"Hiện vật ngoài hành tinh" đặt trong Pḥng Bầu dục của Tổng thống Mỹ Joe Biden mang rất nhiều ư nghĩa.
Khi Tổng thống Joe Biden tuyên thệ nhậm chức tại Điện Capitol vào ngày 20/1/2021 (giờ Mỹ), th́ các nhân viên Nhà Trắng đang bận rộn hoàn thiện Pḥng Bầu dục cho sự hiện diện của tổng thống mới đắc cử.
Đây là căn pḥng thể hiện quyền lực, sự uy nghiêm và dấu ấn cá nhân của mỗi đời tổng thống Mỹ. Đối với vị tổng thống thứ 46 của Mỹ, Pḥng Bầu dục nổi bật với cách bài trí bằng h́nh ảnh/tượng của các cựu lănh đạo và biểu tượng Mỹ: Trong số đó có các bức chân dung của cố Tổng thống George Washington và Abraham Lincoln; Bên trái Bàn Kiên định (Resolute Desk) là bức chân dung của nhà lập quốc Mỹ Benjamin Franklin; Phía sau Bàn Kiên định là bức tượng bán thân của nhà hoạt động dân quyền người Mỹ gốc Latin Cesar Chavez cùng rất nhiều chân dung và chi tiết thay đổi khác.
Bên cạnh h́nh ảnh về con người, trong Pḥng Bầu dục c̣n có một hiện vật ngoài hành tinh, trang trọng đặt trên giá đỡ, gần bức tranh của nhà lập quốc Mỹ Benjamin Franklin: Đó là một khối đá Mặt Trăng niên đại 3,9 tỷ năm tuổi.

Khối đá Mặt Trăng được đặt ở bên trái Bàn Kiên định trong Pḥng Bầu dục, gần bức chân dung của Benjamin Franklin. Nguồn ảnh: Bill O'Leary / The Washington Post
Ư NGHĨA VĨ ĐẠI CỦA KHỐI ĐÁ MẶT TRĂNG TRONG PH̉NG BẦU DỤC
Theo báo cáo của tờ Washington Post, Tổng thống Joe Biden đă chọn khối đá Mặt Trăng này để đặt trong pḥng làm việc của ḿnh với hy vọng rằng nó có thể "nhắc nhở người Mỹ về tham vọng và thành tựu vũ trụ vĩ đại của các thế hệ đi trước".
Nhà Trắng cho biết, mẫu đá Mặt Trăng này được mượn từ Trung tâm Không gian Johnson của NASA ở Houston, bang Texas.
"Cũng như nhiều đồng nghiệp, tôi rất vui mừng và lấy làm hănh diện về việc này. Điều đầu tiên mà nhiều người quan tâm đó là mẫu đá Mặt Trăng trong Pḥng Bầu dục đó là mẫu nào và nó được lấy từ Mặt Trăng năm bao nhiêu?" - Tiến sĩ Noah Petro, nhà khoa học thuộc dự án Quỹ đạo trinh sát Mặt Trăng tại Trung tâm Chuyến bay Vũ trụ Goddard của NASA, nói với Popular Mechanics.
Câu trả lời: Đó là khối đá Mặt Trăng 76015,143 (Lunar Sample 76015,143).
Các phi hành gia NASA Harrison “Jack” Schmitt (nhà địa chất duy nhất từng đến thăm Mặt Trăng tính cho đến nay) và Eugene Cernan đă thu thập mẫu đá 76015,143 trong Apollo 17 - sứ mệnh cuối cùng lên Mặt Trăng của Mỹ hồi thế kỷ 20.
Đáng chú ư, Apollo 17 diễn ra vào tháng 12/1972, cùng tháng với vụ việc ông Joe Biden mất người vợ đầu tiên, Neilia và con gái, Naomi, trong một vụ tai nạn ô tô.
