Chỉ sau khoảng thời gian chỉ có 7 ngày ngắn ngủi trải nghiệm Windows 11 với công việc văn pḥng th́ tôi đă quay về với Windows 10 mà không có một chút ǵ tiếc nuối.
Chào các bạn. Tôi là một người dùng luôn thích những bản cập nhật, nâng cấp với thói quen mỗi ngày là vào kiểm tra Windows Update vài lần. Tất nhiên, ngay khi Microsoft tung ra Windows 11 chính thức ngày 05/10 th́ tôi cũng nhanh chóng tải về và cài đặt theo kiểu nâng cấp (upgrade) từ Windows 10.
Chiếc laptop 4 tuổi
Dell 7567 (mua năm 2017) sử dụng
Intel Core i7-7700HQ không nằm trong danh sách CPU được hỗ trợ nhưng chỉ bằng vài thủ thuật nhỏ trên Internet là rào cản này đă có thể dễ dàng vượt qua để lên Windows 11.
Tuy nhiên, chỉ sau khoảng thời gian 7 ngày ngắn ngủi trải nghiệm Windows 11 với công việc văn pḥng th́ tôi đă quay về với Windows 10 mà không có một chút ǵ để tiếc nuối. Nếu không kể đến những lỗi như Desktop Windows Manager dùng quá nhiều RAM hay máy tính có nguy cơ thành cục gạch khi cài th́ cũng v́ những lư do sau đây mà tôi đă quyết định chia tay với Windows 11:
1/ Giao diện "cải tiến lùi"
Có thể nhiều người cho rằng tôi nói xàm, nhưng thực sự giao diện mới của
File Explorer là một bước thụt lùi. Tôi đă sử dụng nhiều phiên bản hệ điều hành Windows từ thời MS-DOS cho đến giờ mà c̣n cảm thấy bị sốc.
Tất cả các biểu tượng (icon) quen thuộc như Cut, Copy, Paste... đều bị làm nhỏ xíu, không c̣n chữ và gây bối rối.
Biểu tượng các thư mục (
File Folder) trên Windows 10 sẽ hiển thị một số file chứa bên trong nên trong nhiều trường hợp sẽ rất tiện khi duyệt lướt qua các thư mục. C̣n ở Windows 11 th́
chỉ có 2 loại biểu tượng File Folder để báo trạng thái là Rỗng hoặc Có ǵ đó bên trong.
Kiểu thiết kế này không khác ǵ biểu tượng cái
Thùng rác (Recycle Bin), chỉ cho thấy
"rỗng" hoặc
"có rác".
2/ Menu chuột phải vô dụng
Không khó để t́m kiếm những thủ thuật giúp
"lấy lại" kiểu
tŕnh đơn ngữ cảnh (context menu) của Windows 10 trên Windows 11. Điều này chứng tỏ đây là vấn đề của rất nhiều người chứ không phải riêng ḿnh tôi cảm thấy khó chịu với sự dẹp bỏ này. Chúng ta đă quá quen thuộc với tŕnh đơn ngữ cảnh đa dụng bởi các phần mềm đă tích hợp quá nhiều chức năng vào đây. Thậm chí, trên các bản Windows trước đây người dùng c̣n có thể tự ḿnh chỉnh sửa, thêm thắt vào tŕnh đơn này theo ư thích.
Tất nhiên, Microsoft cũng vẫn chừa lại một đường cho chúng ta bằng cách bấm tổ hợp
Shift+F10 để mở ra
context menu theo kiểu cũ, tuy nhiên tôi vẫn cho rằng đây là hành động
"tự lấy đá đè chân" của Microsoft.
3/ Thanh thao tác (Taskbar) cũng bị "phế bỏ" luôn
Cá nhân tôi cho rằng đây lại một
pha thay máu đi vào ḷng đất của Microsoft. Thanh
Taskbar trên Windows 10 rất tiện dụng và đẹp bao nhiêu th́ lên Windows 11 lại trở nên nhạt nḥe đi bấy nhiêu.
Nếu như ở Windows 10 chúng ta có thể gom thành nhóm các biểu tượng ứng dụng
Quick Launch,
xem tốc độ mạng, kéo thả vị trí tùy ư muốn, hay chỉ đơn giản là
ấn chuột phải vào taskbar để mở Task Manager th́ trên Windows 11 lại
"bó tay toàn tập".
Microsoft đă khóa quyền truy cập thanh taskbar của các ứng dụng bên thứ 3 khiến cho nơi đây trở thành
"vùng đất chết", cả một dải dưới màn h́nh trở nên trống trải, chẳng có làm được ǵ mấy.
