National Public Radio (NPR) hôm thứ Ba đă kiện Tổng thống Donald Trump về lệnh hành pháp của ông nhằm cắt giảm mọi nguồn tài trợ liên bang cho đài phát thanh phi lợi nhuận này.
NPR và ba đài phát thanh công cộng khác đă viết trong đơn kiện đệ tŕnh lên ṭa án liên bang tại Washington, D.C. rằng lệnh ngày 1 tháng 5 của Trump vi phạm quyền bảo vệ ngôn luận và báo chí của Tu chính án thứ nhất và xâm phạm thẩm quyền của Quốc hội.
Theo đơn khiếu nại pháp lư chống lại Trump và một số ít quan chức cấp cao cùng các cơ quan liên bang, lệnh này "cũng đe dọa đến sự tồn tại của hệ thống phát thanh công cộng mà hàng triệu người Mỹ trên khắp đất nước tin tưởng để có được tin tức và thông tin quan trọng".
NPR và ba đài thành viên của ḿnh — Colorado Public Radio, Aspen Public Radio và KSUT Public Radio — muốn lệnh của Trump bị chặn vĩnh viễn và tuyên bố là vi hiến.
Các luật sư của các hăng tin này đă viết rằng lệnh này "rơ ràng nhằm mục đích trừng phạt và kiểm soát phạm vi đưa tin của Nguyên đơn và các bài phát biểu khác mà Chính quyền cho là 'thiên vị'". "Không thể chấp nhận được".
NPR và Dịch vụ Phát thanh Công cộng, hay PBS, trước đây đă tuyên bố sẽ thách thức lệnh của Trump, trong đó khẳng định rằng việc chính phủ tài trợ cho tin tức "không chỉ lỗi thời và không cần thiết mà c̣n làm xói ṃn vẻ ngoài của sự độc lập trong báo chí".
Được thành lập vào năm 1970, NPR cho biết họ sử dụng hàng trăm nhà báo có tác phẩm được phát sóng trên hơn 1.000 đài địa phương. Trong khi phần lớn nguồn tài trợ ban đầu của họ được Quốc hội phân bổ và chuyển giao thông qua Tập đoàn Phát thanh Công cộng, hay CPB, th́ thỏa thuận này đă thay đổi vào những năm 1980 khi Chính quyền Reagan t́m cách cắt giảm nguồn tài trợ cho phương tiện truyền thông công cộng.
Hiện tại, CPB gửi tiền liên bang cho các đài thành viên địa phương, sau đó những đài này sẽ mua chương tŕnh của NPR. Theo tổ chức này, phí đài thành viên chiếm 30% nguồn tài trợ của NPR, trong khi chỉ có 1% doanh thu của NPR đến trực tiếp từ chính phủ liên bang. NPR cho biết phần lớn nguồn tài trợ của họ, 36%, đến từ tài trợ của các công ty.
Vụ kiện lập luận rằng Quốc hội từ lâu đă công nhận rằng bài phát biểu mà họ hỗ trợ bằng nguồn tài trợ công "vẫn là riêng tư—và do đó được bảo vệ hoàn toàn khỏi sự kiểm duyệt, trả thù hoặc các h́nh thức can thiệp khác của chính phủ".
"Tuy nhiên, Tổng thống—chỉ trích những ǵ ông coi là 'thiên vị' trong chương tŕnh báo chí và văn hóa từng đoạt giải thưởng do NPR sản xuất—đă ban hành một Sắc lệnh Hành pháp ngăn cản ư định của Quốc hội và quyền của Nguyên đơn theo Tu chính án thứ nhất được tự do khỏi các nỗ lực của chính phủ nhằm kiểm soát bài phát biểu riêng tư của họ, và quyền của họ được tự do khỏi sự trả thù nhằm trừng phạt và làm tê liệt bài phát biểu được bảo vệ, các hoạt động báo chí và hiệp hội biểu đạt", các luật sư viết.
"Sắc lệnh này là sự trả thù theo sách giáo khoa và sự phân biệt đối xử dựa trên quan điểm vi phạm Tu chính án thứ nhất", họ viết.
|