8/21/19
(Washington Post) – Sau những ngày cáo buộc nỗi sợ hăi suy thoái kinh tế chẳng qua là “Tin giả” do truyền thông nhào nặn lên nhằm hạ bệ ông, Trump vào hôm thứ Ba thừa nhận, cuộc chiến thương mại có thể dẫn đến t́nh trạng kinh tế bị đ́nh trệ.
Các cố vấn của ông Trump trong những ngày qua liên tục nhấn mạnh, “căn bản nền kinh tế của chúng ta vững mạnh,” và “không có suy thoái kinh tế nào trước mắt.” Họ thậm chí c̣n cố t́nh phủ nhận việc đang cân nhắc cắt giảm thuế lương tạm thời nhằm ngăn chặn kinh tế đi xuống. Nhưng vào hôm thứ Ba, Tổng thống bắt đầu hạ giọng. Ông thừa nhận chính phủ đang để mắt đến khả năng có thể tạm thời cắt giảm thuế lương. Trump c̣n bảo, suy thoái kinh tế ngắn hạn có thể đơn giản là cái giá của cuộc chiến thương mại cần thiết với Trung Quốc.
Sau khi nhận được câu hỏi về thương chiến, Trump đưa ra những lời biện hộ sôi nổi. Có lúc Tổng thống bảo rằng, có thể có suy thoái kinh tế 2 tháng, hay tương tự như vậy, nhưng thương chiến bắt buộc phải diễn ra, cho dù thế nào chăng nữa. “Tôi đang làm điều này cho dù tốt hay xấu đối với tuyên bố của quư vị: ‘Chúng ta sẽ rơi vào suy thoái kinh tế 2 tháng hay không?’ Sự thật là ai đó phải đối đầu với Trung Quốc,” Trump nói. “Cho dù có tốt hay xấu đối với quốc gia, trong thời gian ngắn, th́ việc này phải được thực hiện,” Trump nhắc lại, “Cho dù tốt hay xấu, ngắn hạn, th́ vẫn không liên quan.”
Trump bảo rằng, ông đang làm việc mà những người tiền nhiệm lẽ ra phải làm từ lâu. “Cuộc sống của tôi sẽ dễ chịu hơn rất nhiều nếu tôi không đối đầu với Trung Quốc. Nhưng tôi muốn làm v́ phải làm,” Trump nói. Ông nhắc lại ư kiến, thị trường chứng khoán sẽ cao hơn 10.000 điểm nếu không làm như vậy. “Ai đó phải đối đầu với những ǵ Trung Quốc đang làm đối với Hoa Kỳ và mặt kinh tế,” Tổng thống nói. “Lẽ ra các vị tổng thống tiền nhiệm phải làm chuyện này.”
Một vài điểm đáng chú ư trong lư lẽ của Tổng thống.
Trump đang giảm nhẹ những bảo đảm vẫn được ông nhắc đi nhắc lại, đó là, thương chiến không làm thiệt hại nền kinh tế!
Trump vẫn thường xuyên tuyên bố (sai) rằng, Trung Quốc đang trả giá đối với cuộc chiến thuế, và theo chính phủ của ông, tác động không đáng kể, đối với giá cả tiêu dùng, thị trường chứng khoán hay suy thoái kinh tế. Trump đổ lỗi cho Cục Dự trữ Liên bang. “Trung Quốc không phải là vấn đề của chúng ta, mặc dù Hongkong không giúp ǵ,” Trump đăng trên Twitter vào tuần trước. “Vấn đề của chúng ta nằm ở FED. Tăng lăi suất quá nhiều và quá nhanh, bây giờ th́ cắt giảm chậm.” C̣n bây giờ, Tổng thống bảo, thị trường chứng khoán sẽ tăng 10.000 điểm nếu ông không khởi xướng thương chiến với Trung Quốc? Đây là lời thú nhận.
Sự thật, Trump bây giờ vẫn đang đùa với khả năng suy thoái kinh tế, điều này cho thấy, ông biết ḿnh có thể phủ nhận, phủ nhận và phủ nhận trong một thời gian dài. Đến một lúc, chuyện này rồi cũng sẽ xảy ra hay không xảy ra, nhưng nếu xảy ra th́ ông ta sẽ đối phó. Nếu chuyện này xảy ra sau khi chính phủ của ông tuyên bố làm ǵ có suy thoái, th́ Trump sẽ lănh đủ về mặt chính trị.
Điểm thứ hai quan trọng hơn. Trump có thể tiếp tục tranh căi rằng, thương chiến không gây tác động đến suy thoái kinh tế, nhưng, ông ta rơ ràng nhận ra rằng điều này quá bất hợp lư. Trump quyết định (đúng đắn), ông sẽ phải chịu trách nhiệm bất cứ suy thoái hay đ́nh trệ kinh tế nếu quả thật có xảy ra, v́ vậy ông đưa ra lư lẽ để chặn trước, đó là, khó khăn tạm thời để đạt kết quả lâu dài.
Điều này nghe có lư. Thương chiến là cuộc chiến của hao ṃn, trong đó cả hai bên đều bị tổn thương với hy vọng sẽ thúc đẩy nền kinh tế của ḿnh ngưng nhập cảng nhiều hàng hoá từ bên kia. Thương chiến cũng đem lại một số điểm tốt, chẳng hạn một thoả thuận thương mại có thể có lợi cho Mỹ nhiều hơn, hay đem lại một nền kinh tế ít phụ thuộc vào hàng hoá Trung Quốc hơn. Nhưng chuyện này không xảy ra một sớm một chiều, và khi lâm trận chỉ để nh́n thấy ai nao núng trước th́ mọi việc trở nên nhanh chóng xấu đi.
Tất nhiên, báo cho dân chúng Mỹ biết, mọi thứ có thể tồi tệ, chưa bao giờ nằm trong chiến lược của Trump. Tổng thống Mỹ từng bảo, các cuộc chiến thương mại “dễ dàng thắng,” và bảo đảm với mọi người rằng, chúng ta đang chiến thắng. Và bây giờ, những dấu hiệu cho thấy chiến thắng hầu như không c̣n bảo đảm, mà c̣n có thể nhiều thiệt hại, Trump rơ ràng đang thay đổi lư lẽ, lập luận.
Ít nhất th́ cũng trung thực hơn. Nhưng có lư do mà ông ta chống lại điều này, v́ chia sẻ hy sinh không phải chính xác là điều cử tri mong muốn. Và không có tổng thống nào có suy thoái kinh tế trong lư lịch tái tranh cử của ḿnh.
Hương Giang (Theo Washington Post)