Bộ trưởng Y tế và dịch vụ nhân sinh Mỹ Alex Azar dự kiến diễn ra cuối tuần này cho thấy Mỹ thăm Đài Loan, một động thái mới chọc giận Trung Quốc vào thời điểm nhạy cảm.
Chu thich: Bộ trưởng Y tế và dịch vụ nhân sinh Mỹ Alex Azar (phải) dự kiến có cuộc gặp với nhà lănh đạo Đài Loan Thái Anh Văn khi đến thăm ḥn đảo cuối tuần này - Ảnh: Reuters
Theo Hăng tin Reuters, nếu không có ǵ trở ngại, ông Azar sẽ trở thành quan chức Mỹ cấp cao nhất đến thăm Đài Loan kể từ năm 1979 - thời điểm Mỹ cắt đứt quan hệ với Đài Bắc và chuyển sang công nhận Trung Quốc.
"Lằn ranh đỏ" là ǵ?
Có khá nhiều câu hỏi đặt ra cho động thái của Washington như Mỹ đang muốn ǵ, v́ sao lại vào thời điểm này và tại sao lại là một bộ trưởng y tế mà không phải người khác.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân tiếp tục lặp lại các phản đối đă có từ trước tới nay, ông cảnh báo sẽ có các biện pháp đối phó nhưng không nêu rơ. Nhân Dân Nhật Báo chỉ dành một "diện tích" khá khiêm tốn trên báo giấy số ra ngày 6-8, trong đó kêu gọi Mỹ tôn trọng nguyên tắc "một Trung Quốc" và chỉ trích Đài Bắc.
Vấn đề Đài Loan kế đó được nhắc đến trong cuộc điện đàm dài 1 giờ 30 phút của bộ trưởng quốc pḥng Mỹ - Trung tối 6-8. Mặc dù tiếp tục có sự khác biệt và đổ lỗi cho bên c̣n lại là người gây hấn trước, cả ông Mark Esper và ông Ngụy Phượng Ḥa đều khẳng định tầm quan trọng của việc tránh xung đột từ các rủi ro trên biển.
"Hai bên đă nhất trí về tầm quan trọng của việc duy tŕ các kênh liên lạc mở và phát triển các hệ thống cần thiết cho việc liên lạc trong khủng hoảng và giảm thiểu rủi ro", thông cáo Lầu Năm Góc nêu rơ.
Chính quyền Bắc Kinh từ lâu đă xác định Đài Loan là vấn đề nhạy cảm nhất trong quan hệ Mỹ - Trung, nhấn mạnh Đài Loan là một phần lănh thổ của Trung Quốc và cảnh báo sẽ đáp trả mạnh nếu Washington bước qua "lằn ranh đỏ". Nhưng giới hạn cuối cùng của Trung Quốc trong vấn đề này là ǵ lại không rơ ràng, theo Bloomberg.
Tính toán của Mỹ
Quan hệ không chính thức giữa Mỹ và Đài Loan trong hơn 40 năm qua chủ yếu dựa trên "Đạo luật quan hệ với Đài Loan" năm 1979, trong đó Washington sẽ giúp Đài Bắc duy tŕ năng lực quân sự đủ mạnh để pḥng thủ trước biến cố bất ngờ. Nhưng khi ông Trump bước vào Nhà Trắng, ông đă đặt bút kư hai đạo luật tăng cường quan hệ với Đài Loan.
Chuyến thăm của Bộ trưởng Azar không nằm ngoài khuôn khổ hai đạo luật năm 2018 và 2019. Về mặt chính thức, các thông báo của Mỹ đều nhấn mạnh chuyến đi lần này là để tăng cường hợp tác Mỹ - Đài trong đối phó đại dịch và không nhắc ǵ đến Trung Quốc.
Viết trên Twitter cá nhân ngày 5-8, ông Azar cho biết chuyến đi thể hiện sự ủng hộ của Mỹ trước những ǵ Đài Loan đă làm được trong đại dịch, một lư do được cho là hợp lư.
Việc chọn ông Azar - một bộ trưởng y tế - cũng cho thấy Mỹ muốn giữ căng thẳng với Trung Quốc ở mức có thể kiểm soát. Washington có thể sẽ cử những người như ngoại trưởng hay bộ trưởng tài chính (trên cả bộ trưởng quốc pḥng trong thứ tự kế vị) vào những thời điểm khác nếu muốn chuyển một thông điệp mạnh mẽ hơn tới Bắc Kinh.
Mỹ bán 4 trinh sát cơ cho Đài Loan?
Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 7-8 đă lên tiếng kêu gọi Mỹ ngừng bán vũ khí cho Đài Loan, sau khi có thông tin Đài Bắc đang chuẩn bị mua 4 trinh sát cơ không người lái Sea Guardian của Mỹ.
Ít nhất 6 nguồn thạo tin của Reuters cho biết Washington đă gửi báo giá tới Đài Bắc hồi tuần trước. Tầm hoạt động của các UAV Sea Guardian lên tới 11.000km nhưng do dùng vào nhiệm vụ trinh sát nên không có giá treo tên lửa như bản gốc MQ-9 Reaper.
VietBF@sưu tập