Từ năm 1969 đến năm 1972, các phi hành gia thuộc sứ mệnh Apollo (NASA) đă thu thập được 382 kg mẫu đất đá Mặt Trăng. Tiến sĩ Noah Petro nói: "Mỗi mẫu đá Mặt Trăng được thu thập đều cung cấp cho chúng ta kiến thức quan trọng về lịch sử của Mặt Trăng".
Phi hành gia Schmitt đă thu thập khối đá 76015,143 từ 'tảng đá mẹ' 76015 nặng gần 3 tấn tại Trạm 6, một địa điểm thực địa ở chân núi North Massif ở phía bắc Thung lũng Taurus-Littrow trên Mặt Trăng.
Ellen Stofan, Giám đốc Bảo tàng Hàng không và Không gian Quốc gia Smithsonian ở Washington, DC, nói trên Twitter: "Cảm ơn Tổng thống Mỹ đă đặt một khối đá Mặt Trăng của NASA trong Pḥng Bầu dục. Hăy xem chúng ta có thể làm ǵ cùng nhau khi đất nước chúng ta đoàn kết thành một khối thống nhất".
NASA từng phải vật lộn để theo dơi và bảo vệ tất cả các mẫu Mặt Trăng thu được này. Nhiều mẫu trong số đó đă bị tách ra thành nhiều mảnh nhỏ hơn và cho các viện bảo tàng và cơ quan nghiên cứu khác trên thế giới.
Tổng thống thứ 37 Mỹ Richard Nixon đă lấy một số mẫu vật Mặt Trăng để làm quà lưu niệm tặng cho các chức sắc nước ngoài. Năm 2002, ba thực tập sinh của Trung tâm Vũ trụ Johnson đă đánh cắp một cách trắng trợn khối đá Mặt Trăng trị giá 2 triệu USD. FBI sau đó đă thu hồi được khối đá này khi kẻ cầm đầu vụ trộm cố gắng bán chúng trên Internet.
Mẫu 76015,143 không phải là khối đá Mặt Trăng đầu tiên được đưa vào Pḥng Bầu dục. Vào ngày 20 tháng 7 năm 1999, ba phi hành gia của Apollo 11 là Neil Armstrong, Buzz Aldrin và Michael Collins đă cho Tổng thống Bill Clinton mượn mẫu 10057,30, một khối đá mặt trăng khá lớn mà họ thu thập được trong sứ mệnh lịch sử lên bề mặt Mặt Trăng, để ông trưng bày trong Pḥng Bầu dục.
Trước khi đến Nhà Trắng, 76015,143 đă được trưng bày trong Bảo tàng Công nghệ Đức ở Berlin, theo Space.com.
NASA cho biết, khối đá Mặt Trăng 76015,143 có niên đại 3,9 tỷ năm tuổi. Đây là loại đá Breccia (dăm kết, h́nh thành từ các mảnh vỡ của khoáng vật, rồi được kết dính với nhau bởi một mảng vật liệu hạt mịn). 76015,143 kể lại câu chuyện về vụ va chạm thảm khốc của tiểu hành tinh lớn cuối cùng lên bề mặt Mặt Trăng.
Theo các nhà khoa học, khi một thiên thạch hoặc tiểu hành tinh va chạm vào bề mặt Mặt Trăng, nó sẽ truyền một lượng năng lượng khổng lồ lên bề mặt của vệ tinh Trái Đất, có thể làm nứt vỡ và tan chảy đá trong lớp vỏ Mặt Trăng - Tiến sĩ Noah Petro giải thích.
Theo NASA, mẫu 76015,143 có thể được bắt nguồn từ những tác động đă tạo ra Imbrium Impact Basin, một miệng núi lửa đường kính 1145 km. Tuy nhiên, Tiến sĩ Petro cho rằng nguồn gốc của mẫu 76015,143 vẫn đang được giải thích.
Hầu hết các mẫu Mặt Trăng thu thập được trong 6 sứ mệnh của Apollo được niêm phong cẩn mật trong các thùng chứa tại Cơ sở Pḥng thí nghiệm Mẫu Mặt Trăng của Trung tâm Không gian Johnson của NASA ở Houston, Texas.
