Bắc Kinh kiểm soát trực tiếp hoặc gián tiếp một số tổ chức như Cơ Quan Lương Nông Liên Hiệp Quốc FAO, Tổ Chức Y Tế Thế Giới. Cho đến gần đây, Trung Quốc c̣n có người trong ban lănh đạo Interpol. Một nhà ngoại giao Pháp cho rằng Trung Quốc đang t́m cách kiểm soát cả Liên Hiệp Quốc.
Tedros Adhanom Ghebreyesus, đảng viên Cộng Sản Ethiopia trước đây, được bầu làm giám đốc Tổ Chức Y Tế Thế Giới vào năm 2017. Christopher Black/WHO/Handout via REUTERS
Thảm họa Covid-19 trên toàn cầu
Chưa thể xác quyết là làn sóng Covid-19 chựng lại, nhưng công lao của nhân viên y tế tiếp tục được vinh danh. "Làm việc với nỗi sợ trong ḷng" là tựa của báo Libération. Les Echos cảnh giác "Bệnh viện Pháp lo ngại đợt dịch thứ hai". Trên trang nhất, Le Monde dành hàng tựa long trọng vinh danh giới bác sĩ chuyên khoa, đa khoa, sinh viên y khoa nội trú, y tá, nữ hộ sinh và nhân viên phụ trợ thấp nhất trong các bệnh viện Pháp ngày đêm cứu cấp, chăm nom bệnh nhân siêu vi corona.
Tại Mỹ, bên cạnh thông tin thượng nghị sĩ Bernie Sanders bỏ cuộc, ủng hộ cựu phó tổng thống Joe Biden đại diện đảng Dân Chủ chạy đua với Donald Trump vào Nhà Trắng, Le Monde tập trung vào hai cộng đồng nạn nhân của Covid-19, nhất là người Mỹ gốc Châu Phi, chiếm đa số bệnh nhân. Nghèo, sức khỏe không tốt, béo ph́, cao huyết áp, tiểu đường nên dễ bị siêu vi Corona chủng mới quật ngă. Tại Chicago và Louisiana, người da đen chiếm 32% dân số và tỷ lệ tử vong lên đến 70%. Trung b́nh, cộng đồng người Mỹ gốc châu Phi chiếm 14% dân số nhưng tỷ lệ nhập viện lên đến 33% v́ Covid-19.
Bị tác hại gián tiếp là cộng đồng người Á châu. Như tác giả đă nói trong tựa "Người châu Á, nạn nhân của kỳ thị", dường như dù có thuộc thành phần xă hội nào, kể cả bác sĩ, y tá, người da vàng cũng có trường hợp bị kỳ thị. Một gia đ́nh bị tấn công bằng dao, có người bị phun nước bọt kèm theo lời mắng "đồ Trung Quốc dơ bẩn". Sau vụ không tặc 11/09/2001, người Ả Rập cũng gặp t́nh cảnh tương tự nhưng tổng thống George Bush đă nhanh chóng đi thăm một nhà thờ Hồi giáo để đánh tan mối hoài nghi. Donald Trump không có một cử chỉ nào tuơng tự để bênh vực người châu Á. Chỉ đến khi bị chỉ trích dùng từ "siêu vi Trung Quốc" làm tăng thêm căng thẳng, tổng thống Mỹ mới không nói như vậy nữa và lên tiếng kêu gọi bảo vệ cộng đồng Á châu.
Về trị liệu, Libération đặt câu hỏi "Macron xuống tỉnh Marseille gặp chuyên gia siêu vi Raoult để làm ǵ ?" Le Figaro dự báo : Tổng thống Pháp sẽ cho dùng Hydroxy Chloroquine để trị bệnh viêm phổi do siêu vi corona gây ra.
Bằng cánh nào Trung Quốc kiểm soát WHO/OMS
Mục điều tra của Le Figaro tập trung vào hồ sơ Tổ Chức Y Tế Thế Giới (WHO/OMS) mà Hoa Kỳ tố cáo là "đồng lơa" với Bắc Kinh, che giấu, thậm chí đưa tin thất thiệt về quy mô dịch viêm phổi chủng mới ớ Vũ Hán.
Trong bài "Làm cách nào Bắc Kinh giật dây Tổ Chức Y Tế Thế Giới ?", nhật báo thiên hữu phân tích do Washington không chú tâm đến hệ thống đa phương, Bắc Kinh khai thác cơ hội đẩy các quân cờ vào các định chế quốc tế để áp đặt chuẩn mực. Bắc Kinh kiểm soát trực tiếp hoặc gián tiếp một số tổ chức như Cơ Quan Lương Nông Liên Hiệp Quốc FAO, Tổ Chức Y Tế Thế Giới. Cho đến gần đây, Trung Quốc c̣n có người trong ban lănh đạo Interpol. Một nhà ngoại giao Pháp cho rằng Trung Quốc đang t́m cách kiểm soát cả Liên Hiệp Quốc.
Sau khi tranh giành chủ quyền ở Biển Đông và nối kết mạng 5G, Trung Quốc tiếp tục mưu toan biến các định chế quốc tế thành công cụ phát triển ảnh hưởng, kết hợp liên minh vi phạm nhân quyền với châu Phi chống lại phương Tây. Trụ sở của Liên Hiệp Châu Phi UA do Bắc Kinh xây cất cho nên đừng ai lấy làm ngạc nhiên khi chủ tịch UA bênh vực giám đốc Tổ Chức Y Tế Thế Giới.
Ethiopia c̣n có một vị thế đặc biệt đối với Trung Quốc, theo nhà phân tích Valérie Niquet. Những nhân vật lănh đạo hiện nay đều là cựu cộng sản. Cũng nhờ Trung Quốc mà Tedros Adhanom Ghebreyesus, đảng viên Cộng Sản trước đây được bầu làm giám đốc Tổ Chức Y Tế Thế Giới vào năm 2017. Từ đó, Tổ Chức Y Tế Thế Giới luôn luôn nói rập khuôn Bắc Kinh "như con két". Tổ Chức Y Tế Thế Giới không đóng vai tṛ của ḿnh mà chỉ làm theo ư muốn của Bắc Kinh, do vậy không cho Đài Loan làm quan sát viên.
Trong vụ dịch Covid-19, các nước Tây phương không che giấu bực tức v́ Bắc Kinh một mặt núp dưới chiêu bài ngoại giao y tế cộng đồng, sử dụng quân cờ là các nước thân Trung Quốc, vừa phát huy ảnh hưởng vừa t́m cách viết lại lịch sử đại dịch tại Vũ Hán. Đối với chuyên gia Valérie Niquet, không nên ảo tưởng Bắc Kinh sẽ thay đổi. Chúng ta đă cho Trung Quốc những quyền lực mà họ không xứng đáng nhận. Nhận rồi th́ họ cố bám. Trung Quốc không tôn trọng luật chơi. Tuy Washington đôi khi cũng ngang ngược như Bắc Kinh, nhưng không thế đánh đồng Mỹ với Trung Quốc. Siêu vi corona gây hại cả thế giới xuất phát từ Trung Quốc. Do vậy, phải chỉ đích danh thủ phạm kể cả việc thành lập một toà án quốc tế.