(Politico) – Thượng nghị sĩ Cộng hoà vào thứ Ba giữ khoảng cách với tuyên bố của ông Donald Trump rằng, Tổng thống Barack Obama “phạm tội phản quốc,” từ chối hậu thuẫn cáo buộc vô căn cứ đă thúc đẩy chiến dịch trả thù chống lại người tiền nhiệm của đương kim Tổng thống Mỹ.
Nh́n chung, Cộng hoà t́m cách né tránh chỉ trích thẳng thẳng ư kiến và hành động của Tổng thống khi tổng tuyển cử vào tháng 11 đang đến gần. Trên thực tế, họ tập trung vào khích lệ của ông Trump đối với việc điều tra diện rộng các viên chức chính phủ Obama về vai tṛ của họ trong cuộc điều tra đă khiến ông Trump và cộng sự mất ăn mất ngủ nhiều năm.
Nhưng tố cáo Obama tội phản quốc th́ đi quá đà.
“Tôi không nghĩ Tổng thống Obama phạm tội phản quốc,” Thượng nghị sĩ Thom Tillis (Cộng hoà – North Carolina) bày tỏ. Ông đối diện với tái bầu cử năm nay.
“Tôi không biết ông ấy nói ǵ?” Thượng nghị sĩ Lindsey Graham (Cộng hoà – South Carolina) nói. “Tôi không có bất cứ chứng cứ nào để tin rằng Obama phạm tội phản quốc.”
Đồng minh của ông Trump thường cho rằng Tổng thống nói đùa mỗi khi ông đưa ra tuyên bố gây tranh căi, thậm chí ngay cả khi giọng điệu ông Trump rất nghiêm túc, và lặp đi lại ư kiến của ḿnh.
“Thật ngớ ngẩn, hài hước, và quư vị nên chấm dứt nói chuyện này đi,” Thượng nghị sĩ Kevin Cramer (Cộng hoà – North Dakota) cười lớn. “Tôi không nghĩ cựu Tổng thống phạm tội phản quốc.”
Nhưng không phải ai cũng thấy buồn cười. Thượng nghị sĩ Susan Collins (Cộng hoà – Maine), một trong những tiếng nói chỉ trích Trump, cho hay, bà không chứng kiến những ư kiến của Tổng thống, nhưng “rơ ràng, ông ấy không nên nói vậy.”
Trong một cuộc phỏng vấn trên Hệ thống truyền thông Thiên Chúa giáo vào thứ Hai, Trump tố cáo Obama phản quốc nhưng không đưa ra được bất cứ chứng cứ nào hậu thuẫn cáo buộc của ḿnh.
Tội duy nhất được miêu tả cụ thể trong Hiến pháp Hoa Kỳ, phản quốc bị trừng phạt bằng án tử h́nh, và hiếm khi bị cáo buộc trong thời hiện đại. Nhưng ông Trump có xu hướng ưa chuộng tố cáo các đối thủ chính trị tội phản quốc, đáng chú ư nhất là Chủ tịch Uỷ ban T́nh báo Hạ viện, Dân biểu Adam Schiff (Dân chủ – California), người lănh đạo nỗ lực luận tội chống lại Tổng thống. Trong khi các vị tổng thống thường chỉ trích người tiền nhiệm, chuyện một tổng thống tố cáo tổng thống khác phản quốc hoàn toàn bất thường.
Các Thượng nghị sĩ Cộng hoà tránh lặp lại những tuyên bố vô căn cứ. Trong khi nhiều nhà lập pháp Cộng hoà tỏ ra thông cảm với những quan ngại của ông Trump về nguồn gốc cuộc điều tra Nga, nhưng nhiều người vào thứ Ba không muốn nhắc đến cáo buộc này.
Lănh đạo cuộc điều tra các hoạt động của chính phủ Obama trong thời gian chuyển quyền vào cuối năm 2016 và đầu năm 2017, Thượng nghị sĩ Ron Johnson (Cộng hoà – Wisconsin) đơn giản từ chối hậu thuẫn cáo buộc “phản quốc” của ông Trump.
“Đó là ư kiến riêng của Tổng thống,” ông Johnson nói. “Tôi đang điều ra những việc làm sai trái xảy ra trong thủ tục chuyển quyền, mà tôi nghĩ có chứng cớ chứng thực. Và chúng tôi chỉ cần t́m hiểu tất cả những ǵ đă xảy ra để nhân dân Mỹ hiểu, và hy vọng sẽ không bao giờ xảy ra. Tôi sẽ không phản hồi những ǵ tổng thống phát ngôn.”
Hương Giang (Theo Politico)