Giờ đây, cựu Tổng thống Trump như một người sống lưu vong trong giới chính trị, sau khi ông Trump nhắm vào những đảng viên Cộng ḥa bất trung trong cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2022, những người không ủng hộ ông lật ngược kết quả bầu cử năm 2020, khiến nhiều quan chức đảng Cộng hòa và cố vấn cho rằng ông Trump đang "lạc lối" khi không có kế hoạch hành động cụ thể sau khi rời Nhà Trắng.
Sau khi ông Trump rời khỏi Nhà Trắng, có nhiều lời đồn đại về việc ông sẽ thành lập đế chế truyền h́nh hay công ty khởi nghiệp về mạng xă hội. Cựu tổng thống cũng cam kết sẽ nhắm vào những đảng viên Cộng ḥa bất trung trong cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2022, những người không ủng hộ ông lật ngược kết quả bầu cử năm 2020.
Để thực hiện những tham vọng đó và duy tŕ sức ảnh hưởng của ḿnh, cựu tổng thống Mỹ phải xây dựng bộ máy chính trị khổng lồ. Nhưng chính các đảng viên Cộng ḥa cũng không rơ thực sự ông Trump đang làm ǵ ngoài việc vướng vào tranh chấp trong nội bộ đảng.
Bài viết của Politico hôm 15/3 nhận định giờ đây, cựu Tổng thống Trump như một người sống lưu vongtrong giới chính trị. Thành viên đảng Cộng ḥa, và thậm chí một số đồng minh, cho rằng ông bị mâu thuẫn giữa vai phản diện và vai lănh đạo đảng.
Tham vọng duy tŕ quyền lực cá nhân
Phiên bản của ông Trump như hiện nay khác xa với kỳ vọng của người ủng hộ.
Thay v́ tiếp tục chống lại hệ thống, ông vẫn giữ mối quan hệ thân thiết với các quan chức đảng Cộng ḥa, đưa ra b́nh luận khá ẩn ư mỗi khi xuất hiện và chỉ trích nhẹ nhàng người kế nhiệm Joe Biden.

Cựu Tổng thống Trump đang vướng vào mâu thuẫn trong nội bộ đảng Cộng ḥa thời hậu Nhà Trắng. Ảnh: AP.
Trong tuần qua, ông Trump đe dọa các cơ quan của đảng Cộng ḥa v́ sử dụng tên tuổi của ông để gây quỹ. Cựu tổng thống chỉ trích gay gắt cựu đặc vụ Karl Rove, người cũng thuộc đảng Cộng ḥa, v́ phản đối bài phát biểu của ông tại Hội nghị Hành động Chính trị của phe Bảo thủ.
"Ông ấy chỉ quan tâm đến việc duy tŕ quyền lực và sự kiểm soát của ḿnh đối với đảng Cộng ḥa. Ông Trump không quan tâm nếu những động thái đó ảnh hưởng đến thành công về lâu về dài của các tổ chức hoặc cá nhân khác, ngoài chính bản thân ông", một cựu quan chức Nhà Trắng dưới thời ông Trump nói.
Theo Politico, cựu tổng thống là người bốc đồng, luôn đ̣i hỏi ḷng trung thành từ những người xung quanh. Nhưng sở dĩ ông có thể đ̣i hỏi như vậy v́ ông nắm giữ những vị trí quyền lực: từ ông trùm của đế chế bất động sản, ngôi sao truyền h́nh thực tế hay tổng thống Mỹ.
Khi không c̣n nhiều quyền lực như trước, ông khó mà yêu cầu những người xung quanh đáp ứng được mong muốn này.
Lạc lối trong giới chính trị
Cựu tổng thống dường như đă ổn định với cuộc sống hậu Nhà Trắng và có chuyến công du New York vào đầu tuần này. Ông dành cả ngày theo dơi tin tức, gọi điện và chơi golf tại câu lạc bộ mang tên ḿnh.
"Không có bộ máy nhân sự, không có tổ chức. Nguyên nhân một phần là do sự thiếu hiểu biết về chính trị của ông Trump", một nguồn tin thân cận của cựu tổng thống nói với Politico.
Người này cho biết ông Trump đang phải vật lộn để móc nối mạng lưới trong giới chính trị thời hậu Nhà Trắng.
"Ông ấy không có nền tảng chính trị như ba tháng trước, khi vẫn c̣n là tổng thống nữa", chiến lược gia đảng Cộng ḥa Matt Gorman nói.

Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump xuất hiện trước công chúng lần đầu tiên sau khi rời Nhà Trắng tại Hội nghị Hành động Chính trị Bảo thủ 2021. Ảnh: AP.
Cựu tổng thống tập hợp đội ngũ nhân viên và cố vấn, bao gồm cả những người được trả lương và không được trả lương. Họ đang t́m kiếm các ứng viên cho cuộc bầu cử sơ bộ cần ông Trump trợ giúp. Trong khi đó, các phe phái cũng dần h́nh thành trong mạng lưới của ông.
Ba cựu quan chức trong chiến dịch tái tranh cử năm 2020 của ông Trump - bao gồm Brad Parscale, Bill Stepien và Justin Clark - đang tích cực xây dựng đội ngũ và t́m cách để cựu tổng thống phủ sóng trở lại.
Đồng thời, ông Trump cũng liên tục gọi điện cho các nhân vật thân thiết trong giới bất động sản và các cựu quan chức Nhà Trắng. Ông hỏi ư kiến họ về việc nên đối đầu với đảng viên Cộng ḥa nào trong cuộc bầu cử giữa kỳ, và ứng cử viên nào ông nên ủng hộ.
Một cựu quan chức có liên hệ với ông Trump miêu tả cựu tổng thống như một quả bóng "pinball", có thể đột ngột chuyển hướng hoặc theo đuổi ư tưởng mới chỉ sau một cuộc gọi với bạn bè hoặc cố vấn. Đây cũng là tính cách dễ nhận thấy của ông Trump trong suốt nhiệm kỳ tổng thống trước đó.
"Bạn có thể thấy ông Trump ủng hộ một số người mà không qua bất cứ quy tŕnh xem xét nào, trong khi ba ngày trước ông vẫn cho là cần quy tŕnh đó. Thực sự không quy củ chút nào", cựu quan chức Nhà Trắng này nói.
Chiến lược duy tŕ sự chú ư?
Nội bộ đảng Cộng ḥa lo ngại rằng sự thiếu quyết đoán của ông Trump sẽ ảnh hưởng đến tương lai chính trị của cá nhân ông. Cựu tổng thống bỏ lửng khả năng tranh cử năm 2024 trong đảng Cộng ḥa, và v́ vậy các quan chức đảng này cũng không thể rơ liệu ông có tham gia cuộc đua hay không.
"Chính trị là sở thích của ông ấy. Ông ấy đang vui vẻ tận hưởng sở thích của ḿnh trên sân golf. Phép thử lớn nhất của ông là khiến mọi người đoán ông có tranh cử nữa không. V́ nếu không, mọi người sẽ hết hứng thú với người đàn ông này không lâu sau đó. Miễn là ông ấy c̣n diễn vở kịch về khả năng tái tranh cử, ông ấy sẽ c̣n thu hút sự chú ư và được truyền thông nhắc đến", một cựu cố vấn của ông Trump nói.

Cựu Tổng thống Trump hiện quay về sống tại Florida, nơi có câu lạc bộ Mar-a-Lago của ông. Ảnh: AP.
Do bị đ́nh chỉ các tài khoản mạng xă hội như Twitter, cựu tổng thống Mỹ phải ra tuyên bố qua văn pḥng đại diện hoặc các trang tin chính trị ủng hộ phe bảo thủ.
Cho đến nay, ông Trump đưa ra khoảng hơn 20 tuyên bố kể từ khi rời Nhà Trắng. Những b́nh luận gần đây nhất chỉ trích lănh đạo phe thiểu số ở Thượng viện Mitch McConnell.
Một số trợ lư thân cận cho rằng việc ông Trump ngừng hoạt động trên Twitter là điều đáng hoan nghênh, để cựu tổng thống có quăng nghỉ và những tuyên bố của ông cũng có sức nặng hơn, chứ không c̣n là những lời nói tuôn ra thành tràng trên Internet.
Nhưng cho đến nay, nhiều hoạt động của ông Trump vấp phải ư kiến bất đồng của đảng Cộng ḥa.
Cuộc tranh căi về việc sử dụng danh tiếng cá nhân của ông Trump để gây quỹ cho đảng Cộng ḥa đang trở nên gay gắt hơn. Vào cuối tuần qua, Ủy ban Quốc gia đảng Cộng ḥa không những dùng tên tuổi của cựu tổng thống để kêu gọi gây quỹ, mà c̣n dùng chính ông Trump như một kiểu mời chào.
"Ban có muốn gặp Tổng thống Trump không?", đảng Cộng ḥa viết trong lời kêu gọi. Họ c̣n quảng cáo cơ hội dùng bữa với cựu tổng thống, và thậm chí là chụp ảnh với ông.