Một nhà báo người Úc gốc Hoa, bị TQ bắt giam trong ba năm qua, lần đầu tiên lên tiếng trước công chúng.
"Tôi nhớ mặt trời. Trong pḥng giam của tôi, ánh sáng mặt trời chiếu qua cửa sổ, nhưng tôi chỉ có thể đứng trong đó 10 giờ mỗi năm", bà Cheng Lei (成蕾 – Thành Lôi) nói trong một bức thư ngỏ gửi cho người dân Úc, thông qua các nhà ngoại giao mà cô được phép nói chuyện hàng tháng.
"Suốt trong ba năm qua, tôi không được nh́n thấy một cành cây nào", cô nói.
Bà Cheng Lei là một phóng viên về tài chính, từng làm việc cho đài truyền h́nh Anh ngữ CGTN của cơ quan truyền thông nhà nước TQ trước khi cô bị bắt và trải qua sáu tháng đầu tiên bị giam giữ trong pḥng biệt giam, mà không bị buộc tội hoặc được tiếp cận với luật sư.
Vào tháng Ba năm ngoái, cô Cheng đă bị xét xử bí mật và đă phải chờ đợi hơn một năm mà vẫn chưa có án. Đại sứ Úc tại TQ, ông Graham Fletcher cũng không được phép tham dự phiên ṭa.
Đại sứ Úc tại TQ ông Graham Fletcher (trái) được các viên chức ṭa án và cảnh sát yêu cầu đợi bên ngoài khi ông cố gắng bước vào phiên ṭa xét xử nhà báo người Úc gốc Hoa Cheng Lei tại Ṭa án Nhân dân Trung cấp số 2 Bắc Kinh vào ngày 31/3/2022 ở Bắc Kinh, TQ. Phiên ṭa xét xử bà Cheng diễn ra trong bối cảnh căng thẳng kéo dài giữa TQ và Úc. (Ảnh: Kevin Frayer/Getty Images)
Bức thư của bà Cheng từ trong nhà tù mới được công bố, chứa đầy hoài niệm của bà về cuộc sống ở Úc, đất nước mà gia đ́nh cô di cư đến từ tỉnh Hồ Nam, khi cô mới lên mười tuổi.
"Tôi c̣n nhớ, vào năm 1987, lần đầu tiên tôi đi cắm trại cùng gia đ́nh, bố tôi lái chiếc xe hơi của Úc trị giá 700 USD [£360]", cô viết.
"Tôi nhớ rơ từng chuyến đi bộ trong rừng, sông, hồ, băi biển với những chuyến bơi lội và dă ngoại với cảnh hoàng hôn, bầu trời lấp lánh những v́ sao và bản giao hưởng bí mật của bụi rậm".
Bà Cheng viết, bà rất nhớ muối biển, sự hài hước của người da đen, vùng nhiệt đới Queensland và bầu trời xanh bất tận của miền Tây nước Úc, cô nhớ những hạt cát dính vào chân khi đi bộ dọc bờ biển.
Cuối bức thư, bà Cheng viết một ḍng chữ quan trọng nhất:
"Hơn hết mọi thứ, là tôi nhớ các con tôi quá".
Đă ba năm trôi qua, gia đ́nh bà Cheng không hề biết lư do v́ sao mà người thân của ḿnh lại bị bắt, và bị buộc về tội ǵ, ngoài tin tức được cho là có liên quan đến việc tiết lộ
"bí mật quốc gia".
Tại TQ,
"bí mật quốc gia" được xem là ư tưởng chung có nội dung rộng, và có thể là bất cứ điều ǵ mà Bắc Kinh muốn
"chụp mũ".
Trước đó, có hai công dân Canada Michael Kovrig và Michael Spavor đă bị giam giữ theo h́nh thức
"ngoại giao con tin" từ năm 2018 đến 2021, để đáp trả vụ kiện tụng dẫn độ nhắm vào Giám đốc Tài chính của tập đoàn Huawei, bà Mạnh Văn Châu, theo
BBC. Họ đă được thả vài giờ sau khi Mỹ dỡ bỏ lời yêu cầu cho dẫn độ nhằm vào bà Mạnh.
Hồi đầu năm, một giám đốc điều hành công ty dược phẩm người Nhật đă bị bắt, và Bộ Ngoại giao TQ cho biết ông này bị t́nh nghi tiến hành các hoạt động gián điệp. Sau đó, các công ty nghiên cứu quốc tế cũng bị truy quét, khám xét.
Trở lại trường hợp của nhà báo Cheng Lei, Thủ tướng Úc Anthony Albanese được mời đến Bắc Kinh để gặp Tập Cận B́nh. Tuy nhiên, ông đang chịu áp lực đáng kể ở quê nhà, để ngưng không thực hiện chuyến đi này, cho đến khi cô Cheng và người bạn Úc Yang Hengjun được trả tự do.
Nhà báo Cheng Lei đă làm việc cho CGTN từ năm 2012 và nổi tiếng trong giới ngoại giao và nhà báo của Bắc Kinh. Trước đây, bà từng là phóng viên TQ của CNBC, sau khi tốt nghiệp Đại học ở Queensland với bằng cử nhân thương mại và làm kế toán tại Cadbury Schweppes.