Tại sao chúng ta cứ lao vào như 'con thiêu thân' mua vé số dù tỷ lệ trúng cực kỳ thấp?

[PinaColada]

Trong chúng ta, tôi, bạn và mọi người, ai cũng từng đã mua xổ số? Chơi xổ số có phải cờ bạc không?Tại sao chúng ta cứ cắm đầu mua vé số dù tỷ lệ trúng cực kỳ thấp? Nói một cách khác điều gì kiến cho hàng triệu người đổ xô đi mua những tấm vé số với cơ may rất nhỏ?

Giải độc đắc Powerball vừa chạm mốc 1,5 tỉ USD – và viễn cảnh về việc ôm số tiền khổng lồ đó về nhà chắc chắn sẽ lởn vởn trong đầu chúng ta, kể cả với những người ít hám tiền nhất.

Không may thay, tỉ lệ để bạn trúng giải chỉ là 1 trên 292.000.000. Thực tế, đấy mới chỉ là con số trên trang web của Powerball.

Vậy điều gì đã khiến hàng triệu người đổ xô đi mua vé số vào trước đêm quay số vào thứ Tư?

Chúng tôi đã trò chuyện với Robert Williams, một giáo sư về khoa học sức khỏe và nghiên cứu những trò may rủi tại Đại học Lethbride, Alberta, người đã chỉ ra ba hiện tương tâm lý kỳ thú để lý giải cho hành vi điên rồ này.

Tất nhiên, chúng tôi chẳng hề can ngăn chuyện bạn mua vé số. Nhưng những ý tưởng dưới đây sẽ giúp bạn – và cả những người khác – hiểu được tại sao mình lại bị thu hút bởi việc này.



Một người cầm trên tay tờ vé số Powerball.

1. Chúng ta tự biến mình thành con mồi cho hiệu ứng "suýt trúng"

Hiệu ứng "suýt trúng" được mô tả bằng việc khi bạn cảm thấy mình gần như trúng giải và muốn thử lại lần khác – ngay cả khi còn xa bạn mới chạm đến ngưỡng "suýt".

Williams đã lý giải tại sao hiệu ứng này diễn ra với Powerball. Như những gì đã nói ở trên, khả năng để bạn có được cả sáu con số là vào khoảng 1 trên 292 triệu.

Vậy cơ may để bạn có được ba trong sáu con số? Chắc hẳn nhiều người sẽ chẳng mảy may suy nghĩ mà chia nửa con số và cho kết quả 1 trên 146 triệu. Nhưng bạn đã lầm. Thực ra chỉ khoảng 1 trên 600. (Cho dù nếu bạn chỉ có được ba con số thì giải thưởng chỉ vỏn vẹn 7 USD.)

Vấn đề nằm ở chỗ khi người ta có được một nửa những con số đó, họ sẽ nghĩ trong đầu rằng mình đã đến "rất gần!!!" và nhanh chóng đâm đầu lại vào cuộc chơi. Thế nên trong khi họ tin rằng mình chỉ hụt qua mục tiêu một chút, sự khác biệt trong xác suất thực ra lên tới hàng trăm triệu.

2. Não bộ của chúng ta không được tiến hóa để có thể nhận ra được xác suất thấp đến vậy

"Chúng ta chỉ tiến hóa để có thể đánh giá một vài con số nhất định", William nói. Lấy ví dụ, ta có thể dễ dàng nhận ra sự khác biệt giữa một đội quân 10 người khi đối chọi với quân địch 100 hay 1000 người.

Những con số vượt qua mức đó, thì, chưa bao giờ là thực tế xuyên suốt lịch sử nhân loại. Liệu ai có nhu cầu đếm số sao trên trời hay số cọng cỏ trên một cánh đồng?

Bởi vậy tỉ lệ 1 trên 292 triệu nghe chẳng khác biệt mấy so với tỉ lệ, chẳng hạn, 1 trên 100.000 – ít nhất cho đến khi bạn chưa xem xét cặn kẽ về nó.

Cho nên, sự thật rằng tỉ lệ để bạn trúng giải độc đắc Powerball vừa mới tăng từ 1 trên 175 triệu lên đến 1 trên 292 triệu cũng chẳng thể làm lung lay ý nghĩ của người ta về việc mua vé số cả.



Khi ta cố gắng tìm ra tỉ lệ để trúng giải độc đắc Powerball, bạn vốn chỉ nghĩ về số ít những người trúng giải mà mình đã biết.

3. Xổ số cũng góp phần trong "khuynh hướng sẵn có" của chúng ta

"Khuynh hướng sẵn có" là khái niệm khi chúng ta đánh giá quá cao một sự kiện dựa vào việc sự kiện đó khắc sâu trong trí nhớ của ta như thế nào.

Bởi vậy khi ta cố gắng tìm ra tỉ lệ để trúng giải độc đắc Powerball, Williams cho rằng bạn vốn chỉ nghĩ về số ít những người trúng giải mà mình đã biết – thay vì hàng triệu người chưa từng thắng cuộc.

