Theo các thông tin kiểm tra của AP, Tổng thống Donald Trump nhiều lần phóng đại về thành tích công việc của ḿnh và đưa ra số liệu không chính xác, bởi Tổng thống Mỹ là người thích quy mô và tầm vóc.
Thương mại
Ông Trump b́nh luận về thỏa thuận thương mại với Trung Quốc trong lễ kư hôm 15/1: "Đây là thỏa thuận lớn nhất trên thế giới".
Ông Trump nhận xét về thỏa thuận với Trung Quốc và thỏa thuận thương mại Bắc Mỹ được cập nhật tại Nhà Trắng hôm 16/1: "Hiện tại chúng ta đă thực hiện hai trong số các thỏa thuận thương mại lớn nhất. Chúng là hai thỏa thuận thương mại lớn nhất trên thế giới từng được thực hiện".
Tổng thống Donald Trump tặng bút cho Phó thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc sau khi kư "giai đoạn 1" của hiệp định thương mại Mỹ - Trung Quốc ở Nhà Trắng hôm 15/1. Ảnh: AP.
Sự thật: Không có tuyên bố nào là đúng.
Thỏa thuận Trung Quốc gần như không lớn như hiệp định Mỹ-Mexico-Canada, do đó, nó không phải là thỏa thuận lớn nhất từ trước đến nay. Thỏa thuận với Canada và Mexico là một bản cập nhật của Hiệp định thương mại tự do Bắc Mỹ (NAFTA) được bàn thảo từ thời Tổng thống George H.W. Bush và Bill Clinton.
Thỏa thuận Bắc Mỹ cũng không phải là lớn nhất từ trước đến nay.
Chẳng hạn, 123 quốc gia đă kư thỏa thuận Ṿng đàm phán Uruguay tự do hóa thương mại và sản xuất của Tổ chức Thương mại Thế giới năm 1994. Thành viên ban đầu của tổ chức này chiếm hơn 90% sản lượng kinh tế toàn cầu, theo Ngân hàng Dự trữ Liên bang Boston, và đó là trước khi Trung Quốc tham gia tổ chức.
Cũng lớn hơn: Hiệp định Đối tác xuyên Thái B́nh Dương (TPP) lẽ ra sẽ đưa Bắc Mỹ gia nhập với các quốc gia Vành đai Thái B́nh Dương trong thương mại tự do hơn.
Ông Trump đă đưa Mỹ ra khỏi thỏa thuận sau khi nó kết thúc đàm phán và trước khi Mỹ phê chuẩn. Liên minh châu Âu cũng được h́nh thành từ một thỏa thuận khổng lồ.
Thỏa thuận Trung Quốc để lại thuế quan đối với khoảng 360 tỷ USD hàng nhập khẩu từ Trung Quốc và đẩy các tranh chấp đáng kể c̣n lại sang giai đoạn đàm phán thứ hai.
Ông Trump nói về thỏa thuận với Trung Quốc hôm 16/1: "Ngày hôm qua, tôi đă thực hiện một thỏa thuận lớn nhất trong lịch sử nước ta về mặt thương mại - và có lẽ cả những điều khác nữa".
Sự thật: Ông Trump thậm chí c̣n vô lư hơn khi suy đoán rằng thỏa thuận thương mại Trung Quốc của ông làm lu mờ tất cả các thỏa thuận quốc tế khác, cả ngoài thương mại.
Nghị định thư Montreal, nhằm bảo vệ tầng ozone Trái Đất, được mọi quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc phê chuẩn. Một loạt thỏa thuận khác - về quyền trẻ em, tiêu chuẩn y tế thế giới, hạn hán - đă đạt được sự phê chuẩn gần như phổ quát. Hơn 190 quốc gia đă kư hiệp định Paris về biến đổi khí hậu, trong đó hơn 180 quốc gia đă phê chuẩn. Mỹ đang rút khỏi nó.
Kinh tế
Ông Trump phát biểu tại cuộc vận động ở Milwaukee hôm 14/1: "Ở Wisconsin, tỷ lệ thất nghiệp đă đạt mức thấp nhất trong lịch sử".
Sự thật: Ông trích dẫn những số liệu lỗi thời.
Wisconsin công bố tỷ lệ thất nghiệp thấp kỷ lục 2,8% trong tháng 4 và tháng 5/2019. Nhưng nó đă tăng lên và hiện ở mức 3,3%, thấp hơn một chút so với mức trung b́nh 3,5% của Mỹ, cho thấy tiểu bang gặp khó khăn vào giữa năm ngoái.