Một cái khó chịu nữa là khả năng
kéo-thả (Drag & Drop) từ
File Explorer vào các ứng dụng đang hoạt động trên thanh
Taskbar cũng bị vô hiệu hóa. Các thao tác kéo file vào Photoshop, Zalo,... để mở nhanh đều không sử dụng được nữa.
Coi như
Taskbar của Windows 11 đă bị
"phế hết vơ công".
4
/ "Widgets có cũng như không"
Chức năng
Widgets xuất hiện từ thời
Windows Vista, nở rộ ở thời
Windows 7 và
đă chết trên Windows 8. Khi mới nghe nói Windows 11 sẽ đem
Widgets trở lại th́ tôi đă rất vui và hào hứng, tuy nhiên khi trải nghiệm thực tế th́ thật tệ hại vô cùng.
Thay v́ cung cấp khả năng hiển thị thời tiết nhanh, trực quan và cho người dùng lựa chọn xem thông tin bằng cách
di chuyển chuột qua lại (open on mouse hover) như
News and Interests của Windows 10 hoặc ghim cố định lên màn h́nh như Windows 7 th́ trên Windows 11 bắt chúng ta phải bấm vào nút
Widgets trên thanh
Taskbar hoặc ấn tổ hợp phím
Windows+W để mở ra
panel Widgets ra. Hiện tại số lượng những
Widgets có sẵn rất nghèo nàn, không những vậy mỗi lần triệu hồi th́ chúng lại chiếm một nửa màn h́nh, và bấm chuột ra bên ngoài th́
panel widgets lại lặn mất.
Hồi c̣n dùng Windows 10, tôi sử dụng
News and Interests rất thường xuyên để xem nhanh thời tiết và tin tức, thế nhưng trong 1 tuần sử dụng Windows 11 tôi đă không c̣n thói quen này nữa. Thực tế là tôi quên hẳn luôn sự tồn tại của cái
Widget này v́ sử dụng phức tạp trong khi chức năng lại quá nghèo nàn.
Thay đổi này của Microsoft khiến cho tôi liên tưởng đến cây đèn pin huyền thoại trong phim
Quốc sản 007 của Châu Tinh Tŕ:
muốn nó sáng th́ phải lấy cây đèn khác chiếu vào.
5/ Action Center loạn cào cào tùm lum
Những thao tác trên Windows 10 như kết nối mạng Wi-Fi, chỉnh đầu ra âm thanh, xem lịch, xem thông báo... được sắp xếp rất thuận tiện nhưng sang đến Windows 11 th́ trở nên rối rắm quá mức cần thiết.
Khi muốn kết nối vào một mạng Wi-Fi nào đó th́ cần bấm biểu tượng Wi-Fi, tiếp theo bấm nút tam giác để mở ra tŕnh đơn các mạng khả dụng, tự dưng lại phải thêm một thao tác nữa.
Đối với nguồn ra âm thanh, trên Windows 10 chỉ cần bấm vào biểu tượng nút loa là có thể đổi thiết bị phát, trong khi đó ở Windows 11 th́ phải mất đến mấy bước mới mở được tùy chọn để đổi nguồn phát.
Khi xem lịch hay xem thông báo của Windows 11 cũng khiến cho tôi cảm thấy bực ḿnh. Dù chỉ muốn xem ngày tháng thôi mà Microsoft cũng bắt tôi phải nh́n cả đống thông báo (notification) khi hiển thị chúng ở phía trên lịch. Đối với thao tác xem lịch th́ đây là thừa, c̣n nếu muốn xem thông báo th́ lại thiếu không gian và phải cuộn chuột khá nhiều.
Tạm kết
C̣n khá nhiều những điểm nho nhỏ trên Windows 11 làm cho tôi không hài ḷng mà nếu kể hết ra đây th́ chắc phải dài lắm. Tôi đă kiên nhẫn dành đến 7 ngày để làm quen mà vẫn không thể yêu nổi bản Windows mới này nên đă quay về với Windows 10.
Phải chăng việc Microsoft cố t́nh hạn chế số lượng người dùng nâng cấp lên Windows 11 c̣n có lư do khác không dành cho số đông (v́ cho upgrade miển phí) ngoài những tuyên bố về bảo mật và hiệu suất? Nếu quả thực như vậy th́ tôi phải xin lỗi họ v́ đă bỏ qua lời cảnh cáo để
"cố t́nh" nâng cấp. Tuy nhiên, cá nhân tôi cho rằng có lẽ Windows 11 sẽ là một
"quả bom xịt" như Windows Vista hay Windows 8 mà thôi. C̣n các bạn th́ thấy như thế nào?
Theo lời người kể ở VN