Theo như trước đây có dự án được Pháp, Đức và Tây Ban Nha triển khai liên minh chế tạo chiến đấu cơ siêu hiện đại, trong khi mới đây đă được Vương Quốc Anh, Nhật Bản và Ư kư một thỏa thuận thiết lập chương tŕnh chế tạo chiến đấu cơ của tương lai được cho là cạnh tranh với chương tŕnh hợp tác tương tự nói trên.
Bộ trưởng Quốc Pḥng Anh Quốc Grant Shapps (P), bộ trưởng Quốc Pḥng Ư Guido Crosetto (G) và đồng nhiệm Nhật Bản Minoru Kihara tại bộ Quốc Pḥng Nhật Bản ở Tokyo, ngày 14/12/2023. AFP - DAVID MAREUIL
Vương Quốc Anh, Nhật Bản và Ư, mới đây đă kư một thỏa thuận thiết lập chương tŕnh chế tạo chiến đấu cơ của tương lai. Đây là dự án được cho là cạnh tranh với chương tŕnh hợp tác tương tự đă được Pháp, Đức và Tây Ban Nha triển khai.
Thỏa thuận đă được bộ trưởng Quốc Pḥng ba nước Anh-Nhật-Ư kư tại Tokyo hôm 14/12/2023 là chương tŕnh triển khai chế tạo các loại chiến đấu cơ tàng h́nh cải tiến được trang bị các khả năng siêu thanh và công nghệ cao nhất.
Tuyên bố chung của ba bên sau khi kư hiêp định nhấn mạnh, chương tŕnh nhằm tạo lập « một cơ sở vững chắc không chỉ cung cấp chiến đấu cơ thế hệ mới, mà c̣n nhằm tăng cường cơ sở công nghiệp quốc pḥng của mỗi nước ».
Thỏa thuận giờ chỉ c̣n chờ Quốc Hội của các nước liên quan phê chuẩn để giai đoạn triển khai có thể bắt đầu từ năm 2025, với mục tiêu trong 10 năm nữa sẽ cho ra đời chiếc chiến đấu cơ đầu tiên hiện đại nhất thế giới. Đó sẽ là loại chiến đấu cơ tàng h́nh thế hệ thứ 6, được trang bị radar có khả năng cung cấp dữ liệu lớn gấp 10 ngh́n lần so với hệ thống hiện nay. Động cơ máy bay do Rolls-Royce chế tạo.
Chương tŕnh Global Combat Air Programme sẽ đặt trụ sở chính tại Anh Quốc, tham gia sẽ có các tổ hợp công nghiệp quốc pḥng lớn của Anh BAE System, nhà chế tạo tên lửa châu Âu MBDA, tập đoàn hàng không quốc pḥng của Ư Leonardo và tập đoàn Mitsubishi của Nhật.
Hiện tại không quân ban nước Anh, Ư, Nhật được trang bị chủ yếu F-35 của Mỹ.