Cũng trong cuộc vận động ở Milwaukee, ông Trump nói: "Hơn 300.000 người dưới thời Obama, 300.000 người, rời bỏ lực lượng lao động. Chỉ trong ba năm quản lư của tôi, 3,5 triệu người đă tham gia lực lượng lao động".
Tổng thống Donald Trump đến UW-Milwaukee Panther Arena để phát biểu tại cuộc vận động tranh cử ngày 14/1 tại Milwaukee. Ảnh: AP.
Sự thật: Ông Trump đă sai về số liệu của Barack Obama.
Theo số liệu của Bộ Lao động, hơn 5 triệu người đă gia nhập lực lượng lao động Mỹ trong nhiệm kỳ tổng thống Obama. Con số này phản ánh sự phục hồi từ cuộc Đại suy thoái cũng như sự gia tăng dân số. Hơn 4,8 triệu người đă tham gia lực lượng lao động trong ba năm làm tổng thống của ông Trump.
Trong nền kinh tế Trump, những người có thu nhập thấp nhất đang gặt hái những thành quả lớn nhất, nhanh nhất và nhiều nhất.... Thu nhập cho 10% đáy cùng đang tăng nhanh hơn thu nhập của 10% ở tầng trên cùng, một cách tương xứng", ông Trump nói tại Milwaukee.
Sự thật: Trên thực tế, 10% người có thu nhập hàng đầu có mức tăng lớn nhất của bất kỳ khung thu nhập nào trong năm qua. Thu nhập hàng tuần thông thường của họ đă tăng 8% hoặc 168 USD, theo Bộ Lao động. 10% dưới đáy cùng có thu nhập hàng tuần tăng 7% hoặc 30 USD.
Trong phạm vi rộng hơn - 25% trên cùng và dưới cùng - thu nhập hàng tuần cũng tăng với tốc độ nhanh hơn cho nhóm người giàu hơn.
"Chúng tôi đă tạo ra 7 triệu việc làm kể từ cuộc bầu cử bao gồm hơn 1 triệu việc làm sản xuất và xây dựng. Không ai nghĩ rằng điều đó là có thể", ông Trump nói.
Sự thật: Những con số của ông gần đúng mặc dù chúng không ấn tượng bằng những tuyên bố của ông Trump.
Mức tăng việc làm dưới thời Trump trong ba năm qua thấp hơn so với trong ba năm cuối cùng của nhiệm kỳ Tổng thống Obama. Hơn 8 triệu việc làm đă được bổ sung trong giai đoạn đó dưới thời Obama, bao gồm 1,2 triệu việc kết hợp trong sản xuất và xây dựng. Những ǵ các số liệu cho thấy là phần lớn sự tăng trưởng công việc dưới thời Trump phản ánh động lực từ sự phục hồi chính thức bắt đầu vào giữa năm 2009.
Nhập cư
"Mexico đang trả tiền cho bức tường. Bạn biết vậy. Tất cả đều hoạt động tốt", ông Trump nói.
Sự thật: Mexico không trả tiền cho bức tường biên giới được hứa hẹn từ lâu của ông Trump.
Ông Trump lập luận rằng thỏa thuận thương mại sửa đổi với Canada và Mexico sẽ trả tiền cho bức tường nhờ lợi ích kinh tế mà ông dự đoán sẽ đến từ thỏa thuận này. Không có ǵ trong thỏa thuận thương mại sẽ bao gồm hoặc hoàn trả chi phí xây dựng hoặc yêu cầu thanh toán từ Mexico.
Quân đội
"Quân đội của chúng ta đă được xây dựng lại hoàn toàn", ông Trump nói.
Sự thật: Chưa phải như vậy.
Chính quyền đă tăng mạnh chi tiêu quốc pḥng, nhưng sẽ mất nhiều năm để xe tăng, máy bay và các vũ khí khác được đặt hàng mới được chế tạo, chuyển giao và đưa vào sử dụng.
Chẳng hạn, tên lửa Minuteman 3 của Không quân, một phần quan trọng của lực lượng hạt nhân Mỹ, đă hoạt động từ đầu những năm 1970, và việc hiện đại hóa bắt đầu dưới thời chính quyền Obama. Chúng sẽ được thay thế bằng một phiên bản mới, nhưng phải chờ đến cuối năm nay.