Bởi vì những người trúng giải luôn xuất hiện trên các mặt báo, còn người thua cuộc thì chẳng bao giờ, thế nên câu chuyện về những người thắng cuộc dễ dàng hiện diện hơn nhiều trong ký ức của chúng ta.

"Điều này khiến cho trúng giải dường như là điều có thể", trích lời Williams.

Liệu bạn có nên mua vé số?

Hoàn toàn phụ thuộc vào bạn.

Williams, từng nói, ông không hề hoàn toàn muốn mọi người ngừng cuộc chơi xổ số lại. Ngoài kia còn rất nhiều trò may rủi nghiêm trọng hơn, và tác hại mà xổ số đem lại (mất đi 2 USD) là tương đối nhỏ.

Và Williams cũng cho rằng việc biết được mua xổ số cũng là một hình thức giải trí rẻ tiền cũng khá là hay ho – bạn bỏ ra 2 USD cho cơ hội để mộng tưởng chuyện trở thành triệu phú. Chỉ đến khi bạn nhận ra "chẳng hề có cơ may thực sự nào để trúng giải", ông nói, nó hoàn toàn ổn để tham gia.

Có lẽ vấn đề lớn nhất của xổ số hiện nay, Willams cho rằng, là cái cách họ miêu tả hiệu ứng của việc trúng giải.

"Họ cố gắng đưa ra những khái niệm rằng cuộc sống sẽ nâng tầm như thế nào", ông nói, trong khi thực tế, "chúng ta luôn thích ứng với những gì mình có được".

Nói cách khác, có thể bạn sẽ thấy hạnh phúc trong một vài tháng đầu sau khi trúng độc đắc, nhưng rồi hứng khởi cũng sẽ mất dần và bạn sẽ có những điều mới để quan tâm, như thị trường chứng khoán chẳng hạn,

Như những gì tỉ phú Mark Cuban nói: "Nếu bạn không hài lòng với ngày hôm qua, sẽ chẳng thể hài lòng với ngày hôm nay. Đó chỉ là kim tiền. Chẳng phải là hạnh phúc".

VietBF@ sưu tầm.

Không tính những người máu me ăn thua,(mà thua thì chắc) sổ xố hay casino là nơi bán ước mơ. Bỏ ra vài đồng mua hy vọng thì cũng không gì quá đáng, nhưng phải nhận thức là "đời không như là mơ" và trước khi mua đã biết rằng mình sẽ ... không trúng số. Sợ nhất là mấy người có máu ăn thua, cang thua càng máu thì trước sau gì cũng làm bác thằng bần. Với lai sổ xố ít gì cũng phải đợi xổ, còn casino dễ chết hơn ngồi vài tiếng là đứt hết rồi!

Tại sao chúng ta cứ lao vào như 'con thiêu thân' mua vé số dù tỷ lệ trúng cực kỳ thấp?

Các giải thích ở trên còn thiếu điều này, đó là tuy rằng "tỷ lệ trúng cực kỳ thấp", nhưng chuyện đó đã được bù lại với cái "tỷ lệ tiền trúng so với tiền vốn lại cực kỳ cao".

Từ đó mới sanh ra chuyện "cầu may" bởi biết rằng mất mát chẳng đáng bao nhiêu.

Hầu như ai mua vé số cũng đều tự nhủ rằng mình trật chắc, chứ không có chuyện bị cuốn hút tưởng mình sắp trúng đến nơi. Họ chỉ mơ bình thường rằng nếu trúng thì tôi sẽ đi du lịch, sẽ xây cái nhà cho mẹ, tặng cho bố cái xe, hoặc chọc cho bà vợ tức chơi vì lâu nay bã khinh rẻ chồng nghèo vv....

Chơi xổ số có phải cờ bạc không?

Không. Bởi vì xổ số không đạt nổi mức độ sát phạt 1 ăn 1 thua hại người ta bỏ số tiền lớn ra để diệt địch.

Xổ số là thua chắc chứ cờ bạc dễ thắng hơn xổ số nhiều, sanh ra cuộc chiến chém giết ngay tại bàn. Vừa mới hốt của nó là nó hốt lại của mình ngay, tức nổi gân máu luôn.

Và các tệ nạn đi kèm khi có người hoang dại lúc thắng cùng với người tuyệt vọng khi thua, sanh ra cái trò vay mượn giật tiền, cho vay cắt cổ, xì ke ma túy mại dâm tự tử, đủ thứ.

Xổ số không có các chuyện đó. Anh nào may mắn ở xó nào đó trúng độc đắc thây kệ ảnh. Riêng mình bất quá mất vài đồng mua ổ bánh mì, mà nhìn quanh có cả hàng triệu người cũng mất như mình, thấy vui lòng và dễ chấp nhận hơn hahaaa...