Một số mẫu được chia thành nhiều mảnh nhỏ hoặc cắt thành nhiều phần mỏng và được kiểm tra ngay sau khi chúng đến Trái Đất. Những mẫu khác vẫn c̣n nguyên vẹn, được bảo tồn cho đến khi tiến bộ công nghệ có thể tiết lộ nhiều hơn về nguồn gốc của chúng. Các nhà khoa học đă mở một mẫu, cũng lấy từ sứ mệnh Apollo 17 vào năm 2019, vài tháng sau chương tŕnh kỷ niệm 50 năm của Apollo 11 (sứ mệnh NASA đưa người đổ bộ Mặt Trăng đầu tiên năm 1969).
Tiến sĩ Petro nói: "Những ǵ chúng tôi nắm được từ những mẫu này cũng giống như những ǵ chúng tôi nắm được từ các mẫu trên Trái Đất. "Vật chất đó h́nh thành như thế nào? Nó làm bằng ǵ? Đó là loại đá ǵ?..."
Nhưng không giống như các loại đá được thu thập trên Trái Đất, các mẫu đá Mặt Trăng cực kỳ lâu đời. Mặt Trăng, được các nhà nghiên cứu ước tính có ít nhất 4,5 tỷ năm tuổi, không có quá tŕnh kiến tạo mảng tái chế đá như Trái Đất, và cũng không có các đặc tính ăn ṃn các mỏm đá liên kết với Trái Đất. Điều này có nghĩa là bề mặt Mặt Trăng là nơi có một số loại đá lâu đời nhất mà chúng ta có thể mang về. Những mẫu này cũng giúp các nhà nghiên cứu hiểu rơ hơn về môi trường khắc nghiệt của không gian.
Nhà khoa học hành tinh Michelle Thompson tại Đại học Purdue (bang Indiana, Mỹ) nói: “Nếu bạn nh́n vào bề mặt của khối đá dưới kính hiển vi, bạn có thể thấy tất cả những miệng núi lửa siêu nhỏ, được tạo ra bởi các hạt bụi siêu tốc tác động lên bề mặt. Trong khi Trái Đất có bầu khí quyển để bảo vệ chúng ta, th́ Mặt Trăng lại không có, và nó thường xuyên bị bắn phá bởi lớp bụi này".
Việc tân Tổng thống Joe Biden đặt khối đá Mặt Trăng 76015,143 trong Pḥng Bầu dục có thể mang nhiều ư nghĩa hơn cam kết của ông Biden đối với khoa học và công nghệ Mỹ; nó cũng có thể gợi ư về hướng mà ông ấy sẽ chỉ đạo NASA trong tương lai.
Vào năm 2019, NASA đă công bố Chương tŕnh Artemis, nhằm mục đích đưa 2 phi hành gia một nam, một nữ lên Mặt Trăng vào năm 2024. Đó là một mốc thời gian nghẹt thở đối với NASA và chương tŕnh đă trải qua một số lần tŕ hoăn với chi phí vượt mức.
Nhiều người đă đặt câu hỏi liệu chính quyền Biden có chọn tái tập trung các nỗ lực ở nơi khác trong Hệ Mặt Trời hay không!
Trong thông cáo báo chí công bố vị trí đặt mẫu 76015,143 trong Pḥng Bầu dục, NASA tuyên bố rằng khối đá quư hiểm này biểu thị "sự ủng hộ hành tŕnh thăm ḍ từ Mặt Trăng đến sao Hỏa hiện tại của Mỹ."
Mẫu 76015,143 có thể giống như cánh cửa mở vào tương lai cũng như quá khứ. Tương lai của nỗ lực khám phá không gian sâu của Mỹ và Quá khứ của những hiểu biết về Mặt Trăng, từ đó giúp con người có cái nh́n sâu sắc hơn về Trái Đất và lịch sử của nó.
VietBF @ Sưu tầm