Biden kỳ vọng 'xóa sổ' Covid-19 bằng chiến lược kép

[sunshine1104]

Chính quyền Biden tin rằng một chiến lược xét nghiệm diện rộng song hành cùng tiêm chủng vaccine sẽ là "chìa khóa" giúp Mỹ chấm dứt đại dịch Covid-19.

Chính quyền Joe Biden chuẩn bị mở cơ sở đầu tiên trong chuỗi trung tâm đầu mối xét nghiệm Covid-19 vào tháng 4 để điều phối và giám sát dự án mở rộng xét nghiệm trị giá 650 triệu USD tại các trường tiểu học và trung học cơ sở.

Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ (HHS) kỳ vọng việc mở trung tâm này sẽ giúp tăng thêm 25 triệu xét nghiệm mỗi tháng vào tổng số xét nghiệm nCoV của nước Mỹ. Các quan chức chính quyền đã thảo luận chi tiết về chương trình này tuần trước trong cuộc họp với lãnh đạo ngành công nghiệp, cơ quan chính quyền, cơ quan y tế bang và địa phương.


Tổng thống Joe Biden trong cuộc họp về gói cứu trợ Covid-19 tại Nhà Trắng hôm 5/3. Ảnh: AP.

Đây là nỗ lực đầu tiên nhằm chính thức hóa chiến lược xét nghiệm quốc gia mà các chuyên gia y tế cộng đồng Mỹ ấp ủ nhiều tháng qua. Dự án được đưa ra giữa lúc số lượng xét nghiệm ở Mỹ giảm mạnh từ gần hai triệu mẫu mỗi ngày hồi giữa tháng 1 xuống còn 1,5 triệu.

Các chuyên gia y tế cộng đồng cho rằng có vài yếu tố dẫn tới sự sụt giảm này như bão mùa đông ở nhiều nơi, sự phụ thuộc ngày càng nhiều vào xét nghiệm nhanh tại chỗ với kết quả thường không được báo cáo cho giới chức y tế và tâm lý mệt mỏi vì đại dịch của người dân. Số ca nhiễm mới ở Mỹ vẫn có xu hướng giảm và số người tiêm vaccine Covid-19 đang tăng.

Tuy nhiên, chính quyền Biden tin rằng xét nghiệm diện rộng là cần thiết để giúp chấm dứt đại dịch, ngay cả khi đã có ba loại vaccine. Hệ thống giám sát sử dụng xét nghiệm để truy vết nCoV và biến chủng có thể giúp Mỹ xác định cách mở lại trường học, văn phòng an toàn và trở lại cuộc sống bình thường hơn.

"Bạn cần phải xét nghiệm diện rộng dù đã có vaccine. Chúng tôi muốn đảm bảo rằng chúng ta đang có cách xử lý đại dịch tốt. Chúng tôi muốn thấy đại dịch chấm dứt", Scott Becker, CEO của Hiệp hội các phòng thí nghiệm sức khỏe cộng đồng, nói.

Trong cuộc họp tuần trước do HHS tổ chức, quan chức chính quyền nói dự án xét nghiệm theo hình thức đối tác công - tư này đặt mục tiêu tới cuối tháng 4 thực hiện được 150.000 xét nghiệm mỗi tuần, mà không phải can thiệp vào chuỗi cung ứng hay cơ sở hạ tầng xét nghiệm hiện tại.

Chính phủ liên bang sẽ bắt đầu tạo danh sách xét nghiệm Covid-19 ưu tiên sử dụng ở trường học và các cơ sở tập trung khác. Chính quyền sẽ hợp tác với nhà sản xuất thiết bị xét nghiệm, phòng xét nghiệm thương mại, phòng thí nghiệm nghiên cứu và các tổ chức chăm sóc sức khỏe khác để vận hành 4 trung tâm điều phối được xây dựng ở Mỹ trong ít nhất 6 tháng.

"Trung tâm điều phối sẽ chịu trách nhiệm làm việc với các bang, hạt và học khu địa phương để xét nghiệm cho học sinh tiểu học và trung học cơ sở, đồng thời đảm bảo xét nghiệm được thực hiện đúng cách ở phòng thí nghiệm", Steven Santos, quan chức Nhóm Xét nghiệm và Chẩn đoán của HHS, cho hay.

Brett Giroir, người phụ trách về chương trình xét nghiệm dưới thời Donald Trum, cho biết ý tưởng đối tác công - tư để điều phối xét nghiệm tại trường học được đề xuất từ mùa hè năm ngoái. Nhưng kế hoạch chỉ bắt đầu được chú ý vào cuối tháng 11 hoặc đầu tháng 12/2020, đồng nghĩa chính quyền Trump đã bàn giao tài liệu về đề xuất này cho nhóm của Biden.

