyến công du ngoại giao cấp cao tới Trung Đông.
Các cuộc đàm phán - được các quan chức Hoa Kỳ ca ngợi là "đáng khích lệ" nhưng được Iran mô tả là "khó khăn" - diễn ra khi chính quyền Trump gia tăng áp lực, khẳng định rơ ràng rằng sẽ không dung thứ cho bất kỳ điều ǵ trừ việc phá hủy hoàn toàn chương tŕnh hạt nhân của Iran.
Các cuộc đàm phán được tổ chức tại Muscat và được các nhà trung gian Oman thúc đẩy, kéo dài khoảng ba giờ và bao gồm cả các cuộc thảo luận trực tiếp và gián tiếp giữa đặc phái viên Hoa Kỳ Steve Witkoff và Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araghchi.
Trong khi Iran tiếp tục khẳng định quyền làm giàu uranium v́ mục đích dân sự, phái đoàn Hoa Kỳ vẫn giữ lập trường cứng rắn, yêu cầu dừng hoàn toàn các hoạt động làm giàu và phá dỡ các cơ sở hạt nhân quan trọng.
Kể từ khi Hoa Kỳ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân năm 2015 vào năm 2018, Iran đă tăng đáng kể mức độ làm giàu uranium, hiện đạt tới độ tinh khiết 60%.
“Ṿng đàm phán gián tiếp thứ tư giữa Iran và Hoa Kỳ đă kết thúc; các cuộc đàm phán khó khăn nhưng hữu ích để hiểu rơ hơn về lập trường của nhau và t́m ra những cách hợp lư và thực tế để giải quyết những khác biệt. Ṿng tiếp theo sẽ được Oman điều phối và công bố”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Esmaeil Baqaei cho biết.
PBS đưa tin:
Các cuộc đàm phán một lần nữa chứng kiến Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araghchi và đặc phái viên Trung Đông của Hoa Kỳ Steve Witkoff dẫn đầu các cuộc đàm phán. Họ đă gặp nhau và nói chuyện trực tiếp nhưng phần lớn các cuộc đàm phán dường như là gián tiếp, với Bộ trưởng Ngoại giao Oman Badr al-Busaidi chuyển tiếp thông điệp giữa hai bên.
“Các cuộc thảo luận bao gồm những ư tưởng hữu ích và độc đáo phản ánh mong muốn chung là đạt được một thỏa thuận danh dự”, al-Busaidi sau đó đă viết trên nền tảng xă hội X.
Iran nhấn mạnh rằng việc duy tŕ khả năng làm giàu uranium là ranh giới đỏ đối với chế độ thần quyền của nước này, với việc Araghchi mô tả chương tŕnh của Iran trước các cuộc đàm phán là xuất phát từ "máu của các nhà khoa học hạt nhân của chúng tôi". Israel bị nghi ngờ rộng răi là đă thực hiện các vụ ám sát nhắm vào các nhà khoa học của chương tŕnh này.
"Theo quan điểm của chúng tôi, làm giàu là một chủ đề chắc chắn phải tiếp tục và không có chỗ cho sự thỏa hiệp về vấn đề đó", Araghchi nói với đài truyền h́nh nhà nước Iran sau các cuộc đàm phán. "Có thể chúng tôi sẽ xem xét một số giới hạn về quy mô, số lượng và mức độ của nó để xây dựng ḷng tin, tương tự như trước đây".
Witkoff đă làm vấn đề trở nên phức tạp hơn khi đầu tiên gợi ư trong một cuộc phỏng vấn trên truyền h́nh rằng Iran có thể làm giàu uranium ở mức 3,67 phần trăm, sau đó lại nói rằng mọi hoạt động làm giàu phải dừng lại.
“Một chương tŕnh làm giàu không bao giờ có thể tồn tại ở Iran nữa,” Witkoff nói với trang tin tức cánh hữu Breitbart trong một bài viết được công bố vào thứ sáu. “Đó là ranh giới đỏ của chúng tôi. Không làm giàu. Điều đó có nghĩa là tháo dỡ, nghĩa là không vũ khí hóa, và điều đó có nghĩa là Natanz, Fordow và Isfahan — đó là ba cơ sở làm giàu của họ — phải bị tháo dỡ.”