Chính sách đối với Trung Quốc, Biden là Trump phiên bản 2.0

01/25/21

Bloomberg New Economy: When It Comes to China, Biden is Trump 2.0
By Andrew Browne - Bloomberg


Biên dịch: Lê Trần

Mặc dù Biden đang ra sức bãi bỏ tất cả các chính sách của Trump về môi trường, chăm sóc sức khỏe, nhập cư và nhiều thứ khác mà ông có thể, chính quyền của ông cho thấy họ có chủ ý sẽ vận dụng cách tiếp cận của Trump đối với Trung Quốc làm nền tảng cho chính sách của mình.

Luật gia người Anh-Pháp Philippe Sands nói rằng “tôn vinh những cái tên mà chúng ta đặt ra cho những hành động man rợ” là một sai lầm.

Là tiếng nói hàng đầu về tội ác diệt chủng, Sands than phiền rằng việc chú tâm vào thuật ngữ đó làm giảm sự chú ý đối với các hành động tàn bạo hàng loạt khác. Và cho dù bạn gọi đó là “tội ác diệt chủng” hay “tội ác chống lại nhân loại” hay một từ gì khác đi chăng nữa, theo quan điểm của ông, cách Trung Quốc đối xử người Duy Ngô Nhĩ theo đạo Hồi ở Tân Cương đơn giản là “sai trái và phạm pháp.”

Tuy nhiên, tên gọi có ý nghĩa rất lớn trong ngoại giao quốc tế. Việc chính quyền Trump chính thức triển khai thuật ngữ “diệt chủng” chống lại Trung Quốc khi kết thúc nhiệm kỳ vào tuần này — và chính quyền Biden đã tán thành điều đó khi kế nhiệm — có khả năng gây ra những tác động sâu rộng. Đầu tiên, điều đó cho thấy rằng mặc dù có sự thay đổi về nhân sự đảm trách chính sách đối ngoại và an ninh ở Washington, chính sách đối với Trung Quốc vẫn bất biến.

Phải lưu ý rằng tội ác diệt chủng không chỉ đơn thuần là một thuật ngữ về tội giết người hàng loạt. Công ước năm 1948 về Ngăn ngừa và Trừng phạt Tội ác Diệt chủng (được Liên hợp quốc thông qua sau phiên tòa ở Nuremberg) bao gồm các hành vi thực hiện với “ý định tiêu diệt toàn bộ hoặc một phần một nhóm quốc gia, dân tộc, chủng tộc hoặc tôn giáo.” Định nghĩa này cũng bao gồm ngăn chặn việc sinh con trong cùng một nhóm — một cáo buộc chống lại Trung Quốc ở Tân Cương, một cáo buộc mà chính phủ Trung Quốc gọi là “tin giả” theo từ vựng của Trump.

Tuy nhiên, tên gọi này có thể sẽ còn tồn tại lâu dài. Antony Blinken, người được đề cử kế nhiệm Pompeo, tại phiên điều trần nhận nhiệm vụ của ông, đã nói với các thượng nghị sĩ rằng ông cũng nhìn ra nạn diệt chủng ở khu vực phía tây rộng lớn của Trung Quốc. Các doanh nghiệp đã từng hy vọng có thể cứu vãn tình trạng căng thẳng trong quan hệ Mỹ-Trung bây giờ phải tính toán lại. Walmart, Amazon, Apple và các công ty khác đang chịu áp lực từ bỏ chuỗi cung ứng đầu vào của họ từ Tân Cương vì các lệnh trừng phạt do Trump đưa ra. Các doanh nghiệp và quan chức Trung Quốc đảm trách việc đàn áp người Duy Ngô Nhĩ đã và đang là các mục tiêu. Bây giờ khả năng cao là họ sẽ phải đối mặt với sự giám sát khắt khe hơn.

Có cơ sở để cho rằng sẽ có thêm kêu gọi tẩy chay Thế vận hội Mùa đông 2022 ở Bắc Kinh từ các nhóm vận động . Trước áp lực này, các doanh nghiệp tham gia kinh doanh với Trung Quốc dưới bất kỳ hình thức nào sẽ bị các tổ chức nhân quyền chất vấn đạo đức.

Rõ ràng, chính quyền Biden hoàn toàn không lo ngại rằng Pompeo và các “diều hâu Trung Quốc” khác dưới thời Trump (những chính trị gia theo dõi sát sao và chống lại Trung Quốc) đã dùng những tuần cuối cùng của họ để gây ra “sấm sét.” Một hành động khác có tác động mạnh là việc từ bỏ mọi giới hạn trong việc các quan chức Hoa Kỳ tiếp xúc với những người đồng cấp Đài Loan, một bước cờ được dự đoán là sẽ khiến Bắc Kinh nổi giận. Với đà đó, phía Biden tiến xa hơn nữa là lần đầu tiên trong lịch sử gửi lời mời chính thức tham dự lễ nhậm chức của tổng thống Hoa Kỳ đến đại sứ trên thực tế của hòn đảo này.

Trong lúc Biden đang ra sức bãi bỏ tất cả các chính sách của Trump về môi trường, chăm sóc sức khỏe, nhập cư và nhiều thứ khác mà ông có thể, chính quyền của ông cho thấy họ có chủ ý sẽ vận dụng cách tiếp cận của Trump đối với Trung Quốc làm nền tảng cho chính sách của mình.

Janet Yellen, Bộ trưởng Bộ Tài chính mới, đã công kích Trung Quốc trong phiên điều trần đề cử của bà rằng họ "vi phạm nhân quyền khủng khiếp." Bà cũng chỉ ra rằng Bắc Kinh “bán phá giá sản phẩm, dựng hàng rào thương mại và trợ cấp bất hợp pháp cho các tập đoàn.” Điều đó cho thấy chính quyền Biden hoàn toàn không hăng hái trong việc giảm thuế quan thương mại mà Trump đã áp đặt.

Về mặt an ninh, Biden thông báo rằng Christopher Wray, Giám đốc Cục Điều tra Liên bang, một quan chức gọi Trung Quốc là “mối đe dọa lâu dài nhất” đối với tương lai của Hoa Kỳ sẽ tiếp tục giữ chức vụ của mình. Ông cam kết sẽ loại trừ các gián điệp Trung Quốc được cho là đang ẩn mình với tư cách là các giáo sư, nhà khoa học và sinh viên trong các trường cao đẳng và phòng thí nghiệm của Hoa Kỳ.

Đối với động cơ của Pompeo khi buộc tội Trung Quốc về một tội ác như vậy, Millward cho rằng đó chẳng qua là "hành vi đạo đức giả và tư lợi, tự phóng đại những điều vô nghĩa," chỉ ra rằng Pompeo đã từng "phản đối các tổ chức luật pháp quốc tế và đã hai lần đe dọa Tòa án Hình sự Quốc tế khi họ thực thi phận sự của mình trong việc xem xét tội ác ở Afghanistan và Palestine.”

Links:
Bloomberg new economy