"Chúng tôi không có đủ thời gian để hoàn thành công việc đó. Đó là một kế hoạch lớn với nhiều trung tâm điều phối mà bạn không thể thực hiện chỉ trong một, hai tuần. Chính quyền Biden chắc chắn phải đầu tư thêm vào nó", Giroir nói.

Theo tài liệu của HHS, trung tâm điều phối sẽ được yêu cầu báo cáo dữ liệu cấp hạt về số lượng và cách thức xét nghiệm Covid-19 mỗi tháng. Các trung tâm cũng phải gửi kết quả xét nghiệm trong vòng 2-3 ngày và thiết lập kế hoạch lâu dài để đảm bảo duy trì khả năng xét nghiệm sau khi hết trợ cấp liên bang.

Marcus Plescia, giám đốc y tế của Hiệp hội Quan chức Y tế bang và vùng lãnh thổ, cho rằng cần phải củng cố tầm quan trọng của xét nghiệm như một cơ chế kiểm soát lây nhiễm, bởi công chúng và các bang hiện quá tập trung vào phân phối vaccine.

Santos tuần trước cho biết chiến lược xét nghiệm song hành với tiêm chủng có thể giúp ngăn Covid-19 bùng phát trở lại.

"Với vaccine sẵn có, cơ hội để chấm dứt lây nhiễm và duy trì điều đó đã mở ra. Nhưng để làm được như vậy, chúng ta cần phải tăng khả năng xét nghiệm và tiếp tục truy vết, ngăn lây nhiễm. Duy trì tỷ lệ xét nghiệm và tiêm chủng ở mức cao kết hợp với tốc độ lây nhiễm giảm là rất quan trọng để kiểm soát đại dịch và ngăn đợt bùng phát mới", Santos nói.

Nhiều chuyên gia khác hy vọng số lượng xét nghiệm sẽ được khôi phục khi Mỹ bắt đầu mở cửa trở lại và mọi người di chuyển nhiều hơn. Nhưng một số người lo lắng nhiều kết quả xét nghiệm không được báo cáo với nhà chức trách. Bruce Tromberg, nhà khoa học tại Viện Y tế Quốc gia, người đứng đầu sáng kiến chẩn đoán nhanh của chính phủ liên bang, ước tính khoảng hai triệu kết quả xét nghiệm nhanh tại chỗ không được báo cáo với giới chức y tế.

"Ngày càng nhiều người dựa vào xét nghiệm kháng nguyên và chúng không được báo cáo", Giroir nói. "Ngoài ra, khi các số liệu dịch bệnh giảm xuống, nhiều người không quá quan tâm tới việc xét nghiệm. Chúng tôi thấy khi các ca nhiễm giảm, mọi người bắt đầu không xét nghiệm".

Một người phát ngôn của HHS cho biết trung tâm điều phối là một phần của chiến lược lớn hơn nhằm đảm bảo Mỹ xét nghiệm đủ để giảm thiểu virus lây lan. "Chúng tôi mong muốn thông báo nhiều biện pháp xét nghiệm hơn trong những tuần tới", người này nói.

Trung tâm điều phối liên bang mới có thể mang lại nhiều lợi ích lâu dài, ngoài tăng số lượng xét nghiệm, theo Becker và Giroir. Phần lớn xét nghiệm của chương trình mới sẽ do các phòng thí nghiệm tại các trường đại học trên khắp Mỹ thực hiện, theo đó giúp đào tạo thế hệ nhân viên phòng thí nghiệm và nhà thống kê sinh học tương lai.

"Bạn không bao giờ lỗ khi đầu tư vào trang thiết bị và đào tạo tại các trường đại học. Đã bao nhiêu lần bạn nghe chúng ta không có kỹ thuật viên xét nghiệm hay lực lượng lao động trong lĩnh vực này. Dự án xét nghiệm sẽ giúp giải quyết vấn đề đó", Giroir nói.

Becker hy vọng kết quả của chiến lược là tạo ra một hệ thống y tế cộng đồng hiệu quả có thể chống đỡ mọi mối đe dọa trong tương lai.

"Chúng ta cần phải xây dựng cơ sở hạ tầng xét nghiệm lớn này. Và tôi nghĩ khi dịch bệnh mới xuất hiện, chúng tôi sẽ chuẩn bị tốt hơn dựa trên những kinh nghiệm đã có", Becker nói.