Breaking News: Lính Wagner nổi loạn, chiếm cơ sở quân sự Nga, kéo về Moscow

[trungthuc]

ROSTOV-ON-DON, Nga

Wagner, nhóm lính đánh thuê cho Nga ở Ukraine, đang nổi loạn, kéo về thủ đô Moscow hôm thứ Bảy, 24 tháng Sáu, sau khi chiếm một thành phố phía Nam trong đêm, theo nguồn tin của Reuters.

Quân đội Nga tấn công Wagner từ trên không nhưng dường như không thể làm chậm đà tiến nhanh như chớp của họ.


Lính Wagner kiểm tra xe cộ trên đường phố Rostov-on-Don, Nga, hôm thứ Bảy, 24 tháng Sáu. (Hình: Stringer/AFP via Getty Images)

Trước cuộc thách thức nghiêm trọng lần đầu tiên đối với quyền lực của mình suốt 23 năm nay, ông Vladimir Putin, Tổng thống Nga, thề sẽ đập tan vụ binh biến mà ông ví như Nội Chiến Nga cách đây một thế kỷ.

Wagner, nhóm quân sự tư nhân do cựu đồng minh của ông Putin là ông Yevgeny Prigozhin làm thủ lĩnh, hiện đang trên đường tiến về Moscow sau khi chiếm được thành phố Rostov và bắt đầu cuộc hành quân cấp tốc 680 dặm hướng đến thủ đô Nga.

Reuters nhìn thấy các quân xa chở lính Wagner và xe vận tải chở một chiếc xe tăng chạy ngang qua thành phố Voronezh, còn cách Moscow hơn nửa đường, nơi trực thăng quân đội Nga đang bắn xuống nhóm này. Nhưng không có báo cáo nào cho hay phe nổi loạn gặp bất cứ sự chống cự đáng kể nào trên đường đi.

Báo chí Nga đăng hình ảnh cho thấy từng nhóm cảnh sát nhỏ trang bị súng máy canh gác nhiều vị trí ở ngoại ô phía Nam Moscow. Chính quyền vùng Lipetsk phía Nam thủ đô ra lệnh cư dân ở yên trong nhà. Tối hôm thứ Sáu, Nga đã ra lệnh thắt chặt an ninh và chặn bớt internet. Người ta cũng nhìn thấy nhiều xe quân sự trên đường phố ở Moscow, Nga.

Hơn 100 lính cứu hỏa cố gắng dập tắt đám cháy tại kho nhiên liệu ở Voronezh. Video mà Reuters có được cho thấy kho này nổ tung thành quả cầu lửa không lâu sau khi trực thăng bay qua. Ông Prigozhin cáo buộc quân đội Nga tấn công các mục tiêu dân sự từ trên không để cố ngăn chặn đà tiến của đám lính Wagner.

Ông Prigozhin, 61 tuổi, tuyên bố lính Wagner đang "hành quân đòi công lý" để loại bỏ những tên chỉ huy tham nhũng và bất tài trong quân đội Nga mà ông đổi lỗi đã làm hỏng cuộc chiến xâm lược ớ Ukraine.

Trong bài diễn văn trên truyền hình, Tổng thống Putin tuyên bố sự tồn tại của nước Nga đang bị đe dọa.

"Chúng tôi đang chiến đấu vì sinh mạng và an ninh của người dân, vì nền độc lập và chủ quyền của chúng ta, vì quyền tồn tại của Nga, quốc gia cả ngàn năm lịch sử", ông Putin nói.

"Tất cả người nào cố ý bước chân vào con đường phản bội, người nào chuẩn bị binh biến, người nào chọn con đường hăm dọa và phương pháp khủng bố, sẽ không tránh bị trừng phạt, sẽ phải trả lời với cả luật pháp lẫn người dân".

Ông Prigozhin tỏ ra thách thức, lập tức đáp lại rằng cả ông lẫn lính của ông không có ý định đầu hàng.

"Tổng thống phạm sai lầm nghiêm trọng khi nói về tội phản quốc. Chúng tôi là người yêu tổ quốc, chúng tôi đã và đang chiến đấu vì tổ quốc", ông Prigozhin nhấn mạnh trong đoạn thu âm đăng trên mạng. "Chúng tôi không muốn đất nước này tiếp tục sống trong nạn tham nhũng, lừa dối và quan liêu".

Ông Prigozhin tuyên bố Wagner chiếm được trụ sở Quân Khu Miền Nam của Nga ở Rostov mà không hề tốn một viên đạn nào.

Hôm thứ Bảy, ở Rostov, căn cứ hậu cần chính cho toàn bộ quân xâm lược Nga ở Ukraine, cư dân vừa bình tĩnh đi lại, vừa dùng điện thoại quay phim khi lính Wagner ngồi trên xe thiết giáp và xe tăng chiến đấu đang chiếm giữ nhiều vị trí chiến lược.

Diễn biến bất ngờ này xảy ra giữa lúc Nga đang cho điều tra ông Prigozhin vì nghi ngờ ông xúi giục làm binh biến sau khi ông lớn tiếng cáo buộc quân đội Nga dội bom làm chết nhiều binh lính của ông.

Wagner là tổ chức bán quân sự chiến đấu cùng quân đội Nga trong cuộc xâm lược Ukraine hơn một năm nay. Mấy tháng gần đây, ông Prigozhin ngày càng lớn tiếng chỉ trích giới lãnh đạo Nga.

Giới chức Tây phương đang thận trọng, tránh can thiệp vào tình hình hiện tại ở Nga để không tạo cớ cho ông Putin leo thang căng thẳng, theo tin của CNN cho biết.

Giới chức chính phủ Hoa Kỳ họp khẩn hôm tối thứ Sáu để đánh giá tình hình xảy ra nhanh tới mức cả họ lẫn giới chức Âu Châu bị bị bất ngờ, theo những nguồn tin thông thạo cho biết.

Hôm nay thứ Bảy 24/6, văn phòng ông Antony Blinken, Ngoại trưởng Mỹ, xác nhận ông có thảo luận với các giới chức Canada, Pháp, Đức, Ý, Nhật, Anh và Liên Âu (EU).

Trong cuộc thảo luận, "Ngoại Trưởng Blinken lặp lại rằng sự hỗ trợ của Mỹ dành Ukraine sẽ không thay đổi", ông Matthew Miller, phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ, cho hay.

Ông Miller cho biết thêm rằng Mỹ "sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ" với các giới chức phương Tây.