5 chỉ số quan trọng về sức khoẻ mà quý vị cần ghi nhớ

[trungthuc]

Khi quý vị đi gặp bác sĩ, có những chỉ số quan trọng mà quý vị nên nhớ vì những con số này, cho dù quý vị đi đâu, khám B/S nào, đều sẽ cho bác sĩ của quý vị biết về tình trạng bệnh của quý vị.

1/ Chỉ số về đường huyết: Ha1c (Hba1c)
- là chỉ số về bệnh tiểu đường loại 2. Chỉ số này dùng để chẩn đoán và theo dõi bệnh tiểu đường. Chỉ số Ha1c từ 6.5% trở lên là chẩn đoán có khả năng bị tiểu đường loại 2. Trong khi đó, nếu theo dõi chỉ số Ha1c cho người đã bị tiểu đường theo thời gian sẽ cho thấy bệnh có kiểm soát được hay không. (*thông thường sẽ được thử máu 3 tháng/lần nếu có bệnh và sau khi khi uống thuốc 3 tháng để biết có hiệu nghiệm tốt/xấu và có cẩn đổi thuốc khác hay không)

2/ Huyết áp và nhịp tim
- Là chỉ số quan trọng mà quý vị hay quên, thường bệnh nhân chỉ đợi được đo huyết áp và nhịp tim khi đến khám B/S. Thực tế, đo huyết áp chính xác nhất là tại nhà, khi quý vị ngồi nghỉ, và đo cùng một thời điểm ví dụ như vào buổi chiều. Đo huyết áp thường xuyên chẳng những sẽ giúp chỉ ra xem quý vị có bị bệnh cao huyết áp mà còn theo dõi xem việc uống thuốc huyết áp có hiệu quả tốt/xấu hay không. Đo huyết áp tại phòng mạch thường có chỉ số cao hơn do quý vị lo, hồi hộp, hay là do "Hội chứng cao huyết áp do gặp B/S" ("white coat hypertension").
[*bởi vậy cần nên thận trọng vì có thể sẽ "bị" kê toa uống thuốc trong lúc thật sự chưa có mắc bệnh)

3/ Cân nặng và chiều cao
- Thường là 2 chỉ số này ít có sự thay đổi lớn lao nào cho nên quý vị có thể nhớ dễ dàng. Quý vị nào đi tập thể dục thường xuyên sẽ nhớ rõ 2 chỉ số này. Tăng cân là con số báo động có khả năng dẩn đến nhiều bệnh tật tiềm ẩn như tiểu đường và cao huyết áp. Với người lớn tuổi, giảm cân không mong muốn cũng là một dấu hiệu cần phải đi kiểm tra sức khoẻ. Giảm chiều cao cũng là một dấu hiệu nguy hiểm của chứng loãng xương (do vỡ xương cột sống).

* Tham khảo thêm công thức sau: Lấy chiều cao bằng cm trừ cho 100 (nếu là nam giới) hoặc 105 (nếu là nữ giới) sẽ cho ra con số cân tiêu chuẩn bằng kg. Nếu số này trên hay dưới con số tiêu chuẩn trong khoảng 2-3 kg này thì nên tùy cơ ứng biến, cao thì giảm cân, thấp thì cần ăn uống bồi dưỡng thêm cho đủ số cần thiết.

Có thể tìm chỉ số BMI ở đây:
- https://www.mytecbits.com/tools/medical/bmicalculator
Hoặc chỉ số này:
- https://www.mytecbits.com/tools/medi...tio-calculator

4/ Chỉ số về thận: GFR và Cr.
- Với người bệnh thận, cao huyết áp, và tiểu đường thì chỉ số lọc cầu thận (GFR) và chỉ số Cr. (Creatinine) là hai chỉ số quan trọng để biết được sức khoẻ của 2 quả thận. Thường chỉ số GFR sẽ cho biết tốc độ lọc của thận là bao nhiêu. Chỉ số GFR trung bình là trên >90. Người càng lớn tuổi thì chỉ số GFR sẽ thấp hơn.

5/ Chỉ số về loãng xương "DEXA" (BMD)
- Phụ nữ trên 65 tuổi (nam trên 70 tuổi) hoặc có các rủi ro về bệnh loãng xương nên đi chụp DEXA (T score) để xem xét độ rỗng xương của mình. Thông thường chỉ số DEXA T score dưới -2.5 (ví dụ như -3.0) là chẩn đoán của bệnh loãng xương. Chỉ số T score này so sánh xương của quý vị với một người bình thường 30 tuổi xem xương quý vị chênh lệch (bị loãng đi) như thế nào.

6/ Chỉ số vitamin D (25-hydroxy vitamin D)
- Vitamin D là thành phần quan trọng trong hệ miễn dịch, có tác dụng bảo vệ cơ thể trước sự nhiễm trùng từ virus và vi khuẩn. Vitamin D còn là thành phần quan trọng trong việc hấp thu calcium và sức khoẻ của xương. Vì vậy, nên kiểm tra lượng vitamin D thường xuyên và bổ sung ngay khi cần.
[*nếu kết quả dưới 29 là thiếu vitamin D nghiêm trọng, nên uống thuốc bổ sung thêm, nhưng không nên uống quá liều vì về lâu dài có thể gây ra sạn ở thận)

7/ Quý vị phải uống bao nhiêu thuốc mỗi ngày?
Đây không hẳn là một chỉ số nhưng đây là một câu hỏi mà B/S hay hỏi các quý vị lớn tuổi khi quý vị không nhớ chính xác mình uống bao nhiêu thứ và bao nhiêu loại nào. Thường uống 1-3 thuốc mỗi ngày sẽ ít rủi ro hơn 4-6 loại. Định nghĩa dùng nhiều thuốc (polypharmacy) và chẩn đoán thường là dùng ít nhất 5 loại thuốc mỗi ngày.

8/ Quý vị đi khám bao nhiêu bác sĩ trong năm nay?
Việc khám bao nhiêu loại bác sĩ trong một năm cũng có thể nói lên tình trạng sức khoẻ của quý vị. Nhớ giữ các hồ sơ và chẩn đoán khi đi B/S chuyên khoa vì có nhiều khả năng B/S gia đình của quý vị không nhận được hết các hội chẩn chuyên khoa gởi về.


* Tham khảo thêm video của B/S Wynn Trần ở Nam Cali:
Những chiếc máy (có thể cứu mạng) nên có ở nhà